2016 yılı ikinci çeyreğinde ekonomik büyüme yüzde 3.1 olarak gerçekleşti. İlk çeyrek büyüme yüzde 4.8’den yüzde 4.7’ye revize edildi. Böylece ekonomi yılın ilk yarısında yüzde 3.9 büyüdü. İlk yarıyılda sağlanan bu büyüme zayıf küresel büyüme eğilimi dikkate alındığında başarıdır.

1. EKONOMİK BÜYÜME TÜKETİM KAYNAKLI GERÇEKLEŞMEYE DEVAM EDİYOR

İkinci çeyrekte 3.1 puanlık büyümenin önemli bir kaynağı 5.17 puan ile tüketim harcamaları oldu. Bunun 3.42 puanı özel tüketimden kaynaklanıyor. Özellikle ücret ve gelir artışı etkisi ile birlikte özel tüketimin katkısı yükseldi. Kamu tüketim harcamaları da özellikle mal ve hizmet alımlarındaki artış ile katkı sağladı.

2. YATIRIMLARIN BÜYÜMEYE KATKISI

Yatırımların ekonomik büyümeye katkısı negatif oldu. Yatırımların ikinci çeyrekte büyümeye katkısı -0.14 puandır. Özel sektör harcamaları küçüldü. Özel sektör yatırım harcamalarının katkısı -0.35 puandır. Kamu yatırımları ise arttı ve katkısı 0.20 puan olarak gerçekleşti. Yılın ikinci çeyreğinde stok değişiminin büyümeye katkısı 0.21 puan pozitif oldu. Yani üretimin bir bölümü stok artışına gitti. Geçen yıl gerileyen stokların takviye edildiği görülüyor.

3. NET İHRACATIN BÜYÜMEYE KATKISI

2016 yılı ikinci çeyrek döneminde ihracatın büyümeye katkısı ilk çeyreğe göre azaldı ve 0.05 puan oldu. Değer olarak gerilemeye karşın ihracat miktar olarak arttı ve büyümeye olumlu katkı sağlamaya devam etti. İthalat ise değer olarak azalmasına karşın miktar olarak önemli ölçüde arttı ve büyümeyi 2.19 puan negatif etkiledi. Böylece net ihracatın büyümeye katkısı yine negatif ve -2.14 puan oldu. Dış ticarette değer bazındaki iyileşme ekonomik büyümeye pozitif yansımadı.

4. BÜYÜMENİN KALİTESİ

2016 yılı ikinci çeyrek döneminde büyüme yavaşladı. Büyüme dinamiklerinden net ihracat halen negatifken, yatırımlar da negatif katkı veriyor. Stoka üretim yapıldığı görülüyor. Büyüme, ağırlıklı olarak iç tüketim ile sağlanmaya devam ediyor. Bu nedenle büyüme kalitesi de halen arzu edilen yapıda değil.

5. EN YÜKSEK SEKTÖREL KATKIYI HİZMETLER YAPTI

Ekonomik büyümeye sektörlerin katkısı değerlendirildiğinde 3.1 puanlık büyümenin 0.93 puanı sanayiden, 0.41 puanı inşaattan ve 2.12 puanı hizmetlerden gelirken tarım sektörü 0.08 puan negatif katkı verdi. (Sektörlerin ödedikleri dolaylı vergiler de 0.29 puanlık büyümeye katkı sağladı. Sektörlerin büyümeye katkısı olan 3.67 puandan 0.58 puan dolaylı ölçülen mali aracılık hizmeti çıkarıldığında 3.09 puan büyümeye ulaşılıyor.)

Büyümeye 2.12 puan ile en yüksek katkıyı sağlayan hizmetler sektörü içindeki çok sayıda alt sektörde büyümeler sınırlı kaldı veya küçülmeler yaşandı. Büyümede sürükleyici olan 0.70 puan ile tek başına finans ve sigorta faaliyetleri sektörü oldu. Önemli ölçüde küçülen turizm sektörü 0.17 puan negatif katkı verdi.

6. SANAYİNİN KATKISI ARTARAK SÜRDÜ, İNŞAATIN KATKISI DA ARTTI

2016 yılı ikinci çeyreğinde sanayinin büyümeye katkısı yine göreceli yüksek gerçekleşti. İkinci çeyrekte imalat sanayi büyümeye 0.78 puan katkı sağladı. İmalat sanayindeki büyüme daha çok iç talepten kaynaklanıyor. İnşaat sektörünün katkısı da yükseldi. Yılın ikinci çeyreğinde sektörlerin büyümeye katkıları dengeli gerçekleşti. Sanayi, inşaat, ticaret, mali kesim ve ulaştırma sektörlerinin katkısı birbirileri ile uyumlu oldu.

Son Söz; 2016 yılı ilk yarısında yüzde 3.9 büyüme başarıdır, ancak üçüncü çeyrekte zayıflayan büyüme dördüncü çeyrekte desteklenmelidir.

26 Eylül 2016 Pazartesi