Ülkemizde, oyuncak sanayi neden gereği gibi gelişemiyor? Çok büyük bir pazar olan bu sanayi neden ithalatın tahakkümünde? Tüketiciler, sadece fiyat endeksli olarak mı yabancı oyuncaklara yöneliyorlar? Yerli oyuncak demek sadece Türkiye’de üretilen midir? Milli Oyuncak Günü sektöre ne kazandırır? Kamu kurumları oyuncak alırken yerliye yönelir mi? Oyuncakta kültürel boyut vurgusu ne demek? Oyuncak Üretiminde tasarımın önemi nedir? Oyuncakta ahşap-plastik ayrımı ne ifade eder? Çizgi film karakterleri ne zaman oyuncağa dönüşür? Sektördeki Çin hakimiyeti ne ölçüde doğru? Sektörün emek yoğun olması nasıl bir devlet politikasını gerektiriyor? Sektöre teşvik ve KDV muafiyeti hangi koşullara bağlı? Sektörde korsan ürün tehlikesinin boyutları nedir? Sektör güçlü olarak bir arada bulunabilir mi? Çoğunluğu ithalatçı olan sektör imalata geçer mi? İhtisas Organize Sanayi Bölgesi sektöre ne katar ve hangi şehirde olmalı?
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı’mız Fikri Işık’ın başkanlığında oyuncak sektörünün katılımı ile dört saati aşan ciddi bir müzakere toplantısı yapıldı. Bütün bu sorulara cevaplar arandı. Masada sektör ve devlet vardı. İstanbul Ticaret Odası da vardı. Sektörü, kısa adı PAGEV olan sektör vakfı toplamıştı. Mesele bütün boyutlarıyla tartışıldı. Tartışmanın sonunda yol haritasının ana hatları belirmişti.
Vurgular ve netice
Müzakerede kültürel boyut ve değerlerimize yönelik hassasiyet vurgusu sık sık yapıldı. Sayın Bakan da bu konuda hassasiyetini açıkça belirtti. Evet, oyuncak sektörü için kültürel boyut önemli bir çok kazanımı beraberinde getiriyor. En önemlisi ise ürüne özgünlük ve değer katması. İşin bir başka boyutu da tasarım. Tasarım, kültürden bağımsız bir unsur olmayıp her iki boyutun da pazarlanabilir özelliği var.
Çünkü bunlar yerli oyuncak kavramının içini dolduran en temel unsur olarak görünüyor. Ahşap oyuncakların payının artması da ortak talebimiz çünkü ahşap, zararsız bir hammadde olmanın yanında geleneksel oyuncak kültürünün izlerini de taşıyor.
Çin’in oyuncak sektörüne hakimiyeti de müzakere edildi. Ancak Çin’de işgücünün ucuz oluşu sebebiyle sektörel hakimiyeti olduğunun koca bir yanılgı olduğu iddia edildi. Burada en önemli faktörün işgücü ile birlikte, yan malları bulma konusundaki avantajlarının daha önemli olduğu ifade edildi.
Oyuncak, önce tasarımdır, sonra çizgi filmdir, sonra imalat sonra da pazarlamadır. Ama bunların tümü önceden planlanırsa bütün süreçler değer kazanıyor. Bu açıdan tasarımın teşvik kapsamına alınması için çalışma yaptıklarını ifade etti Fikri Işık Bakanımız. Netice itibariyle ürün işin tezahür kısmıdır. Diğer taraftan ise oyuncak eğitimin bir parçasıdır. Bu özelliği ile de özellikle okul öncesi eğitimde stratejik bir unsur olarak görülmektedir.
Bilindiği üzere oyuncak emek yoğun bir sektördür. Sayın Bakan da işe bu boyutuyla baktıklarını ifade etti. Çünkü teknolojik sektörlerde gelişme oldukça iş gücüne olan talep de artış değil azalış olmaktadır. Oyuncak sektörü emek yoğun özelliği ile istihdama büyük katkı yapacak. Bu açıdan sektörün birlikte olmasına ve desteklenmesine ihtiyaç var, bu nedenle de organize sanayi doğru bir yaklaşım.
Diğer taraftan sektörde ithalatçıların imalata dönüşümü önem taşımaktadır.Sayın Bakan teşvikler ve vergi indiriminin olabilmesi için istihdamı artıran yerli üretimin ciddi bir artış kaydetmesi gerektiğini söyledi haklı olarak. Bunun için de sektörün kendi arasındaki iletişiminin ve işbirliğinin güçlü olması gerektiğine vurgu yaptı. OSB’nin doğru bir yaklaşım olduğunu, sektörün bunu çalışması gerektiğini ve kendilerinin karar vermesi gerektiğini söyledi. Oyuncak imalatçıları da sektörün büyümesi için kendi aralarında ihtisaslaşmalıdır.
Gerçekten sektör açısından çok yararlı bir toplantı oldu. Sayın Bakanın da belirttiği gibi sektörün geleceği ve yol haritasının belirlenmesi için röntgeni çekildi. Bundan sonra somut adımlar atılacağı müjdesi de verildi.