Türkiye İstatistik Kurumu, 17 Temmuz 2019 günü mayıs ayı perakende satış verilerini açıkladı. Perakende satışlar, tüketici davranışları hakkında bize önemli ipuçları verir. Tüketici geleceğe pozitif ve güvenle baktığında harcama eğilimi artar. Bunun yanında şirketler de gelen talebe bağlı olarak üretmeye başlar ve raflarını doldururlar. Kısacası yatırım ve üretim kararları talep beklentisine göre şekillenmektedir. O yüzden bu veriler son derece önemli mesajlar vermektedir.

Açıklanan son veriler mayıs 2019 ayına ait olsa da kendi mayıs 2019 verilerinizi bu verilerle karşılaştırarak, ekonomiye ve piyasaya göre ne durumdasınız görme imkanınız bulunmaktadır.

Verilere göre; takvim etkilerinden arındırılmış sabit fiyatlarla perakende satış hacmi 2019 mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3.7 azaldı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları yüzde 3, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 2.3, otomotiv yakıtı satışları ise yüzde 7.8 azaldı.

Perakende satışlarını ölçmeye yönelik endeksler, sabit fiyatlarla üretilmektedir. Hacim ölçümü, fiyat etkilerinden arındırılarak elde edilmektedir. Kısacası enflasyonist değer artışlarından arındırılarak hesaplanır. Sizler ise cirolarınıza baktığınızda enflasyon dahil görürsünüz. Bu durumda miktar bazında satışlara bakmanız daha gerçekçi olacak. Fiyatların artması nedeniyle ciro artmış gibi düşünebilirsiniz.

Bir önceki aya göre çok az artan ancak bir önceki yılın hâlâ altında olan bir perakende satış verisiyle karşı karşıyayız. Takvim etkilerini dikkate almazsak mayıs 2019 ayında ciroların bir önceki yıl aynı ayına göre yüzde 15.6 oranında arttığını görecektik. Gıda grubunda yüzde 20’den fazla, gıda dışında ise (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 16.6 artış söz konusu. Ancak bu rakamlar yerine reel olanı fiyatlardan arındırılmış olanı daha anlamlı. Sizler de miktar bazında cirolarınıza bakmaya çalışın.

Yıllık bazda sabit fiyatlarla satış hacmi elektrikli eşya ve mobilyada yüzde 20.7 azalırken, tekstil giyim ve ayakkabıda yüzde 23.2 arttı. Posta ve internet üzerinden ticaret rakamı küçük olduğundan artış yüzdesi 32.1.

Cari fiyatlarla baktığımızda ise yıllık bazda yüzde 35.1 artan tıbbi ürünler ve kozmetik ile yüzde 31.1 oranında artan tekstil ve ayakkabı enflasyonu yukarı yönde etkileyen gruplar olarak karşımıza çıkmaktadır.

Son söz; tüketici piyasaya güven duyup birden almaya başlarsa, hazır olmayan üretim ayak uyduramayacağından hızlı bir enflasyon yaşanabilir. Ancak hazırlıklı olanlarda ciddi bir ciro patlaması yaşanır.

19 Temmuz 2019 Cuma