OSMAN ARIOĞLU
20 Aralık 2021 tarihi, ekonomik önlemler paketi açıklanması anlamında önemli bir tarih olarak kayıtlara geçmiş oldu. Piyasaların kapanışından sonra Cumhurbaşkanımız tarafından kamuoyuna ilan edilen bir dizi ekonomik önlem kayıtlara geçti. Takip eden günlerde açıklanan bu önlemler paketine ilişkin ayrıntıları içeren düzenlemeleri izlemeye başladık. Açıklanan bu düzenlemelerden her biri çok geniş halk kitlelerini ilgilendiren, bir anlamda da ekonomik hayatın seyrine önemli ölçüde etki eden düzenlemeler.
Bu tedbirler paketinin odak noktasında; yatırım, istihdam ve ihracatın artırılması yer alıyor. Tasarrufların kayıtlı sistemde kalması, geniş halk kitlelerinin ekonominin amaçlanan seyrini olumsuz etkileyecek davranışlar yerine amaçlanan hedefler doğrultusunda hareket etmelerinin teşvik edilmesi temeli üzerine oturtulmuş durumda. Ümit ve temennimiz, bu önlemlerin amaçlanan hedeflere hizmet etmesi ve piyasada kalıcı olarak istikrarın sağlanmasıdır.
Açıklanan tedbirler paketi içerisinde vergiye ilişkin olarak geniş kitleleri ilgilendiren uygulama değişiklikleri var. Bunlardan biri, dövize endeksli mevduat uygulamasında üç aydan itibaren başlayan vadelerde stopaj uygulamasının sıfır olarak yapılması, bir diğeri kâr payı dağıtımındaki stopaj oranının yüzde 10’a çekilmesidir. Bir üçüncü düzenleme de bu yazının hazırlandığı sırada TBMM’de yasalaşmak üzere görüşmeleri devam eden ücretlilerde asgari ücretin brüt tutarına tekabül eden tutar kadarki ücretin gelir vergisinden istisna edilmesidir.
Biz bu yazımızda açıklanan bu önlemler paketi içerisinde yer alan ve kayıtlı sistem içerisinde tasarrufların artırılmasını hedefleyen düzenlemelerden biri olan kâr dağıtımı stopajında yapılan 5 puanlık indirime mercek tutmak istiyoruz.
KÂR DAĞITIMI STOPAJI YÜZDE 10’A İNDİRİLDİ
Resmi Gazete’nin 22 Aralık tarihli sayısında yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı’na göre, kurumların kâr dağıtımdaki stopaj oranı yüzde 15’ten, yüzde 10’a indirilmiş oldu. Kâr dağıtımında hangi durumlarda stopaj yapılıyordu konusunu ana hatlarıyla hatırlatalım:
Kurumlardan;
* Gerçek kişilere,
* Dernek ve vakıflar gibi kurumlar vergisinden muaf olanlara,
* Vergiden muaf kurumlara,
* Yabancı kurumlara, yaptıkları kâr payı ödemelerinden stopaj yapılıyor.
Bu açıklamayı bir başka yönden ifade edecek olursak; kurumların, Türkiye’de kurumlar vergisi mükellefi olan başka kurumlara dağıttıkları iştirak kâr dağıtımları haricinde kârlarını dağıtmaları durumundastopaj yapılması gerekiyor. Yapılan stopajın, kâr dağıtımının yapıldığı ayı takip eden ayda verilen muhtasar beyannameye dahil edilerek vergi dairesine bildirilmesi ve beyanname verme süresi içerisinde ödenmesi gerekiyor. Önceki uygulamada stopaj oranı yüzde 15 idi ve bir gelir vergisi mükellefi ile bir kurum ortağı arasında elde edilen kazancın birbirine yakın vergi yükü taşımasını amaçlıyordu. Kurumlaşmayı teşvik anlamında kurumlar lehine küçük bir avantaj vardı. Gelir vergisi üst diliminin yüzde 40’a çıkarılmasıyla bu avantaj daha da artırılmış oldu. Stopaj oran değişikliği ile birlikte kâr payını beyan etmeyenler açısından avantaj biraz daha artırılmış oldu.
Kâr payı stopaj oranını yüzde 10’a indiren bu uygulamanın, dağıtılan kârın hangi yıla ilişkin kurum kazancından kaynaklandığına bakılmaksızın kararın yayınlandığı 22 Aralık 2021 tarihi sonrasında yapılan tüm kâr dağıtımlarında geçerli olacağına dikkat çekmek istiyoruz.
24 Aralık 2021 Cuma