24 Haziran tarihinde yapılacak Cumhurbaşkanı ve Meclis seçimleri sürecinde içeride ve dışarıda ekonomide önemli gelişmeler yaşanmaya devam ediyor.
1 - TİCARET SAVAŞLARI ENDİŞESİ YENİDEN BAŞLADI, KRİTİK G7 ZİRVESİ YAPILACAK
ABD’nin, Başkan Donald Trump onayı ile ithal çelik ve alüminyuma yönelik yeni gümrük vergisi uygulamaları başlatması, G7 üyesi diğer ülkelerden de önemli tepki gördü. ABD; AB, Kanada ve Meksika’dan ithal edilen çelik ve alüminyuma ilave gümrük vergileri uygulama kararı aldı. ABD, ayrıca AB’den yapılan otomotiv ithalatında da gümrük vergileri uygulamak için yeni düzenlemeler yapmayı planlıyor. ABD’nin bu uygulamaları karşısında G7 içinde ABD dışında yer alan altı üye ülke ve Avrupa Birliği, ABD’nin yeni gümrük tarifelerine karşı birleşti.
8-9 Haziran tarihlerinde Kanada’da yapılan G7 Liderler Zirvesi bu çerçevede büyük önem taşıyor. G7 zirvesinin en önemli gündemi ticaret savaşları oldu. ABD’nin geri adım atmaması halinde G7’nin diğer üyeleri de ABD’ye karşı ticaret kısıtlamaları uygulamaya başlayacak. Karşılıklı kısıtlama ve engellerin dünya ekonomisi ve ticaretindeki iyileşmeyi yavaşlatma ve hatta durdurma olasılığı bulunuyor.
2 - ABD MERKEZ BANKASI (FED), FAİZ ARTIŞLARINI SÜRDÜRECEK
Ekonomide hızlı büyüme ve enflasyona ilişkin beklentiler nedeniyle ABD Merkez Bankası’ndan 2018’de dört adet faiz artışı bekleniyor. Fed, mart ayında 0.25 puan ile ilk faiz artışını yaptı. Haziran ayındaki toplantısında da 0.25 puan daha faiz artışı yapması bekleniyor. Böylece Fed faiz oranı yüzde 2.0’ye yükselmiş olacak. Yılın ikinci yarısında ise gelişmelere göre faizlerde bir veya iki kez daha artış olasılığı bulunuyor. Dolar cinsi borçlanmaların maliyetleri kademeli olarak artmaya devam edecek.
3 - TÜRKİYE’DE MAKROEKONOMİK DENGELER İLE FİRMA BİLANÇOLARINDAKİ BOZULMALAR KREDİ NOTLARINI AŞAĞI YÖNLÜ BASKILIYOR
Makroekonomik dengelerdeki bozulmalar ve buna karşın halen gerekli sıkılaşma önlemlerinin alınmaması, Türkiye’nin ülke kredi notlarının negatif izlemeye alınmasına yol açtı. Bu çerçevede muhtemelen Türkiye’nin ülke kredi notları aşağı yönlü yenilenebilecek. Döviz kurlarındaki artışlar ise döviz borçlusu ve döviz pozisyonları açık olan şirketleri olumsuz etkilemeye devam ediyor. Bu çerçevede birçok firma ve firma grubu, borçlarının yeniden yapılandırılması için bankalara başvuruyor. Döviz kurlarının bu seviyelerde kalıcı olması halinde bu başvurulara yenileri eklenecek. Reel sektörün kredi riski yakından izleniyor. Reel sektör şirketlerinin kredi riskleri ve kredi yeniden yapılandırma başvuruları nedeniyle bankacılık sektöründe de kredi notları izlemeye alınmış bulunuyor. Aktif kalitesinin daha da bozulması halinde bankaların da kredi notları düşebilecek.
4 - ENFLASYONDA ARTIŞ KUVVETLENEREK SÜRÜYOR
Döviz kurlarındaki artışın yarattığı maliyet baskıları nedeniyle üretici fiyat endeksi mayıs ayında yüzde 20.16 ile son 15 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Mayıs ayında ÜFE aylık artışı yüzde 3.79 oldu. Maliyet baskısı devam ediyor. Tüketici fiyatları da mayıs ayında yıllık olarak yüzde 12.15’e yükseldi. Üretici fiyatlarındaki artış ile tüketici fiyatları da yukarı yönlü hareket ediyor. Çekirdek enflasyon ise 2006’dan itibaren ölçülmeye başlanmış olup mayıs ayında yıllık yüzde 12.64 ile tarihin en yüksek seviyesine çıktı. Fiyatlama davranışları ve enflasyon beklentileri önemli ölçüde bozulmuş olup, enflasyon artışı sürecek.
5 - SANAYİ FAALİYETLERİNDE GERİLEME
Nisan ve mayıs aylarında sanayi faaliyetlerinde keskin bir gerileme yaşandı. İç ve dış talebin artışı ile canlanan sanayi faaliyetleri, 2018 ocak ayında PMI verilerinde 55.7 puan ile 82 ayın en yüksek seviyesinde ölçüldü. Ancak mali göstergelerdeki bozulmalar, seçim kararı ve ekonomiye ilişkin artan riskler nedeniyle sanayi faaliyetleri mayıs ayında bu kez PMI verisi 46.4 puan ile ölçülmeye başladığı dönemden bu yana en düşük seviyesine indi.
Son Söz: Zorlaşan küresel koşullar içinde Türkiye seçimlerini tamamlayarak bir an evvel ekonomiye öncelik vermeye başlamalı.