Hikmet Baydar
Son zamanlarda şubat ayı performansımıza yönelik veriler açıklanmaya başlandı. Bu veriler korona öncesi ülkemizin performansını göstermesi açısından önemli. Çünkü koronavirüs etkisi geçtikten sonra bu performanstan fazlasını bekleyeceğiz. O zaman bol likidite ortamında düşük faizle getiri elde etmek zorunda kalan yatırımcılar, verimli ve yüksek performanslı piyasalara doğru fonlarını aktarmaya başlayacaklar.
Son zamanlarda koronavirüs dağılımı nedeniyle zor durumda kalan İtalya, İspanya ve İngiltere gibi ülkelere yapılan yardımlar bugüne kadar Türkiye’yi kötüleyerek yatırımcının gelmesini engelleyenlerin işlerini bozdu. Çünkü ilgili ülkeler kamuoyuna Türkiye’nin desteği ile ilgili olumlu mesajlar verdiler. Kısaca artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. İşte bu yüzden şubat ayı verileri korona kriz sonrasında nerede kalmıştık diyeceğimiz verilerdir. Bundan sonra bozulmalar olacaktır. Bu beklenmeli. Ancak hızlı alınan radikal kararlarla ekonomik krizin derinleşmemesi için çok önemli çabalar sarfediliyor. Bizler daha olumsuz verilere hazır olmalıyız. Bu veriler sokağa çıkma yasağının, kapanan sınırların ve durdurulmak zorunda kalan faaliyetlerin (turizm, ulaştırma vb.) bir yansıması olacak. Şu unutulmamalı: Daha kötü olmasın diye alınan tedbirlerin yansımalarını göreceğiz. Önce sağlık diyoruz. Sonra da her şeyin hayırlısı…
ŞUBAT KARNEMİZ
Şimdi Şubat 2020 karnemize bir bakalım.
Miktar bazında Şubat 2020 dış ticaretinde, ihracatın bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4.1, ithalatın ise yüzde 15.3 arttığını görüyoruz. Bu durum iç piyasada canlanmanın başladığını ve üretim yapıldığını açıkça gösteriyor. İhracat birim değeri yüzde 1.4, ithalat birim değeri yüzde 6.1 azalmış. Böylece ithalatın birim değerindeki düşüş, fiyatlamada daha düşük maliyetlerin daha düşük fiyat vermeyi imkan dahiline sokmasını sağlamış.
Sanayi üretim endeksine baktığımızda, Şubat 2020’de sanayi üretim endeksinin geçen yıl aynı aya göre yüzde 7.5 arttığını görüyoruz.
Şubat ayı perakende satış endeksi ise yıllık bazda yüzde 10.6 oranında artış göstererek oldukça iyi bir performansa işaret etmiş. İç piyasada beklediğimiz canlanmanın başladığı açıkça görülüyor.
Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi yıllık bazda Şubat 2020’de yüzde 22.2 gibi oldukça iyi bir oranda artış göstermiş. Bu değerler, enflasyon ve faiz artmadan gerçekleşmiş.
İşsizlik verilerine baktığımızda Ocak 2020’de işsizlik 306 bin kişi azalarak yüzde 0.9 azalışla yüzde 13.8 seviyesinde gerçekleşmiş.
NEREDE KALMIŞTIK?
Tüm bu veriler korona salgını öncesinde ülkemizde verilerin son derece iyi olduğunu gösteriyor. Şimdi salgın sonrasında yapacağımız tek şey “nerede kalmıştık” demektir. Alınan tedbirler ise sektörlerin dayanma gücünü artırma, insanımızın sağlık riski almadan süreci atlatmasına destek olma amacını taşıyor. Merak etmeyin, bu salgın da diğerleri gibi bitecek. Bizler, nerede kalmıştık diyecek duruşu sergileyelim, yeter.
Son sözümüz; tedbirleri ekibiyle birlikte alanlar krizi fırsata çevirenler olacaktır.
17 Nisan 2020 Cuma