HİKMET BAYDAR

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan finansal kesim dışındaki firmaların döviz varlık ve yükümlülükleri tablosuna göre, reel sektörün 2021 Aralık ayı verileriyle, en son açıklanan 2022 Şubat ayı verilerini karşılaştırdık. Yaptığımız analizi de sizlerle paylaşmak istedik. Bu sayede reel sektörün döviz pozisyonlarında değişiklikleri birlikte görmüş olacağız.

Söz konusu tabloya göre, reel sektörün 2021 Aralık ayında döviz cinsi varlık toplamı 158.902 milyon dolardan 2022 Şubat ayında 156.588 milyon dolara geriledi. Bu düşüşün sebebi, ihracat alacaklarının 33.734 milyon dolardan 31.226 milyon dolara düşmesidir.

Şirketlerin döviz cinsi mevduatları söz konusu dönemin başı ve sonu arasında önemli bir değişim göstermedi. Dönem başında 100.709 milyon dolarken, dönem sonunda 100.519 milyon dolara geriledi.

Bu veriler ışığında, reel kesimin döviz cinsi alacaklarında azalış dışında varlıkları hemen hemen aynı.

KISA VADELİ NET DÖVİZ POZİSYONU

Gelelim reel sektörün döviz cinsi yükümlülüklerindeki değişime. Dönem başında 273.855 milyon dolar olan döviz cinsi yükümlülükler dönem sonunda 276.513 milyon dolara yükseldi. Diğer kalemlerde önemli bir değişiklik olmazken, ithalat borçlarında 32.226 milyon dolardan 34.931 milyon dolara bir artış gerçekleşti. Nakdi kredilerde değer hemen hemen aynı kaldı.

Bir yandan ihracat alacakları azalırken, diğer yandan ithalat borçları artan reel sektörde net döviz pozisyonu -114.953 milyon dolardan -119.924 milyon dolara yükselerek açık vermeye devam etti.

Kısa vadeli varlıklar 135.703 milyon dolardan 132.957 milyon dolara gerilerken, kısa vadeli yükümlülükler 75.290 milyon dolardan 80.327 milyon dolara yükseldi. Bu nedenle, kısa vadeli net döviz pozisyonu net 60.413 milyon dolardan 52.630 milyon dolara geriledi.

REEL SEKTÖRÜN KANAATİ

Sonuç olarak; 2021 Aralık ayına göre 2022 Şubat ayında reel sektörün döviz açığı ithalat/ihracat ödeme tahsilat değişimi nedeniyle net döviz pozisyonu 5 milyar dolar daha fazla açık verdi. Gerek kredi gerekse mevduat yapısında bir değişiklik söz konusu değil.

Ancak 52 milyar dolar kısa vadeli fazla pozisyon, reel sektörün dövizin düşeceğine inancının olmadığını, yükselişin devam edebileceği kanaatinde olduğunu gösteriyor. Aksi halde düşük getiriyle döviz pozisyonu taşımak yerine yüksek getirili devlet tahvillerini tercih ederlerdi diye düşünüyoruz.

20 Mayıs 2022 Cuma