BDDK konut piyasası düzenlemeleri ne anlama geliyor?

hikmetbaydar@3-goz.com

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), konut kredilerinde düzenlemeye gitti. Düzenlemeyle ikinci konutu alacak olanlara verilecek kredi tutarı yüzde 75 oranında düşürülüyor.

BDDK’nın açıklamasında, “Konut kredilerinde kredi değer oranı tüketicinin kendisinin, eşinin veya 18 yaş altındaki çocuklarının en az bir konutu varsa yüzde 75 azaltılarak uygulanacak” ifadesi yer aldı. Yani, yeni düzenlemeyle 5 milyon TL’nin altında bir konutu, ikinci tapulu evi olarak alacaklar için evin değerinin sadece yüzde 22.5’i kadar kredi verilecek.

Yeni düzenlemeyle bankalar için de kredi risk ağırlığı artırılıyor. Konuya ilişkin olarak, “Konut edindirme amacıyla kullandırılacak kredilere sermaye yeterliliği hesaplamasında yüzde 35 risk ağırlığı yerine yüzde 150 risk ağırlığı uygulanacak” açıklaması yapıldı. Böylece bankaların konut kredi verme iştahı da azalacak demektir.

BANKALARIN KREDİ VERME EĞİLİMİ

Görüleceği üzere BDDK düzenlemeleri ile hem bankaların konut kredisi verme eğilimi azaltılıyor hem de konut alacaklara her konut için daha az kredi verilmesi sağlanıyor. Böylece ev alacak olanlar, konut bedelinin çoğunu kendi cebinden ödemek zorunda. 

Peki, bu düzenleme konut piyasası toplam satışlarını nasıl etkileyebilir? Öncelikle kendisinin, eşinin ve 18 yaşını doldurmamış çocuklarının evi olmayanlar bu düzenlenmeden etkilenmeyecek. Dolayısıyla onlar eskiden olduğu gibi kredi müracaatında bulunabilecek. Ancak karşılarında aynı istekli bankayı bulamayabilirler.

Kredi risk ağırlığı çok fazla artırıldığı için bankalar ya konut kredi faiz oranını yükseltecek ya da kredi kullandırımlarında isteksiz davranacaklar.

İPOTEKLİ SATIŞLARDA AZALMA

Türkiye İstatistik Kurumu’nun Temmuz 2023 ayı bülteninde; ipotekli satışların toplam satışlara oranının yüzde 13.3 olduğunu görüyoruz. Dolayısıyla bu oranın daha da az kısmı düzenlemeden tam olarak etkilenecek. Ancak bankalar biraz daha isteksiz davranabilirler. 

Bu düzenlemeler yapılmadığı halde ocak-temmuz döneminde ipotekli satışların bir önceki yıla göre yüzde 28.2 azaldığını görüyoruz. Dolayısıyla ipotekli konut satışlarındaki azalmanın asıl sebebi, faizlerin ve konut fiyatlarının yüksek olmasıdır.

Bütün bunların yanında söz konusu düzenleme, ipotekli konut satışlarında bir azalma olacağı anlamına geliyor. Tabii ki sadece banka kredileriyle yapılan satın almalardan bahsediyoruz. Diğer finansman yollarıyla yapılan satın almalarda bir değişiklik söz konusu olmayacak.

04 Eylül 2023 Pazartesi