Yılın ikinci çeyrek döneminde küresel beklentilerdeki iyileşmenin etkisi ve mevsimsellik etkisi ile birlikte iktisadi faaliyetlerde toparlanma yaşanıyor. Yılın ikinci çeyrek dönemi ilk çeyreğe göre daha hareketli geçecek.
1. KÜRESEL MALİ PİYASALARDA İYİMSERLİK
Yılın ilk üç ayında küresel mali piyasalarda yaşanan dalgalanma ve kayıplar yerini şimdilik iyimser koşullara bıraktı. Özellikle ABD Merkez Bankası Fed’in faiz artırımlarını sınırlaması ile birlikte küresel mali piyasalarda risk iştahı arttı. Doların zayıflaması ile birlikte gelişmiş ve gelişen ülke para birimleri değer kazandı. Gelişen ülkelere yönelik yeniden sermaye girişleri yaşanıyor. Mali varlık fiyatları da artıyor. Küresel mali koşullardaki bu iyimserlik ve geçici iyileşme şimdilik haziran ayına kadar sürecek.
2. KÜRESEL İYİMSERLİK TÜRKİYE’Yİ DE OLUMLU ETKİLİYOR
Küresel mali piyasalarda yaşanmaya başlanan iyimserlik tüm gelişen ülkeleri olduğu gibi Türkiye’yi de rahatlattı. Gelişen ülkelere yönelik sermaye akımlarından Türkiye de yararlanıyor. Tüm gelişen ülke para birimleri gibi Türk Lirası da değer kazanıyor. Bu yeni iyimser koşullar Türkiye ekonomisine yönelik risklerin azalmasına yol açarak olumlu etkiler oluşturuyor. Türkiye yatırım yapılabilir kredi notunu koruyor. Yüksek risk primi ve borçlanma maliyetleri düşüyor. En azından haziran ayına kadar süreceği öngörülen bu küresel iyimserlik Türkiye’yi desteklemeye devam edecek.
3. T.C. MERKEZ BANKASI FAİZ İNDİRİMLERİNİ SÜRDÜRECEK
Yeni Başkanı ile T.C. Merkez Bankası temkinli para politikasını korurken, ortaya çıkan yeni küresel koşullar ve enflasyondaki gerilemeye bağlı olarak faiz indirimlerini sürdürecek. Merkez Bankası ani ve kuvvetli faiz indirimleri yerine kademeli faiz indirimlerini tercih etti. Muhtemelen önümüzdeki mayıs ve haziran aylarında Merkez Bankası üç ayrı faiz oranını yüzde 7.5’e yaklaştırarak tekli faize geçmeyi öngörüyor. Böylece koşullar elverirse faiz indirimi ve sadeleştirme aynı anda gerçekleşecek.
4. KÜRESEL KOŞULLAR TL’Yİ DESTEKLİYOR, TL FAİZ AŞAĞI YÖNLÜ
Küresel mali piyasalarda mart ayının ikinci yarısından itibaren yaşanmaya başlanan iyileşme ve iyimser beklentiler Türk Lirasını da destekliyor. Sepet kur 3 TL seviyesinde kendisine yeni bir taban oluşturuyor. Haziran ayı ortasına kadar TL değerli kalmayı sürdürecek. Küresel risklerin azalması ve enflasyondaki gerileme eğilimine bağlı olarak TL faizler de aşağı yönlü hareket ediyor. Merkez Bankası’nın faiz indirimleri beklentisi ile birlikte bono-tahvil, mevduat ve kredi faizleri aşağı yönlüdür.
5. İKTİSADİ FAALİYETLER TOPARLANIYOR
İktisadi faaliyetlerde yılın ikinci çeyrek döneminde göreceli bir toparlanma yaşanıyor. Küresel iyimserliğin içeride yarattığı olumlu etkiler ile mevsimsellik etkileri iktisadi faaliyetleri destekliyor. Genel ve göreceli iyimserlik güven ve beklenti endekslerine de yansıyor. Tüketici güveni mart ayından sonra nisan ayında da artışını sürdürdü. Tüketicilerin harcama yapma eğilimi iyileşiyor. Reel kesim beklenti endeksi de son iki aydır artış eğiliminde. Üretim tarafında sanayi kapasite kullanım oranı nisan ayında yüzde 75.3 ile yılın en yüksek seviyesine çıktı. Sanayi üretimi artışını sürdürüyor. Dış ticarette ise ihracatta gerileme azalarak sürüyor. Avrupa Birliği pazarındaki toparlanma ihracatı destekliyor. Nisan ayında ihracat yüzde 2.8 düştü. İthalat ise iki haneli gerilemeye devam ediyor. Yatırımlar tarafında yeni kapasite yatırımları için ihtiyaç henüz oluşmadı. Halen yenileme yatırımları sürüyor.
6. İÇ PİYASADA SATIŞLAR TOPARLANIYOR
İç pazarda perakende satışlarda mevsimsellik etkisi ile toparlanma sürüyor. Terör etkisinin azalması ile perakende harcamalar normalleşiyor. Dayanıklı tüketim mallarından beyaz eşya satışlarında artış sürüyor. Konut satışları da yılın ilk üç ayında yüzde 2.1 arttı. Otomobil satışları geçen yılın çok az üzerinde. Hizmet sektöründe ise toparlanma daha durağan ve kademeli gerçekleşiyor. Turizm sektöründeki küçülme etkisi giderek daha çok hissediliyor.
Son Söz: Haziran ortasına kadar mevcut iç ve dış koşullar korundukça iktisadi faaliyetlerde toparlanma devam edecek.
09 Mayıs 2016 Pazartesi