Hikmet Baydar

Türkiye İstatistik Kurumu’nun 13 Şubat 2020 günü açıkladığı bültene göre, sanayi üretimi 2019’un aralık ayında 2018’in aralık ayına göre yüzde 8.6 arttı. Söz konusu dönemde imalat sanayi sektörü üretim endeksi yüzde 9.1 oranında artış göstererek dikkat çekti.

2019’un dört ayında sanayi sektörü üretimi, 2018’in aynı dönemine göre pozitif bir değişim gösterdi. Takvim etkisinden arındırılmış verilere göre sanayi üretimi 2019’un dördüncü çeyreğinde, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 5.8, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış verilere göre ise yüzde 1.5 artış gösterdi.

Olaya yıllık bazda baktığımızda şu tabloyla karşılaşıyoruz: Sanayi üretim aylık değerleri 2019’da, 2018’in aynı aylarına göre nasıl değişmiş diye baktığımızda, 2019’un eylül ayına kadar 2018’e göre daha düşük endeks değerleri görürken, 2019’un eylül ayından yıl sonuna kadar 2019 aylık bazda, 2018’e göre daha yüksek sanayi üretim endeksleri gerçekleştirildi.

2018’in aralık ayında yıllık sanayi üretim ortalama endeksi 114.4 iken, 2019 ortalama sanayi üretim endeksi 113.5 ile 2018’in altında kaldı. Yani yıllık ortalama bazında 2019’un sanayi üretim endeksi 2018’in altında.

İmalat sektörüne baktığımızda da toplam imalat sanayi üretiminin ortalama endeks değeri 2018’in 114.2 değerinin altında 113.1 olarak açıklandı.

Rakamlardan da görüleceği üzere sanayi üretim endeks verileri 2019’un son çeyreğinde 2018’e göre daha yüksek gelse de yıllık ortalama bazda 2018’in altında kalındı. 2019’un son çeyreğindeki eğilim devam ettiği takdirde ortalama bazda da endeks değerlerinin bir önceki dönemin üzerinde olmasını bekleyebiliriz.

Çin’deki virüs vakaları bu konuda bazı fırsatlar oluşturabilir. 2020’de bu sayede daha önceki dönemlere göre daha yüksek üretim değerlerini beklemek yanlış olmaz. Tek çekindiğimiz nokta, yoğun ara malı ve hammadde ithalatı konusunda yaşanabilecek aksaklıklar.

Üretimi olumsuz etkileyebilecek ara malı darboğazının oluşması durumunda hem talep enflasyonu etkisini göstermeye başlayabilir hem de üretim daha düşük seviyelerde kalabilir. Bu nedenle ara malı girdisi konusunda Çin dışı alternatiflerin oluşturularak B planı yapılmasında fayda olabilir.

21 Şubat 2020 Cuma