Yılın ilk çeyreğinde işler ve iktisadi faaliyetler canlılığını koruyacak. Bu çerçevede yeni yılın ilk çeyreğine ilişkin olarak işlerdeki beklentilerimizi paylaşım:

1 - İKTİSADİ FAALİYETLER İLK ÇEYREKTE CANLI OLACAK

Son birkaç yıldır, yılın ilk çeyrek dönemlerinde yaşanan gelişmeler ve sert mevsimsellikler, iktisadi faaliyetleri önemli ölçüde zayıflattı. Geçen yıllardaki terör olayları, Rusya ile yaşanan sıkıntılar, seçim ve referandumların oluşturduğu bekle-gör dönemleri ile işler ilk çeyreklerde daraldı.
Yine döviz kurlarında yaşanan hızlı artışlar da olumsuz etkiler oluşturdu. 2018 ilk çeyreğine ise önceki yıllardan daha iyi koşullar içinde giriliyor. 2018 ilk çeyreği öncelikle 2017’de hızlanan büyümenin sarkması ile canlı geçecek. Diğer yandan ekonomiyi soğutacak bir bekle-gör dönemi de bulunmuyor.
Diğer riskler de şimdilik işler üzerinde öngörülebilir durumda ve iktisadi faaliyetleri çok sınırlamayacak. Bu çerçevede iktisadi faaliyetler yılın ilk çeyreğinde son birkaç yılın ilk çeyreğine göre daha canlı gerçekleşecek.

2 - İKTİSADİ FAALİYETLERDEKİ CANLILIĞI SANAYİ ÜRETİMİ VE İHRACAT SÜRÜKLEYECEK

İktisadi faaliyetlerde canlılığı destekleyecek iki önemli ekonomik dinamik bulunuyor. Bunların başında sanayi üretimindeki kademeli büyüme geliyor. Sanayi üretimi tarafında yüksek büyüme sürüyor.
Aralık ayı Türkiye sanayi PMI verisi 54.9 ile sanayideki hızlı büyümeyi teyit etti. PMI verisinde özellikle istihdam ve üretimin yüksek seviyesi görülüyor. Mevsimselliğe rağmen alınan iç siparişlerde de artış yaşanıyor. Aralık ayında sanayi kapasite kullanım oranı da yüzde 79.0 ile yüksek seviyede gerçekleşti.

İktisadi faaliyetlerdeki canlılığı destekleyen bir diğer ekonomik dinamik, dış talepte görülen canlanma ile ihracatta yaşanan artış ve dolaylı olarak da ithalatta görülen genişlemedir. İhracat son aylarda yüzde 10’un üzerinde, ithalat ise yüzde 20’nin üzerinde artıyor. İthalat artışı üretim ve tüketim tarafındaki canlılığı da teyit ediyor.

3 - ÜCRET ARTIŞLARI PERAKENDE VE HİZMETLER SEKTÖRLERİNİ DESTEKLEYECEK

Asgari ücrette yapılan yüzde 14.2 artış ile bunun diğer ücretler üzerinde yapacağı artış etkisi de piyasalarda talep yönünü destekleyecek. Geçen yıl oluşturulan 1.6 milyon istihdam ve ücret artışları iç talebin canlılığını destekleyecek. Perakende pazarda talep canlılığını koruyacak. Ancak yüksek döviz kurları nedeniyle perakende mağaza kiraları sıkıntı oluşturmaya devam ediyor. İnşaat ve konut sektöründe üretim tarafı mevsimsellik ile birlikte yavaşlarken satışlar tarafında da kademeli bir gerileme dönemine girildi. Konut sektöründe satışlar için yeni cazip firma kampanyaları sunuluyor. Otomotiv satışlarında ise yeni yılın artan vergileri ile satışlarda durağanlık bekleniyor.

4 - ÖZEL SEKTÖRDE YENİ KAPASİTE YATIRIMLARI BAŞLAYABİLİR

Yeni yılda özellikle sanayide yeni kapasite yatırımlarında artış beklentisi bulunuyor. Ulaştırma ve enerji yatırımları ile kamunun büyük ölçekli yatırımları sürükleyici olmaya devam ediyor. Ayrıca 70 milyar TL büyüklüğünde stratejik yatırım için de karar açıklanacak. Bu yatırımlar da talep etkisi ile birçok alanda canlılık getirecek.

5 - REEL KESİM VE TÜKETİCİ GÜVENİ VE BEKLENTİLERİ GERİLEMEYE DEVAM EDERSE YENİ TEŞVİKLER GELEBİLİR

İktisadi faaliyetlerdeki canlılık beklentisine karşın reel kesim ile tüketici güven ve beklenti endeksleri kademeli bir gerileme eğilimine girdi. Bu gerileme için olası iki neden bulunuyor. İlki reel kesim ve tüketicide son 6 aydır yaşanan canlılığın getirdiği doygunluktur. İkincisi ise reel kesim ve tüketicinin risklere karşı kendisini korumaya alma eğilimidir. Her ikisinde de hükümetin yeni teşvik ve desteklerine ihtiyaç olacak.

6 - İKTİSADİ FAALİYETLER CANLI KALIRKEN ENFLASYONA VE MALİYETLERE DİKKAT

Hükümetin önceliği büyümenin hızının yüksek tutulması ve iktisadi faaliyetlerin canlılığını koruması olarak görülüyor.
Bu nedenle genişletici maliye ve para politikası ile kamunun çeşitli destekleri devam edecek. Uygulanan ekonomi politikaları 2018’de işlerin ve iç piyasasının canlı kalmasını destekleyecek. Ancak bu büyüme modeli 2018’de işler ve talep yönünde canlılık vaat ederken fiyat istikrarı ve finansal istikrar açısından yakından izlenmesi gereken riskler barındırıyor.

Son Söz: İktisadi faaliyetlerdeki canlılıktan yararlanalım ancak enflasyona karşın etkin bir maliyet ve kârlılık yönetimi yapalım.

08 Ocak 2018 Pazartesi