14°C
2024 yılında dünya ekonomisinde büyüme yüzde 2.8’den yüzde 2.7’ye iniyor. Bir yandan geciken faiz indirimleri, diğer yandan küresel ayrışma ve jeopolitik gerginlikler büyümeyi olumsuz etkiledi. 2025 yılında da riskler nedeniyle dünya ekonomisi için temkinli büyüme tahminleri yapılıyor.
1. 2025 için de temkinli tahminler yapılıyor
2025 yılına ilişkin büyüme beklentileri büyük ölçüde şekillendi. Uluslararası kurumlar 2025 yılında da zayıf ekonomik büyüme tahminlerinde bulundu. Sıkı para politikalarında önemli gevşeme ve faizlerde düşüşler öngörülmesine karşın büyümelerin yine ortalamaların altında kalacağı tahminleri yapıldı. Uluslararası kurumlar, ABD seçimleri sonrası oluşabilecek ticaret savaşları ile savaşlar ve küresel ayrışma gibi riskler nedeniyle büyüme tahminlerinde temkinli davrandı.
2. Dünya ekonomisi için yüzde 2.8 büyüme tahmini
Uluslararası Para Fonu (IMF), tüm ülkelerin birbirlerine olan etkilerini de dikkate alarak dünya ekonomisinin geneli için büyüme hesaplamaları ve tahminleri yapıyor. 2023 yılında yüzde 2.8 olan dünya ekonomisinde büyüme 2024 yılında yüzde 2.7’ye iniyor. 2025 yılında ise büyüme yüzde 2.8 olarak tahmin ediliyor. IMF, 2025 yılında dünya ekonomisi büyümesinde çok sınırlı bir toparlanma bekliyor.
3. Gelişmiş ülkelerde büyüme faiz indirimlerine rağmen yavaş olacak
Gelişmiş ülkelerde 2023 yılında yüzde 1.7 olan büyüme, 2024 yılında yüzde 1.8 olarak gerçekleşiyor. 2025 yılında da büyüme yine yüzde 1.8 olarak tahmin ediliyor. Türkiye’nin ihracatı açısından başta AB pazarı olmak üzere gelişmiş ülkelerde büyümenin toparlanması önem taşıyor. Gelişmiş ülkelerde beklenen faiz indirimlerine rağmen 2025 yılı büyüme beklentileri düşük tutuldu. Avrupa Birliği’nde 2024 yılında yüzde 1.1 olan büyüme, 2025 yılı için yüzde 1.6 olarak öngörüldü. Resesyon eşiğinde olan ve 2024 yılında büyümeyecek olan Almanya için 2025 yılı büyüme tahmini yüzde 0.8 oldu. ABD’de, 2024 yılında yüzde 2.8 olan büyümenin 2025 yılında yüzde 2.2’ye ineceği tahmin ediliyor. Beklenen faiz indirimlerinin ABD büyümesine katkısının 2026’ya kalacağı tahmin ediliyor. ABD’de seçimler sonrası uygulanacak politikalar da büyüme için belirsizlikler yaratıyor. Trump ile başlayacak ticaret savaşları büyümeyi olumsuz etkileyecek.
4. Gelişen ülkelerin büyümesinde Çin belirsizliği sürüyor
Gelişen ülkeler 2023 yılında yüzde 4.4 büyüdükten sonra, 2024 yılında büyüme yüzde 4.2’ye düşüyor. 2025 yılında büyüme tahmini ise yüzde 4.2’dir. Gelişen ülkelerdeki büyüme performansında gerileme Çin’deki yavaşlamadan kaynaklanıyor. Çin ekonomisinde büyüme 2024 yılında yüzde 5.2’den yüzde 4.8’e iniyor. 2025 yılında ise büyüme yüzde 4.5 olarak tahmin ediliyor. Çin ekonomisinde yapısal sorunlar büyümeyi yavaşlatıyor ve henüz bu sorunlar için kalıcı adımlar atılamadı. Türkiye için önem taşıyan ve yaşanan çatışmalar nedeniyle büyümenin yavaşladığı Ortadoğu ve kuzey Afrika bölgesinde 2025 yılında büyümenin hızlanması bekleniyor. Orta Avrupa ile Rusya’nın da dahil olduğu doğu Avrupa ülkelerinde büyüme savaştan etkilenmeye devam ediyor. 2024 yılında yüzde 3.2 olan büyümenin 2025 yılında yüzde 2.2’ye düşeceği tahmin ediliyor.
5. Türkiye’nin OVP ihracat hedefi küresel büyüme tahminlerine göre gerçekçi
2025 yılında sıkı para politikalarının gevşemesi ve faiz oranlarının düşeceği varsayımına rağmen küresel ekonominin genelinde büyüme tarafı zayıf kalmaya devam edecek. Olası ticaret savaşları, çatışmalar, küresel ayrışma gibi gelişmeler büyüme üzerinde para politikalarından daha belirleyici olacağa benziyor. Bu çerçevede Orta Vadeli Program’da
2025 yılı için açıklanan yüzde 5.9 ihracat artışı hedefi de gerçekçi görülüyor.
SONSÖZ
Küresel ekonomide yavaş büyüme, iç talebi baskıladığımız dezenflasyon sürecinde Türkiye’yi olumsuz etkileyecek.
04 Kasım 2024 Pazartesi
