DOÇ. DR. ADNAN VEYSEL ERTEMEL

Geçtiğimiz yazılarda platform iş modellerinde tavuk yumurta probleminin üstesinden gelme yollarını incelemiştik. Bu yazıda, söz konusu stratejileri incelemeye devam edeceğiz.

DEĞERİ ÖDÜNÇ ALMAK

Adobe şirketi, Amerikan federal devletini vergi formlarını kağıda bastırıp kargo ile gönderme işinin maliyetli olmasından hareketle bu işi elektronik ortamda yapmanın inanılmaz oranda kağıt ve maliyet tasarrufu sağlayacağına ikna ederek, Adobe PDF Okuyucu uygulamasının milyonlarca mükellef tarafından benimsenmesini zorunlu hale getirdi. Bu örnekte de görülebileceği gibi değer, büyük bir yapıdan ödünç alınabilir.

ÜRETİCİ EVANJELİZMİ

Her anlamda üretimi başka yerde olmadığı ölçüde kolaylaştırarak, bir başka ifadeyle demokratikleştirerek sistemde hiç tüketici olmasa bile üreticileri platformu kullanarak ürettiği içeriği yaymaya, yani üreticileri bu işin havariliğine soyunmasına (evanjelizme) teşvik eden bir katma değer oluşturmak. Kickstarter, inovatif projeleri için kitlesel fonlamaya ihtiyaç duyan bireylerin, doğru dürüst kimse Kickstarter’dan haberdar olmasa bile, potansiyel bireysel yatırımcıları platformu kullanmaya davet etmesini sağladı. Çünkü üreticiler için başka yerde bulunamayacak ölçüde eşsiz değer üretti. Youtube’da ilk içerik üreten yayıncılar için de aynı durum söz konusu. Benzer şekilde Udemy, herhangi bir konunun uzmanı olduğunu düşünen bireysel eğitimcilere eğitim içeriği oluşturarak, kitlelere yaymasına ve para kazanmasına imkân veren bir platform sağlayarak, bu anlamda üretimi demokratikleştirdi. Skillshare de benzer amaçla kurulmuş bir platformdur.

İYİ DÜŞÜNÜLMÜŞ BİR NİŞ YA DA MİKRO PAZARLA BAŞLAMAK

Hiçbir ürün dünyada 7’den 70’e herkes için yüzde 100 başarılı bir ürün olamaz. Pazarlamanın özünde hedef kitleyi daraltarak o kitle için iyi düşünülmüş bir ürün kurgulamak vardır. Bu işin uç noktası da çok niş, dar bir kitleye bir değer önerisi sunmaktır. Özetle, hedef kitleniz ne kadar darsa o kitleyi ikna etmek, ağızdan ağıza pazarlama vb. unsurları da kullanarak o kadar kolaylaşır.

Platform iş modelinde başarılı çoğu platformun çok niş bir kitle için yüzde 100 ürün haline gelerek ve WoW etkisinden yararlanıp ağızdan ağıza pazarlamayı kullanarak büyüdüğünü görüyoruz. Örneğin Facebook, ilk başta Harvard’da tüm öğrencilerin veritabanını kullanarak Harvardlı tüm öğrenciler için yüzde yüz olarak nitelendirilebilecek bir ürün olarak ortaya çıktı. ABD’deki üniversite gençliğinin gıptayla baktığı Harvardlı öğrencilerce hararetle tavsiye edilen bir hizmet olmayı başaran Facebook, yakaladığı bu ivme ile ABD’deki diğer üniversite gençliğine kolayca yayılmayı sağladı. Platformlardaki başlangıç aşamasındaki sığlık sorunu karşısında belki de en etkili çözümlerden biri olan bu stratejide, üreticiyle tüketiciyi belli bir nişte/dikeyde bir araya getirerek mikro ölçekte etkili eşleştirme yapmak çok daha kolaydır.

Hemen her konuda bir soru cevap platform olan Quara, başlangıçta hem cevabı çok merak edilen hem de kurucularının kolayca erişebileceği bir alan olan, ünlü yatırımcıların yatırım yaparken girişimlerde hangi kriterleri göz önünde bulundurduğu gibi
sorularla yola çıktı. Bu ilk evrede, platforma girilen soruları cevaplaması için kurucular ünlü yatırımcılara adeta yalvardı. Platform, burada elde ettiği ivme ile ilgili olabilecek diğer konu başlıklarına yavaş yavaş genişlemeyi başardı.

ClubHouse platformu da başlangıçta Silikon Vadisi’ndeki yatırımcı topluluğunun yoğunlukta olduğu çok nitelikli bir kitleyle yola koyuldu, kısa sürede ve konuyla uzaktan yakından ilgili hemen herkesin dahil olmak için can attığı özel (VIP) kulüp algısı oluşturdu.

25 Mart 2022 Cuma