Ekonomik dalgalanmalar ve belirsizlikler, girişimcilik ekosistemini de doğrudan etkiliyor. Ancak 2024 verileri, Türkiye'nin startup dünyasında umut verici bir dönemin başladığını gösteriyor. Finansmana erişimde zorluklar devam etse de yapay zeka ve biyoteknoloji gibi alanlarda büyük fonlamalar gerçekleştirildi.
StartupCentrum tarafından hazırlanan ve geçtiğimiz günlerde yayınlanan 2024 Türkiye Startup Ekosistemi Yatırım Raporuna göre, geçtiğimiz yıl Türkiye'deki girişimlere toplamda 1.41 milyar dolar yatırım yapıldı. Toplam 577 yatırım turunun yüzde 57’sini (329 yatırım) TÜBİTAK BiGG fonları oluştururken, bu turlar 8.5 milyon dolarlık bir büyüklüğe ulaştı. Özel yatırımlar ise yüzde 30'luk azalmaya rağmen toplamda 1,398 milyar dolarlık hacme ulaştı. Bu rakamlar, sermaye akışının yön değiştirdiğini, ancak hâlâ büyük fırsatların mevcut olduğunu gösteriyor.
2024'te öne çıkan yatırımların başında Insider ve Getir geliyor. 500 milyon dolar fon toplayan Insider, yapay zeka tabanlı kişiselleştirme teknolojileriyle global pazarda etkisini artırıyor. Getir ise 250 milyon dolarlık yeni bir fonlama ile büyük yatırımcıların ilgisini çekmeye devam ediyor. Bu büyük yatırımların dışında, Spyke Games, Colendi, Intenseye ve Midas gibi şirketler de önemli fonlamalar aldı ve sektördeki rekabeti canlandırdı.
TEKNOPARK GİRİŞİMLERİ
Yatırım trendlerine baktığımızda yapay zeka, 715.8 milyon dolarlık fonlamayla zirvede yer alıyor. Bu alanda büyük oyuncular ortaya çıkmaya başlarken, biyoteknoloji ve sağlık sektörü de 126 girişime yatırım yapılarak dikkat çekici bir yükseliş gösterdi. Bu iki alan, ekosistemin geleceğini şekillendiren en kritik yatırım alanları olarak öne çıkıyor.
Teknopark girişimlerine olan ilgi de artmış durumda. 2024'te teknopark şirketlerine yapılan yatırımlar 825 milyon dolara ulaşarak, geçen yıla göre çarpıcı bir artış gösterdi. İTÜ, ODTÜ ve Boğaziçi gibi üniversitelerin mezun girişimcileri en çok yatırım alanlar arasında yer aldı.
Girişimcilik ekosistemindeki bir diğer önemli değişim, kadın kurucuların oranındaki artış oldu. 2024'te en az bir kadın kurucu ortak bulunduran girişimlerin oranı yüzde 32.2'ye yükseldi. Bu oran, ekosistemin giderek daha kapsayıcı hale geldiğini ve farklı perspektiflerin girişim dünyasına katkısının arttığını gösteriyor.
YABANCI YATIRIMCILAR
Yabancı yatırımcıların Türkiye startup ekosistemine olan ilgisi de dikkat çekici bir noktaya geldi. 2024'te yabancı sermaye, BiGG hariç tutulduğunda toplam yatırım turlarının yüzde 21'inde yer aldı. Bu oran, uluslararası fonların Türkiye'yi göz ardı etmediğini ve büyük fonlamalar için pazarda yer aldığını gösteriyor.
Girişim ekosisteminde yeni dinamiklerin ortaya çıktığı bu dönemde, bireysel ve kurumsal yatırımcıların stratejileri de değişiyor. Bireysel yatırımcılar daha dikkatli seçimler yaparken, büyük fonlar daha az sayıda ancak yüksek hacimli yatırımlar gerçekleştiriyor. Ekosistemin geleceği, bu büyük fonlamaların hangi alanlara yönlendirildiğiyle yakından ilgili olacak.
Sonuç olarak, 2024 yılı girişim ekosisteminin toparlanma ve yeniden canlanma sürecine işaret ediyor. Yapay zeka ve biyoteknoloji gibi alanlarda gerçekleşen büyük fonlamalar, ekosistemin geleceğinin parlak olduğuna dair önemli işaretler sunuyor. Türkiye startup ekosistemi, küresel rekabet içinde konumunu güçlendirmek ve sürdürülebilir bir büyüme yakalamak için yenilikçi adımlar atıyor.