Dijital dünyada yeni bir eğilim, geleneksel arama motoru ekosisteminin temellerini sarsmaya başladı. ChatGPT, Gemini, Claude ve Perplexity gibi üretken yapay zeka sistemlerinin hızla yaygınlaşması, bilgiye erişimde yeni bir paradigmaya yol açıyor. Artık insanlar Google gibi arama motorlarına bir soru yazıp onlarca sonuç arasında gezinmek yerine, yapay zekaya doğrudan sorup, özetlenmiş, bağlamsal ve kişiselleştirilmiş yanıtı tek seferde almayı tercih ediyor. Bu değişim, arama motorlarına dayalı organik trafik dünyasında ciddi sarsıntılara yol açmış durumda.
Özellikle Google'un ‘AI Overview’ özelliği, kullanıcıların bilgiye tıklamadan ulaşmasını sağlayarak tıklama oranlarını ciddi ölçüde düşürdü. BrightEdge verilerine göre, bu özelliğin hayata geçmesinden sonra doğrudan siteye tıklamalar yüzde 30 azaldı. Tıklama gerektirmeyen (zero-click) sorgular artarken, içerik üreten siteler bu yeni tabloya adapte olmakta zorlanıyor.
YAPAY ZEKA ARAMA ALIŞKANLIKLARINI DÖNÜŞTÜRÜYOR
SimilarWeb verilerine göre, ABD'de 2024-2025 yılları arasında seyahat ve turizm sitelerinin yıllık arama trafiği yüzde 20, haber-medya sitelerinin trafiği yüzde 17, e-ticaret yüzde 9, finans ve yemek siteleri yüzde 7, yaşam tarzı siteleri ise yüzde 5 oranında geriledi. Bu, sadece teknik bir arama davranışı değişiminden ziyade, bilgiye erişimin algoritmik olarak filtrelendiği yeni bir gerçekliğe işaret ediyor.
Wikipedia gibi bilgi odaklı siteler de bu durumdan etkileniyor. Mart 2022'de 165 milyon olan günlük ziyaret sayısı, Mart 2025'te 128 milyona düşerek yaklaşık yüzde 23 oranında gerilemiş durumda. Haber sorgularında ise tablo daha da çarpıcı: ChatGPT kullanımı yüzde 212 oranında artarken, Google aramaları sadece yüzde 5 artış göstermiş. Bu tablo, ‘arama motoru’ denince ilk akla gelen Google için büyük bir risk anlamı taşıyor. OpenAI tarafından geliştirilen yapay zeka destekli tarayıcının yakın zamanda piyasaya sürülmesi bekleniyor. Bu durum, Google'ın reklam gelirlerinin çok büyük bir kısmını oluşturan kullanıcı verisine erişimini riske atabilir.
Bugün bir soruyu ChatGPT'ye yazdığınızda, cevabı almak için farklı sitelere girmeniz gerekmiyor. Size bilgiyi özetliyor, sorunuzun yanı sıra yeni sorular öneriyor, dilini size uyarlıyor ve bir diyaloğa dönüştürüyor. Eski düzende, Google bir konu başlığı verir, siz kaynaklar arasında gezinerek yanıta ulaşırdınız. Yapay zeka bu adımları ortadan kaldırıyor.
Google ve ChatGPT’yi bir metaforla karşılaştırmak mümkün. Google kullanmak, bir kütüphaneye gidip kitap isimlerini almak gibiydi. Kitapları bulup karşılaştırmanız gerekirdi. Yapay zeka ise sizin için tüm kitapları okuyup, özeti ve sonucu sizin dilinizde sunuyor.
Uzmanlara göre arama trafiği azalsa da gelen kullanıcının kalitesi artıyor. AI aramalarından gelen ziyaretçiler, tıklamadan önce zaten daha fazla araştırma yaptıkları için daha hazır ve niyetli geliyor. Bu da dönüşüm oranlarını artırabiliyor. Artık mesele, her aramada ilk sırada çıkmak değil; en doğru ve anlamlı cevap olmak. Yapay zeka dünyasında öne çıkmak için klasik anahtar kelime yoğunluğu, backlink gibi metriklerin yerini bağlamsal değer, uzmanlık ve doğruluk almaya başladı. Konuşan, öğreten, kaynak belirten, soruya gerçek katma değer sunan içerikler artık daha önemli. Bilgi temelli web siteleri için bu yeni düzende ayakta kalmanın yolu; alanında uzman, derinlikli, konuyu anlamlandıran ve arkasında referans olan içerikler sunmaktan geçiyor. SEO sadece görünmek için değil, algoritmalara değil, insanlara hitap eden, kaliteli bilgi üretmek anlamına gelmeli.
Yapay zekanın bilgiye erişimi nasıl dönüştürdüğünü anlamadan dijital dünya içinde görünür kalmak günden güne zorlaşıyor. Organik trafik kavramını yeniden tanımladığımız bu dönemde, markaların yeni sorusu şu olmalı: "Benim cevabım, yapay zeka tarafından neden öne çıkarılsın?"