istanbul-ticaret-gazetesi
Giriş: 19.12.2025 - 08:55
Güncelleme: 19.12.2025 - 08:55
HİKMET BAYDAR

HİKMET BAYDAR

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2025 Ekim ayında inşaat sektörü üretimi yıllık bazda yüzde 28 arttı. Daha detaylara baktığımızda da bina inşaatı üretim endeksinin yüzde 28.8, bina dışı yapıların inşaat sektörü endeksinin yüzde 21.8 ve özel inşaat faaliyetleri sektör endeksinin de yıllık bazda yüzde 29.9 arttığını görüyoruz.


Bu veriler yıllık bazda bir artışı gösterse de bir önceki ay artış oranı yıllık bazda yüzde 29.8 idi. Kaldı ki, aylık bazda inşaat üretiminin yüzde 0.1 düştüğünü görüyoruz. Burada dikkatimizi çeken detay, bina inşaat sektör endeksi aylık bazda yüzde 0.2 azalırken, bina dışı yapılarda aylık bazda yüzde 1.4 artış söz konusu. 


SATIŞLARDA YAVAŞLAMA

Bu veriler inşaat sektöründe üretimde bir yavaşlama olduğunu bize gösteriyor. Üretimdeki yavaşlamaya karşın satışlarda durum nasıl, şimdi ona bakalım. TÜİK 2025 Kasım ayına ait konut satış istatistiklerini yayınladı. Bu verilere göre; Türkiye genelinde konut satışları 2025 Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7.8 azalarak 141 bin 100 oldu. 2024 yılı kasım ayında bu veri 153 bin 14, 2023 yılı kasım ayında ise 93 bin 514 adet olarak gerçekleşti. 


Dolayısıyla, 2024 yılı kasım ayına göre daha düşük olan satış rakamları, hâlâ 2023 yılı kasım ayının neredeyse yüzde 50.88 üzerindedir. 


YATIRIM ARACI MI?

İnşaat sektöründe satışların yavaşlaması, aynı zamanda üretimde de yavaşlamayı tetikliyor olabilir.  


Uygulanan yüksek reel faiz politikası nedeniyle konut bir yatırım aracı olmaktan çıkarken, mevduat artışı devam ediyor. 


Konut satış rakamlarına biraz daha detaylı bakalım. Satış durumuna baktığımızda 2024 yılında ilk el satılan konut adedi 49 bin 274 adet iken, 2025 yılı aynı ayda bu rakam 46 bin 589 adede yüzde 5.4 düşmüştür. Bu durum sıfırdan konut satışlarındaki durgunluğu bize gösteriyor. 


İkinci el konut satışlarına baktığımızda orada da azalan bir ivme olduğunu görüyoruz. 2024 yılı kasım ayında 103 bin 740 adet konut satılmışken, 2025 yılının aynı ayında sadece yüzde 8.9 düşüşle 94 bin 511 adet satılabilmiştir. Kısacası ikinci el piyasada da konut satışlarında düşüş olduğunu gözlemliyoruz.


İPOTEKLİ KONUT SATIŞI

Burada dikkatimizi çeken husus, ipotekli olan konut satışında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1.4 düşüş olurken, diğer satışta düşüş yüzde 8.8 seviyesindedir. Bu durum konutun bir yatırım aracı olmaktan çıktığını açıkça gösteriyor. 


Uygulanan sıkı para politikası ve kredi limitlerindeki sıkılaşma nedeniyle gerek kredi kullanarak konut almak zorlaştı, gerekse yüksek getirili mevduatın cazibesi nedeniyle de konut alma eğilimi azaldı.


Sıkı para politikası devam ettiği sürece ham kaynağa ulaşmanın zorluğu hem de alternatif getirinin yüksekliği nedeniyle yakın gelecekte de bu eğilimin bozulmasını beklemiyoruz.