Hikmet Baydar

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayınlanan 2019 aralık konut satış istatistikleri verilerine göre konut satışları 2019’da bir önceki yıla göre yüzde 1.9 azalarak 1.348.729 olarak gerçekleşti. 2018 aralık ayında toplam satış 1.375.398 adet idi.

İpotekli satışlara baktığımızda 2018 aralık ayına göre yüzde 20.1 oranında artış olduğunu gözlemliyoruz. Yüzde 45.1 oranında artışla ikinci el ipotekli satışlar adeta zıplama gösterdi. İlk el satışlar ise yüzde 10.1 oranında azaldı. İlk elden satışlarda gerek ipotekli gerekse diğer satışlarda yıllık bazda düşüşler söz konusu. Son zamanda ilk el konut alımının teşvik edilmesinin de nedeni anlaşıldı. İkinci el konut satışlarında 2018’e göre bir düşüş söz konusu değil. İkinci el ipotekli satışlarda yüzde 45.1, diğer ikinci el satışlarda ise yüzde 7.8 oranında artış gerçekleşti.

İlk el satışların dağılımına baktığımızda, gerek ipotekli gerekse diğer satışlarda 2018’den daha kötü veriler geldiğini görüyoruz. İlk el ipotekli satışlar yıllık bazda yüzde 10.1, diğer satışlar ise yüzde 24.2 oranında düştü.

Konut sektörünün dolar 7 TL seviyesindeyken malzeme alarak yaptığı yüksek maliyetli konutları eritmekte zorluk çektiğini görüyoruz. Mevcut kur seviyelerine göre inşaat maliyetlerinin yüzde 25 oranında düşmüş olma ihtimali yüksek. Sıfır konutların eritilmesinde yaşanan sıkıntı yeni konut inşaatlarının başlanmasını da zora sokuyor.
Bu görünüm inşaat sektörüne malzeme tedariği yapan diğer yan sektörlerin arzu ettiği ciroyu yapamamasına neden olabilir.

Yabancılara yapılan satışlara baktığımızda ilginç bir tabloyla karşılaşıyoruz. 2017 aralık ayında yabancılara yapılan satış 2.164 adet iken, 2018 aralık ayında söz konusu rakam 4.560’a sıçradı. 2019 aralık ayında ise 5.298 adet ile son 3 yılın en yüksek aylık verisine ulaşıldı.

Ülke uyruklarına göre alıcılara baktığımızda; liderliği Irak vatandaşlarının aldığını, onu İran vatandaşlarının takip ettiğini gözlemliyoruz. Bu veriler yabancıların ilgisini de açıkça gösteriyor. Özellikle Körfez ülkelerinin ilgisi dikkat çekici.

Ülke uyruklarına göre konut satışları, 2019
www.tuik.gov.tr

24 Ocak 2020 Cuma