Türkiye’nin ihracatı son iki yıldır geriledi ve 2016 yılında 142.8 milyar dolara indi. İhracattaki gerilemenin birçok nedeni bulunuyor. Ancak 2017 yılında ekonomik koşullar daha çok ihracatı destekler nitelikte olacak.

1.DÖVİZ KURLARINDA ARTIŞ İHRACATI DESTEKLEYECEK

İhracat performansı ile ilgili önemli bir tartışma alanı Türk Lirası’nın değeri ile ihracat seviyesi arasındaki ilişkidir. İhracatçılar açısından Türk Lirası reel olarak uzun yıllardır değerli seviyelerde seyretti. Ancak döviz kurlarındaki son artışlar ile Türk Lirası reel olarak da yüzde 8 gibi daha az değerli. Türk Lirası’nda değer kaybı 2017 yılında da sürecek. Bu nedenle Türk Lirası’nın mevcut seviyeleri ihracatı 2017 yılında destekleyecek. Ancak Türk Lirası’ndaki değer kaybının ihracatçı firmaların mali yapıları üzerindeki olumsuz etkileri de iyi yönetilmeli. Ayrıca döviz kurlarındaki aşırı dalgalanmalar fiyatlama risklerini artırıyor. Bu nedenle TL daha öngörülebilir hale gelmeli.

2.YAKIN VE KOMŞU ÜLKELERDE BÜYÜME HIZLANACAK VE İTHALAT ARTACAK

Yakın ve komşu ülkelerimizin önemli bölümü enerji ve emtia ihracatçısı. Bu ürünlerdeki fiyat gerilemesi son iki yıldır bu ülkelerde büyümeyi yavaşlattı, ithalatta ise gerilemeye yol açtı. 2017 yılında petrol ve emtia fiyatlarında artış sürecek. Bu nedenle yakın ve komşu ihracat pazarı ülkelerde büyümenin hızlanması, ithalatın da yeniden artması bekleniyor. Türkiye bu pazarlardaki son iki yıllık kayıplarını 2017 yılında telafi edebilecek. Rusya ile yakınlaşma ise ayrıca ihracata katkı sağlayacak.

3.İHRACATA DESTEKLER ARTIYOR

Ekonomi Bakanlığı’nın ihracata yönelik olarak uyguladığı programlarda sağlanan desteğin bütçesi 1 milyar TL’den 3 milyar TL’ye yükseldi. Bu çerçevede ihracata yönelik destekler 2017 yılında önemli ölçüde artacak. Eximbank kredi olanakları da genişledi. Kredi Garanti Fonu’nun ihracat kredilerine verdiği teminat oranı da yüzde 90’a çıktı. 2017 yılında ihracata destekler her yönü ile artıyor. Bu da ihracatı destekleyecek.

4.DÜNYA EKONOMİSİNDE BÜYÜME TOPARLANIYOR

2015 ve 2016 yıllarında dünya ekonomisinde görülen yavaşlama dünya mal ticaretini de olumsuz etkiledi. Buna bağlı olarak mal talebi zayıfladı. 2017’de ise dünya ekonomisinde büyümenin toparlanması bekleniyor. Dünya ekonomisinde yüzde 2.7-2.8 arasında büyüme öngörülüyor. ABD’de Trump ile birlikte büyümede hızlanma beklentisi gelişmiş ülkeler tarafındaki iyimserliği artırıyor. Gelişen ülkelerde ise özellikle petrol ve emtia ihracatçısı olanlarda büyüme hızlanacak. Gelişmiş ve gelişen ülkelerde büyümenin hızlanması ihracatımızı destekleyecek.

5.DÜNYA MAL TİCARETİ DE YENİDEN BÜYÜYECEK

2014 yılında 18.5 trilyon dolar olan mal ticareti 2015 yılında 16.5 trilyon dolara, 2016 yılında ise 16 trilyon dolara geriledi. Doğal olarak daralan dünya mal ticareti içinde ihracatı artırmak kolay değil. 2017 yılında ise dünya mal ticaretinde yeniden yüzde 3-4 arasında bir büyüme bekleniyor. Buna bağlı olarak dünya mal ticareti 16.5-16.6 trilyon dolar seviyelerine yükselecek. Türkiye’nin ihracatı da genişleyen ticaret hacminden yararlanacak.

6.TİCARETE KONU OLAN ÜRÜN FİYATLARI ARTIYOR

Dünya mal ticaretine konu olan enerji, gıda, emtia ve sanayi malı fiyatları son iki yıldır gerileme içindeydi. Ancak sanayi malları hariç tüm ürünlerin fiyatları 2016 yılı ikinci yarısından itibaren yükselmeye başladı. 2017 yılında da fiyatlarda kademeli artışlar sürecek ve sanayi malı fiyatlarında da artış olabilecek. Ticarete konu olan ürün fiyatlarındaki artışlar Türkiye’nin ihracat artışını değer yönünden destekleyecek.

Son Söz: 2017 yılında ekonomik koşullar ihracat hedeflerine ulaşmak için uygun. Siyasi ve dış politik koşullar engel olmazsa ihracat hedefine ulaşılabilecek.

23 Ocak 2017 Pazartesi