Türkiye İstatistik Kurumu, 15 Ekim 2019 günü Ağustos 2019 ayının ciro endeks verilerini açıkladı. Bu verilere göre sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında takvim etkilerinden arındırılmış ciro endeksi, 2019 yılı ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2.8 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış toplam ciro endeksi ise bir önceki aya göre yüzde 1.6 azaldı. Ciro endeksi eskiden alışageldiğimiz rakamların oldukça altında ve düşmeye devam ediyor. Takvim etkilerinden arındırılmış toplam ciro yıllık değişim oranı, Ağustos 2019 [2015=100] Grafikten de görüleceği üzere 2018 Aralık ayından 2019 Mart ayına kadar toparlanma eğilimine giren ciro endeksi daha sonra hızlı bir şekilde düşüş eğilimine girdi. Sektörel bazda baktığımızda şu verileri görüyoruz. Takvim etkilerinden arındırılmış sanayi ciro endeksi, 2019 Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0.1 azaldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi ciro endeksi ise bir önceki aya göre yüzde 2.5 azaldı. Sanayi sektöründe yüzde 2.5 ciro düşüşü yatırım eğiliminde olan ve ciro artış hedefleriyle hareket eden sanayicimiz için ciddi bir likidite sıkıntısı demektir. Hedeflenen ciro olmadığı takdirde, hedeflenen tahsilat da olamayacağından ödemelerde sıkışma ihtimali arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış inşaat ciro endeksi, 2019 yılı ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 18 azaldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış inşaat ciro endeksi ise bir önceki aya göre yüzde 2.6 azaldı. Uzun zamandır bu sektör verilerinde bozulma dikkatimizi çekiyordu. Cirolardaki bu büyük oranlı düşüş bu sektör için çok ciddi sıkıntıların geleceği anlamını taşıyor. Projelere kaynak bulunamaması ve yeni projelerde isteksizliğin artması gibi hususlarla karşılaşabiliriz. Kaldı ki, bu kadar yüksek oranlı ciro düşüşü taahhütlerin yerine getirilememe ihtimalini artırıyor. Bu sektörde ciro düşüş sebepleri iyi analiz edilmeli. Hedef kitle doğru seçilmiş mi? Doğru üretim yapılmış mı? Tek tek incelenmeli. Bütün bunların yanında tüketici güveninin düşük olduğunu da unutmamak lazım. Böyle ortamlarda tüketici uzun vadeli borcun altına girmekten çekiniyor. O yüzden krediyle bile konut alımına çok sıcak bakmıyor. Tüketici güveni artmadan bu sektörde ciroların önemli bir şekilde artmasını beklemek fazla iyimserlik olabilir. Bu sektörde şimdilik fazla riskli pozisyon almamakta fayda var. Takvim etkilerinden arındırılmış ticaret ciro endeksi, 2019 yılı ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ticaret ciro endeksi ise bir önceki aya göre yüzde 0.6 azaldı. Ticaret sektörü inşaata göre daha iyi durumda. Takvim etkilerinden arındırılmış hizmet ciro endeksi, 2019 Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 10.1 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış hizmet ciro endeksi ise bir önceki aya göre yüzde 1.9 azaldı. Yıllık bazda ciro artışları içerisinde en iyi durumda olan sektör hizmet sektörüdür. Bir önceki aya göre ciroda düşüş olsa da yıllık bazda yüzde 10.1 artış mevcut dağılıma göre en iyisidir.

23 Ekim 2019 Çarşamba