Dr. Can Gürlesel
2020-2022 dönemini kapsayan yeni ekonomi programı açıklandı. 2020’de hedeflenen yüzde 5 büyümeye özel sektör yatırımlarındaki artış ile varılması hedefleniyor.
1 – 2020’de yüzde 5.0 büyüme hedefi
Yeni Ekonomi Programı, 2020’de yüzde 5.0 büyüme hedefliyor. 2020’de büyümenin temel belirleyicisi yurtiçi talep olacak. Özel tüketimin ertelenmiş talep, kredi ve güven kanalının desteği ile büyümeye en yüksek katkı veren kalem olması bekleniyor. Yatırımların ise finansal koşullardaki iyileşme, yatırımcı güvenindeki toparlanma ve öngörülebilirliğin artmasıyla kuvvetli bir yükseliş kaydetmesi öngörülüyor.
2 - Sanayide 2020’de yüzde 6.0 büyüme bekleniyor
Üretim yönünden değerlendirildiğinde, yurtiçi talepte genele yayılan toparlanma, turizm gelirlerindeki artış eğiliminin sürmesi, ihracatın gücünü koruması ve son dönemde uygulanan verimlilik odaklı politikalarla sanayi sektörünün 2020’de GSYH büyüme oranının üzerinde büyüme kaydetmesi ve büyümeye yüzde 1.2 katkı sağlaması ve program döneminde bu katkının artarak devam etmesi bekleniyor. İhracat ve turizmdeki olumlu görünüm, bağlantılı hizmet sektörlerindeki üretim artışı oranlarını da yukarı yönlü etkileyecek. 2020’de hizmetler sektörünün yüzde 5.2 oranında artarak büyümenin sürükleyicisi olması öngörülüyor. Bu dönemde tarım sektörünün büyümeye katkısının uzun dönem ortalamasının üzerinde olacağı öngörülüyor. İnşaat sektörünün ise sınırlı düzeyde pozitif katkı vermesi bekleniyor.
3 - Yeni program ile ekonomide değişim dönemi başlıyor
2018’de açıklanan ilk yeni ekonomi programı ‘ekonomide dengelenme, kamuda disiplin, ekonomide değişim’ hedefleri üzerine kurgulanmıştı. 2019 dengelenme ve disiplin yılı ilan edilmişti. 2020’den itibaren ise ekonomide değişim sürecine geçilecek. Burada temel amaç özellikle yeniden sanayileşmeyi sağlayarak, milli ve yerli teknolojiyi tesis etmek, Türkiye’de üretilmeyen ürünlerin üretimini sağlayacak yatırımlar yapmak, bu amaçla belirlenmiş sektörleri ve seçilmiş ürünleri desteklemek ve de sonuç olarak cari işlemler dengesinde kalıcı bir iyileşme sağlamak. Bu çerçevede değişim sürecinde yatırımların önemli ölçüde desteklenmesi ve özel sektör yatırımlarında hızlı bir büyüme sağlanması hedefleniyor.
4 - Özel sektör yatırımlarında yüzde 12.1 büyüme hedefi
Büyümenin en önemli kaynağı yüzde 12.1 büyüyecek olan özel sektör yatırımları olarak görülüyor. Özellikle teknoloji odaklı sanayileşme hamlesi ile yeni yatırımlar önemli ölçüde desteklenecek. 2018 ikinci yarısı ile 2019’un büyük bölümünü mali olarak sıkıntılı geçiren özel sektörün böylesine yüksek bir yatırım iştahına ulaşması için desteklere ihtiyaç duyuluyor.
5 - Özel sektör yatırımlarına genişletilmiş destekler
2020 ve izleyen yıllarda ekonomik büyümede özel sektör yatırımları büyük rol oynayacak. Bu çerçevede özel sektör yatırımlarına yönelik olarak verilecek destekler şunlar olacak: İVME finansman paketi ve benzeri araçlar ile cari açığın düşürülmesine katkı veren, katma değerli ve teknolojik üretim yapan firmalar teşvik edilecek. Proje bazlı yatırım teşvik sistemi başta olmak üzere; Ar-Ge, yenilikçilik ve teknolojik dönüşüm ile yüksek katma değerli ürünlerin üretimini desteklemeye yönelik uygulamalara devam edilecek. Yüksek ve orta yüksek teknoloji seviyesindeki ürünlere yönelik yatırımları teşvik etmek amacıyla Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı uygulanacak. Türkiye Varlık Fonu, petrokimya, madencilik ve yerli kaynağa dönük enerji üretimi alanlarında özel sektör işbirliklerine dayanan sabit sermaye yatırımlarında yer alacak. Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası’ndan oluşturulan Kalkınma Fonu ile yüksek katma değerli ve teknolojik ürünlerin üretimi desteklenecek.
SON SÖZ
Yeni ekonomi programı iddialı bir yatırım hedefine ve desteklere sahip bulunuyor. Özel sektör yatırımları daha önce hiç böylesine yoğun desteklenmemişti.