SALİH KESKİN

www.inovasyonuzmani.com

 

Bizimki gibi geçiş halindeki ekonomilerde paranın yönü; uzun vadeli, katma değerli ürün ve/veya hizmet yapıları yerine daha çok paradan para kazanmaya doğrudur.

Peki, gelişmiş ülkeler ne durumda?

Bizler daha zahmetsiz şekilde paradan para kazanmanın yollarını ararken ilerlemiş ülkeler, geleceğin efektif alanlarını ve/veya konularını ortaya çıkararak paralarını daha yüksek katma değerli hale getirme yarışında. 

Bu yarışta öne geçmek için inovasyon sistemlerine ihtiyaç var.

Bizde ise inovasyon hâlâ bir kelimeden ibaret, eyleme dökülmüş durumda değil. 

Gelişmiş ülkeler, nasıl yüksek katma değer oluşturuyor? İşte bazıları:

• Dijital oyunların kokusunun alınmasını sağlayacak sanal gerçeklik cihazı geliştirildi.
• Bilim dünyasında yapılan inovasyonla hamam böceklerini avlamak için yüksek teknolojili lazer tareti üretildi.
• Silikon vadilerinde, beyin taramalarını kullanarak insanların düşündüğü kelimeleri ve cümleleri deşifre etme yeteneğine sahip, akıl okuyan bir yapay zeka hayata geçirildi.
• City University of Hong Kong (CityU) liderliğindeki işbirlikçi bir araştırma ekibi, dokunma hissini yüksek uzamsal çözünürlük ve hızlı tepki oranıyla taklit edebilen, giyilebilir bir dokunsal işleme sistemi geliştirdi. 
• Startuplar, alkolü jet yakıtına dönüştürmek için devasa bir rafineri inşa ediyor. 
• Danimarka Teknik Üniversitesi, 7.9 km uzunluğundaki fiber optik kablo ve bir fotonik çip aracılığıyla saniyede 1.84 petabit veri aktarmayı başardı.
• Ar-Ge ekipleri, bir binanın egzoz sisteminden gelen fazla karbondioksitin gelişen çatı bahçelerini büyütmek için gübre olarak kullanılabileceği ‘Büyük Groad’lı bir sistem önerdi. 
• Üniversite öğrencileri diyabet hastaları için ‘akıllı insülin kalemi’ tasarladı. 
• Helsinki merkezli Stora Enso, lityum pillere alternatif olması amacıyla ağaçlardan ‘Biyo-Pil’ler geliştirdi. Biyomalzemelerin kullanıldığı -ağaç bazlı- bu piller, Lignode adıyla anılıyor. 
• Uzay turizmi şirketi Halo Space, 2025’ten itibaren yolcuları çığır açan bir balon yolculuğuyla uzaya fırlatacak.
• Hava taksisi girişimi Wisk Aero, uçan taksisini tanıttı. ‘Elektrikli ve dört koltuklu hava taksisi’ olarak nitelendirilen aracın ABD Federal Havacılık İdaresi’nden (FAA) onay yani lisans alabileceği konuşuluyor.
• Bir İtalyan şirketi ‘dünyanın en hızlı’ 3D baskılı bisikletini üretiyor.
• Şehir içi seyahat planlama uygulaması Moovit, bir toplu taşıma hattının harita üzerindeki hareketlerinin gerçek zamanlı olarak takip edilmesine olanak tanıyan yeni özelliğini tanıttı. 

En doğru seçenek inovasyon yapmak

Rotasını arayan para için en doğru seçenek, birçok kişinin birleşip geleceğin inşa edilmesinde elzem ürün ve hizmetleri ortaya çıkaracak inovasyonlar yapması olmalı.

Bunun için yeni fikirleri bulacak ekiplere gereksinim duyacağız ve aynı zamanda çöp bütçelere…

Küçük inovasyonlar için bulduğumuz her 100 fikirden 1’i ticarileşme potansiyeli taşıyacak. Kalan 99’u için onları etkisiz hale getirecek çöp bütçelere ihtiyacımız var. Büyük inovasyonlar içinse 3 bin fikir bulmamız gerekecek ve yine bu 3 bin fikirden sadece 1’i büyük inovasyona dönecek.

Ülke olarak alışageldiğimiz ‘paradan para kazanma kolaylığı’nın bizi dünya rekabetinde gerilere atacağına kesin gözüyle bakabiliriz.

Çünkü firmalarımız, etkili inovasyonlara odaklanmak yerine paranın değer kaybetmeyeceği ya da düşük kârlar vadeden limanlara sığınmayı tercih ediyor.

Pandemide bile birçok ülke, Ar-Ge faaliyetlerini hummalı şekilde sürdürerek küresel ölçekte katma değerli ürünler çıkardı. 

Kamu kurumları, üniversiteler ve firmalar olarak paranın yeni rotasını akıl ağırlıklı işlere doğru yönlendirmemiz, sektörlere değer katan daha spesiyal konularda uzmanlaşmamız, ülkemizi kısa süre içinde hak ettiği seviyeye çıkaracaktır.

14 Aralık 2022 Çarşamba