HİKMET BAYDAR
Konut satış verileri adet bazında olduğu için bize fiyatlardan arındırılmış olarak piyasa işleyişi hakkında önemli sinyaller veriyor.
Konut sektörüne hizmet eden diğer sektörleri de düşündüğümüzde bu sektördeki hareketliliğin ne kadar önemli olduğunu daha iyi anlayabiliriz.
Bu yüzden bu sefer köşe yazımızı konut sektöründeki ciro verilerine ayırdık. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Şubat 2022 konut satış istatistiklerine göre; Türkiye genelinde konut satışları şubat ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 20.1 artarak 97 bin 587 oldu. Bu rakam, adetsel bazda olduğundan içerisinde fiyat artışlarını barındırmıyor.
KREDİLİ KONUT SATIŞLARI
2022 yılı şubat ayında yıllık bazda 97 bin 587 adet konut el değiştirirken, 2021 yılı şubat ayında aynı veri 81 bin 222 idi. Dolayısıyla yıllık bazda daha yüksek rakamlara ulaşmış olduk. 2020 yılı şubat ayı rakamının 118 bin 753 olmasının arkasında o dönemlerde konuta ciddi şekilde kredi aktarımlarının rol oynadığını da unutmamak lazım. Verilere bakıldığında, 2021 kasım ve aralık aylarında satış rakamlarının ne kadar yüksek olduğu görülebilir.
Satış şekline göre dağılıma baktığımızda; toplamda adet bazında yüzde 20.1 oranında artış sağlanmasına karşın, ipotekli satışlarda yıllık bazda artış oranının yüzde 35.6, diğer satışlarda da yüzde 16.7 olduğunu görüyoruz. Yani kredili konut satışlarındaki artış, diğer satışlara göre daha fazla gerçekleşmiş.
İlk el/ikinci el dağılımına baktığımızda; ilk el satışlarda artış oranının yüzde 16.8, ikince elde de yüzde 21.6 olduğunu görüyoruz.
Yani konut satışlarında ipotekli ve ikinci el satışlarda artış daha fazla olmuş gibi görünüyor.
BÜYÜK HACİMLİ PROJELER
Yabancıların ilgisine baktığımızda; 2022 şubat ayında yıllık bazda 4 bin 591 adet konutun satıldığını, aynı verinin 2021 şubat ayında 2 bin 954 ve 2020 şubat ayında 4 bin 5 olduğunu görüyoruz. Bu durumda 2022 şubat ayı yabancı satış verisi son üç yılın en iyi verisi olarak karşımıza çıkıyor. Burada da ilk üç sırayı sırasıyla İran, Irak ve Rusya’nın aldığını görüyoruz. ABD’nin verisinin Rus vatandaşlarının aldığı konut verisinin beşte biri olduğunu düşünürsek ilk üç ülke vatandaşlarının ülkemizde konut almayla ne kadar ilgili olduğunu da kolaylıkla anlarız.
Bu veriler, bize ülkemizdeki konutlara yabancı ilgisinin artarak devam ettiğini gösteriyor.
Bu veriler daha çok bireysel bazda konut alımının olduğunu, sektörün büyük projelerle sahaya çıkmadığını da gösteriyor.
Oysa daha büyük projelerle uluslararası ilgiyi uyandırmak ve fiyatları global seviyesinde tutmak son derece önemli. Çünkü arazinin üretimi yoktur. Her proje işgal edilen bir arazi demek olduğundan fiyatlaması projenin global ölçekteki emsallerine göre yapılmalı.
Sadece yapı maliyeti dikkate alınmamalı. Projenin sunumu ve pazarlaması profesyonelce yapılmalı. Ancak tekrar hatırlatmakta fayda var. Projeler gerçekten büyük hacimli olmalı. O zaman kaynak bulmak daha da kolay oluyor.
O zaman konut satış verilerinde ciddi sıçramalar yaşanma ihtimali de artar.
18 Mart 2022 Cuma