PROF. DR. AHMET EMRE BİLGİLİ
Tabiattan çıkan su, nasıl olsa bir yolunu bulup er geç akacaktır. Fakat önemli olan, akacak suyun arkını yapmak önünü açmaktır, doğru yöne akmasını sağlamaktır, gecikmesini ve yolunu değiştirerek başka yerlere yönelmesini önlemektir. Daha doğrusu; zamanında ve doğru istikamete akmasını temin etmektir. Akacak su bizim suyumuzdur, sulayacağı topraklar bizim toprağımızdır, yetişecek fidanlar bu ülkeye hayat vereceklerdir. Bu sebeplerden dolayı da akacak suya vaktinde sahip çıkmak, ülkenin en stratejik sorumluluklarından biridir.
Kastımız; bu ülkenin farklı şehirlerinde, kasabalarında ve köylerinde okuma imkanı bulamamış, ne okuyacağını da bilememiş yani akacağı yolu bulamamış özel potansiyele sahip kişilerin mevcudiyeti ve durumlarıdır. Suyun, yolunu uzatsa da akacağı yeri geç ve dolambaçlı da olsa bir şekilde bulmasıdır. Nereye aktığının ve neden geciktiğinin tespitidir. Yani bilemediğimiz, farkında dahi olamadığımız bu türden değerlerimizin envanterinin bilinir olmasıdır.
İKİ SIRA DIŞI ÖRNEK
Bu meseleyi daha iyi anlamaya yönelik iki örnekle başlayalım. Biri; Mennan Aksoy, 1952 yılında Gaziantep’te doğmuş, Mennan Usta namıyla ünlenmiştir. İlkokulu 9 yılda bitirdiği rivayet edilir. Tabiri caizse mektep medrese görmemiştir. Diplomasız bir dahidir anlayacağınız. Gördüğü karmaşık bir makinanın aynen imalatını yapabilme kabiliyetine sahiptir. Bu nedenle uluslararası teçhizat fuarlarına girişi yasaklanmıştır. Üniversitenin TÜBİTAK ile yaptığı projede yer almıştır. Yine tabiri caizse emrine mühendisler, hocalar verilmiş ve sonunda ülke adına bol kazanımlı işler başarılmıştır. Mennan Usta, genç yaşta 9 Haziran 2015’te Hakk’ın rahmetine kavuşmuştur. TRT, onu olduğu gibi ve kendi sesinden anlatan başarılı bir belgesel yapmıştır.
İkinci örneğimiz ise; M.Ö. 764-734 yıllarında Urartular tarafından yapılan Van’daki ünlü Çavuştepe Kalesi’nde bekçi olarak görev yapan, ilkokul mezunu olmasına rağmen, bölgeye kazı çalışması için gelen hocalardan ve verdikleri kitaplardanUrartualfabesini öğrenen ve beldedeki kalede dile kolay 58 yıl bekçilik yapmış 81 yaşındaki Mehmet Kuşman. Dünyada Urartu çivi yazısını okuyabilen 38 kişiden biri olduğu söyleniyor. Bu dili ondan başka yazabilenin de olmadığı ifade ediliyor. Mehmet Kuşman, aynı zamanda bölgeyi gezmeye gelen turist gruplarına rehberlik de yapmıştır. Yani mevcut imkanlarla çizgi dışı bir iş başarmıştır.
ENVANTERİ ÇIKARILMALI
Bu sıra dışı örneklerin sayısını elbette artırabiliriz. Bu isimler bir şekilde dikkati çekmiş yani sıra dışı bir başarı elde etmiş oldukları için biz onları biliyoruz. Bilemediklerimizin sayısının çok daha yüksek olduğu kesindir. Bu türden insanlar her dönemde az veya çok var olmuşlardır. Burada temel problem şudur: Devlet bu tür insanların önünü açıcı, teşvik edici olduğunda inanılmaz işler başarılmış, tersine davrandığında ise yok olup gitmişlerdir. Yani hem kendileri hem de devlet kaybeden tarafta olmuştur. Gerçekte ise ikisinin de kazanan tarafta olması gerekir.
Toplumda kıt bir insan kaynağı olan bu seçkin potansiyelimizin kıymetini bilmemiz gerekir. Bunlar; içinde yaşadığı topluma Allah’ın armağanı olarak görülür. Kıymeti bilinir, teşvik edilir ve önleri açılırsa inanılmaz bir şekilde insanlığın hizmetinde olurlar. Değilse çift taraflı zarar hanesine yazılır. Bu sebepledir ki, hem örgün eğitimde olanların hem de bu iki örneğimizdeki gibilerin öncelikle envanterini çıkarmak gerekir. Sonrasında da kabiliyetleri doğrultusunda ülke ve toplum hizmetinde bulunmalarını sağlamak gelir.
Örgün eğitimdekileri Milli Eğitim Bakanlığı’nın bu alandaki ilgili kurumu olan Bilim Sanat Merkezleri bir ölçüde yapmaktadır.
Örgün eğitimin dışında olanları ulusal çapta bilemiyoruz, yerelde bilinenlerin de muhtemelen kıymeti gereği gibi bilinmiyordur. Yani öncelikli olarak bu değerlerimizin uygun bir formatta envanterini çıkarmamız gerekir. Buna iki açıdan ihtiyaç var. Birincisi; bu değerleri ülke hizmetine koşmak, diğeri ise yeni kuşaklarla buluşturarak bir yarar sağlamak. İstanbul Ticaret Odası vakit geçirmeden bu işi ele alırsa inanın büyük hizmet yapmış olur.
11 Şubat 2022 Cuma