İşgücü verilerinin verdiği sinyaller

Analizlerin amacı mevcut verileri incelemek suretiyle geleceğe yönelik doğru tahminler yaparak en doğru kararların verilmesini sağlamaktır.İşgücü verileri de mevcut durumun doğru tespit edilmesi açısından kullanılabilecek çok faydalı bir çalışma olup Türkiye İstatistik Kurumu tarafından üçer aylık dönemler halinde hazırlanıp yayınlanıyor.28 Ağustos 2018 günü açıklanan bültene göre işgücü girdi endeksleriII. çeyrek (Nisan-Haziran 2019) döneminde azalma gösterdi. Şimdi gelelim detaylara ve yorumlarımıza. Sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında takvim etkilerinden arındırılmış istihdam endeksi, 2019 II. çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 6.1 azaldı. Alt sektörler incelendiğinde, endeks; sanayi sektöründe yüzde 3.2, inşaat sektöründe yüzde 28.9 ve ticaret-hizmet sektörlerinde ise yüzde 2.1 azalmış görünüyor.

Tüm verilerin resmi olduğunu unutmamamızda fayda var. Mesela sigortasız eleman çalıştıranların verileri burada eksik. Özellikle Suriyeli gibi asgari ücret seviyesinin altında bir ücretle sigortasız olarak çalıştırılan insanların bu verilere girme şansı zaten yok. Ancak toplam istihdam verisi üzerinde çok ciddi bir değişiklik oluşturmayacağı, kaldı ki geçen yılda da aynı sorunun olması nedeniyle değişimlerde önemli bir sapmaya yol açmayacağı varsayımıyla hareket ediyoruz. Dolayısıyla yukarıdaki paragrafta bahsettiğimiz veri bizim için son derece anlamlı.

Dikkatinizi özellikle inşaat sektörüne çekmek istiyorum. 2018 II. çeyreğe göre istihdamdaki daralma 2019 II. çeyreğinde tam yüzde 28.9 olup, son derece ciddi bir rakam. Sanayi, ticaret ve hizmet sektöründe daralma olsa da bu kadar ciddi oranlarda değil. Burada neredeyse bir önceki döneme göre inşaat sektöründe çalışanlardan her üç kişiden biri işsiz kalmış gibi görünüyor.Bu sene içerisindeki genel gidişata yani bir önceki çeyrek döneme göre neler değişmiş bir bakalım. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış istihdam endeksi bir önceki çeyreğe göre yüzde 0.8 azaldı. Alt sektörler incelendiğinde, endeks; sanayi sektöründe yüzde 0.3 arttı. İnşaat sektöründe yüzde 7.9 ve ticaret-hizmet sektörlerinde yüzde 0.1 azaldı.Görüleceği üzere inşaat sektörü 2019 ilk döneminin de altında bir ikinci dönem işgücü girdi endeksine sahip olmuş durumda. Sanayi sektörü ilk çeyreğe göre bir miktar toparlarken ticaret ve hizmet sektöründe pek bir değişiklik görünmüyor. Buradan sanayi sektörünün ilk çeyreğe göre daha fazla istihdam oluşturduğunun altını çizmemizde fayda var. Yani çarklar bu sektörde daha iyi dönmeye başlamış gibi duruyor.Bu arada şu soru aklınıza gelmiş olabilir.

Acaba daha uzun süre çalışarak istihdam düşürülmüş olabilir mi?

Bu sorunun cevabı da yine aynı bültende çalışılan saat endeksi verileriyle veriliyor.Bültene göre; sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında takvim etkilerinden arındırılmış çalışılan saat endeksi, 2019 II. çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 9.2 azaldı. Alt sektörler incelendiğinde endeks; sanayi sektöründe yüzde 6.6, inşaat sektöründe yüzde 32.1 ve ticaret-hizmet sektörlerinde yüzde 4.7 azaldı.Bu durumda kısaca şu tespiti yapabiliyoruz: 2018 ikinci üç aylık dilime göre, 2019’un ikinci üç aylık döneminde özellikle inşaat sektörü başta olmak üzere sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörlerinde hem istihdam endeksleri düşmüş hem de çalışılan saat endeksleri. Bu arada sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında takvim etkilerinden arındırılmış saatlik işgücü maliyet endeksindeki yüzde 30 artış gelecekte maliyet enflasyonu riski oluştursa da iç talebin canlanmasıiçin elzem.Son söz; rakamları iyi okuyamazsak doğru zamanda büyüyemez, doğru zamanda da küçülemez ve silinip gideriz.

30 Ağustos 2019 Cuma