OSMAN ARIOĞLU

Kamu görevi yapılırken gözetilmesi gereken en temel hassasiyet, insan ve toplum hayatını kolaylaştırma doğrultusunda kamu ve kişi hakkını maksimum düzeyde korumaktır. Bu görev icra edilirken dikkat edilmesi beklenen en ince nokta, bulunulan yerin bir makam olarak mı yoksa bir sorumluluk olarak mı algılanacağıdır. Elbette olması gereken, bulunulan görevi bir sorumluluk olarak algılamaktır. Aslında bu durum, hayatın her alanında hangi konumda bulunulursa bulunulsun, kişisel mutluluğun sağlanması açısından da önemli bir değerdir. Bu köşede görüşlerimizi dile getirirken hiçbir zaman kişileri ve görevde bulunanları eleştiri konusu yapmadık, sadece kendi tecrübe ve bilgi birikimimiz doğrultusunda bir aksaklığın düzeltilmesine vesile olmaya veya iyi yapılan bir uygulama konusunda takdirlerimizi bildirerek ilgililerin şevkini artırma amacı taşımaya gayret ettik.

Böyle yapmaya da devam etme gayreti içerisinde olacağız.

Bugünkü yazımızda da esasen lafzi olarak Türk Ticaret Kanunu’nda yer alan, ancak uygulama ile düzeltilebileceğine inandığımız bir detayı dile getirmek istiyoruz.

Yasal düzenlemeler ile tüm detayların kavranması ve kapsanması çoğunlukla mümkün olamaz. O nedenle de uygulayıcı idareler yönetmelik, tebliğ veya genelgeler ile daha detaylı konuları, yasa koyucunun amacını da dikkate alarak açıklarlar ve böylece uygulamaya yön verirler. İdareler bunu yaparken bazen olabilecek en kötüyü dikkate alarak boşluk bırakmamaya çalışırlar. Bu da normal hayatını devam ettirmeye çalışanlar için biraz zahmetli bir sürece neden olur. Kamunun temel prensibi normal şartlarda ve normal hayat süreci içerisinde yaşanabilir mevzuatı yapmak, istismar gayreti içerisinde olanları da ayıklayıp onlara müeyyide uygulamayı tercih etmek üzere olmalıdır.

ŞİRKETLERDE BAĞIMSIZ DENETÇİ DEĞİŞİKLİĞİ

Bugün bu köşede dile getirmek istediğimiz; ortalama olması gereken bir düzenlemenin istisnai şartlar dikkate alınmadığı için ülkemizin kıt kaynağı olan yargı tarafına da iş yükü, üstelik de bize göre gereksiz iş yükü oluşturacak bir boyuta gelmiş olmasından kaynaklanıyor.

Konumuz, cari dönemde seçilen bağımsız denetçinin herhangi bir nedenle görevinden ayrılması sonrasında yeni denetçinin yönetim kurulunca geçici olarak seçilmesi ve seçilen denetçinin Ticaret Mahkemesi tarafından kesinleştirilmesine dair hüküm. Bu düzenleme, yasa metnindeki hali itibarıyla esasen halka açık veya çok ortaklı yapılarda, diğer ortakların hukukunun korunması anlamında şirket yönetimleri tarafından mevcut denetçinin herhangi bir usulsüz veya uygunsuz işlemi onaylamaması vs. nedeniyle değiştirilmesinin engellenmesi amacını taşıyor. Bu anlamda denetçi değiştirilmesinin zorlaştırılmasının haklı bir mantığı var.

Bazı durumlarda ise denetçinin değiştirilmesi veya yeni denetçinin seçilmesi işin gereği olabilmektedir. Örneğin hisseleri devredilen bir anonim şirketi satın alan grup tarafından tüm bağımsız denetimin tekelden yapılması anlamında bağımsız denetimin de birleştirilmesi fayda sağlayabilir.

Üstelik bu tür durumlarda gruba katılan yeni şirketin önceki denetçisinin rızası hilafına değil, işin gereği olarak istifa etmesi ve bu nedenle de yeni denetçinin göreve gelmesi şeklinde gerçekleşebilir. Ayrılan denetçinin beyanı ile şirket yönetim kurulu ve genel kurulunun kararı artık yeterli olmalıdır. Bir de denetçinin Ticaret Mahkemesi aracılığıyla belirlenmesi, mahkemeye ekstra yük yükleme anlamına gelir.

Genel düzenlemelerde bu detayın yer almaması doğal olacaktır. Konuya ilişkin ikincil düzenlemelerde herhangi bir hak kaybına neden olmayacak bu tür istisnai durumların ayrıca belirlenmesinde ve uygulamanın pratikleştirilmesinde yarar vardır. Genel düzenlemeler ve kamunun yaptığı bir düzenlemedeki temel amaç, hukuk düzeninin normal işleyişinde kişi hukukunun korunmasıdır. Kişi hukukunun korunmasını sağlarken en kısa ve en kolay yoldan gidilmesi de işin kalitesini artırır. Ticaret Bakanlığı’nın yukarıda belirttiğimiz gibi özel durumlarda pratiklik sağlayıcı esneklikleri getirmesinde yarar bulunmaktadır.

10 Aralık 2021 Cuma