Kasım ayı enflasyonu ve verdiği mesajlar

Bir önceki yazımızda enflasyonun düşmesi için şartlar uygun mu diye sorduk ve cevabında kur değişimlerinin enflasyonist baskı oluşturmadığını, tek yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 13.27 artışla adeta alarm verdiğini ifade etmiştik. 

Şimdi gelelim kasım ayı enflasyon verisine…

TÜİK tarafından açıklanan kasım ayı tüketici fiyat endeksine göre, 2024 Kasım ayında aylık yüzde 2.24 ve yıllık bazda da yüzde 47.09 artış olarak açıklandı. Yıllık bazda düşüşün devam etmesi beklenmekte olduğundan sürpriz değildir. Piyasa yıllık bazda enflasyonda bu düşüşü bekliyordu. Ancak İstanbul ücretliler geçinme endeksinin kasım ayında aylık yüzde 3.07 artması, TÜİK’in açıkladığı verinin daha yüksek çıkması konusunda beklenti oluşturmuşken yüzde 2 civarı beklenen rakam çok fazla sapma göstermeden yüzde 2.24 olarak açıklandı.

GIDA GRUBU YÜKSELİŞTE

Açıklanan enflasyon verisinin detayına baktığımızda aylık bazda gıda ve alkolsüz içecekler grubunun aylık bazda yüzde 5.10 yükselişle kasım ayı TÜFE aylık artış şampiyonu olduğunu görüyoruz. Bir önceki yazımızda belirttiğimiz tek yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 13.27’lik aylık artışın verdiği sinyalin ne kadar haklı olduğunu da görmüş olduk. 

TÜİK tarafından açıklanan verilere göre aylık bazda kasım ayında en fazla fiyat artışı yüzde 29.55 ile taze sebzelerde (patates hariç) görülürken, yumurtanın aylık fiyat artışı yüzde 14.1, ilaçlarda fiyat artışı yüzde 10.69 oldu. Başka birçok üründe de böyle fiyat değişimlerinin olduğunu gözlemliyoruz.

AYLIK ENFLASYONDAKİ DÜŞÜŞ

Peki, aylık enflasyon neden daha düşük çıktı?

Hesaplanan ürün sepetinde fiyatları düşen ürünler de var. Örneğin yüzde 5.17 aylık bazda fiyat düşüşü, seyahat malzemeleri ve diğer kişisel aksesuarlarda gerçekleşirken, yüzde 4.84 otel, pansiyon gibi konaklama hizmetlerinde görüldü. Yüzde 4.69 bebek giyimi, yüzde 3.33 ile çocuk ve bebek ayakkabısında fiyat düşüşleri gerçekleşti. İşte bu gelişmeler, aylık TÜFE rakamının ortalamada daha düşük çıkmasına da sebep oldu. Ancak tabii ki bizlerin hissettiği enflasyon taze sebzeler, gıda, ilaç ve yumurta gibi ürünlerle daha fazla oluyor. 

MALİYET ARTIŞINA ÇÖZÜM

Gelecekte enflasyonun nasıl çıkabileceğini daha iyi tahmin edebilmek için yurtiçi ÜFE verisini incelediğimizde 2024 Kasım ayında aylık bazda elektrik, gaz, buharda yüzde 3.58 düşüş dikkatimizi çekiyor. Bunun yanında dayanıksız tüketim mallarında aylık yüzde 2.21 artışla gelecekte enflasyon konusunda zorluklarla karşılaşabileceğimizi de görüyoruz. Çünkü aylık bazda bu kadar yüksek oranda artan üretici fiyatının, tüketiciye yansıması son derece doğal olup gelecekte enflasyonun düşüşünü engelleyen sebep olarak karşımıza çıkabileceğinden, bu maliyet artışını engelleyecek çözümler üretilmeli.

hikmetbaydar@3-goz.com

09 Aralık 2024 Pazartesi