Fitch Ratings ve diğer rating kuruluşları, ülkelere not vererek yatırım yapılmasıyla ilgili bir nevi risk derecelendirmesi yaparlar. Bazı uluslararası fonlar da bu notlara bakarak o ülkede pozisyon alabilirler.
Fon akışını etkilemesi nedeniyle not artışı ülkemize ucuz kaynak girişi açısından son derece önemli.
TÜRKİYE’NİN DÖVİZ REZERVLERİ
Yakın zamanda Fitch Ratings Türkiye’den Sorumlu Ülke Derecelendirme Kıdemli Direktörü Douglas Winslow, Türkiye’nin not artışına etkili olan konuları açıkladı. Winslow, Türkiye’nin döviz rezervleri ve dış finansman durumunun geçen yıl yapılan not artışında etkili olduğunu söyledi.
Winslow, “Döviz rezervleri şu anda yaklaşık 180 milyar dolar seviyesine yükseldi. Bu rakam 2023’te 100 milyar dolardı. Yani önemli bir iyileşme var. Rezervlerin kalitesi de daha iyi. Eğer yerli bankalarla yapılan swap işlemlerini dışarıda bırakarak daha geniş bir ölçüm kullanırsak brüt rezervlere kıyasla döviz rezervlerinde çok daha hızlı bir artış görüyoruz” dedi.
Böylece Fitch’in not artırımlarında sanayi büyümesi, reel sektör ve bankacılık sisteminin güçlü olmasından ziyade aldığı parayı geri ödeyebilir durumda olup olmadığının daha önemli olduğunu da öğrenmiş olduk. Rezerv artışı meğerse en önemli konuymuş. Peki, o zaman Türkiye’den daha düşük rezervi olduğu halde notu yatırım yapılabilir olan ülkelere ne demeli? Sanki söylenenle uygulama örtüşmüyor gibi.
YUNANİSTAN’IN MALİ TABLOSU
Yunanistan Merkez Bankası bilançosu, 2001'den 2025'e kadar ortalama 118.279,13 milyon Euro olarak gerçekleşti.
Yunanistan'ın dış borcu, 2003'ten 2025'e kadar 406.944,25 milyon Euro ortalamayla seyretmiş olup, 2025'in ikinci çeyreğinde 582.882 milyon Euro ile tarihi zirvesine ulaştı.
Bu ülkeye Fitch Ratings, 16 Mayıs 2025 günü BBB- vererek yatırım yapılabilir dedi ve görünümü de pozitifte tuttu.
Türkiye’nin brüt dış borç stoku, 30 Haziran 2025 tarihi itibarıyla 547.7 milyar ABD Doları olarak gerçekleşti; stokun milli gelire oranı ise yüzde 37.2 oldu. Aynı tarihte, ‘Türkiye net dış borç stoku’ ise 295 milyar ABD Doları olarak gerçekleşerek stokun milli gelire oranı yüzde 20 oldu.
Yurt dışı borç / GSYİH oranı, Yunanistan'da 2013'ten 2025'e kadar GSYİH'nin ortalama yüzde 253.56'sı olup, 2021'in dördüncü çeyreğinde GSYİH'nin yüzde 306'sına ulaşarak tüm zamanların en yüksek seviyesine çıktı.
İşte gerçekler…
SERMAYE GİRİŞİ ENGELLENİYOR
Şimdi bu not oyunuyla Türkiye’ye sermaye girişi engellendiğini açık bir şekilde görmüş oldunuz. İyice borçlu bir ülke ve doğru dürüst sanayisi yok ve notu yatırım yapılabilir. Diğer taraftan güçlü sanayisi olan Türkiye ve notu yatırım yapılabilirin 3 kademe altında tutularak minareye kılıf uyduruluyor ve verdikleri haksız notun arkasındaki gülünç gerekçeyi de bize anlatıyorlar.
Sakın bilanço risklerinizi göz ardı etmeyin. Atalarımız ne demiş? “Su uyur düşman uyumaz.”