Türkiye İstatistik Kurumu, 3 Ekim 2018 günü, Eylül 2018 ayı için hem yurt içi üretici fiyat endeksi hem de TÜFE verilerini açıkladı.

Yurt içi fiyat endeksi çıkarılırken ÜFE’de sanayi kapsamında yer alan maddelerin her ayın 5., 15. ve 25. günlerindeki fiyatları derleniyor. Ham petrol ve doğal gaz veelektrik, gaz üretim ve dağıtımı sektörleri için bir ay gecikmeli olarak ağırlıklı ortalama fiyatlar derleniyor.

Bu durumda enerji fiyatlarının etkisini Ekim 2018 ayında daha bariz göreceğiz.

Yurt içi Eylül 2018 rakamlarına baktığımızda; aylık değişimin yüzde 10.88, Aralık 2017’den Eylül 2018’e kadar değişimin yüzde 38.96, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 46.15 artış olduğunu görüyoruz.

ANA SEBEP ELEKTRİK FİYATLARI

Aşağıdaki tabloda da görüleceği üzere, yurt içi ÜFE artışında ana sebep elektrik gaz fiyatlarıdır.
Burada artış oranı yüzde 71.88’dir.
Bu değişim ülkemiz için çok aşırı yüksek bir maliyet artışını gösteriyor. İmalat sektöründe ise yıllık bazda artış oranı yüzde 44.77 seviyesindedir.

Yurt içi ÜFE bir maliyet enflasyonu verisidir. Buradan olay satışa döndüğünde, yani iç talebe yansıdığında da karşımıza TÜFE olarak çıkıyor.
Demek ki, önümüzdeki dönemde TÜFE bu maliyet enflasyonunun etkisinde kalmaya devam edebilir.

Eylül 2018 ayı TÜFE rakamlarına baktığımızda; aylık bazda yüzde 6.30, yıl başından Eylül 2018’e kadar yüzde 19.37 ve bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 24.52 seviyelerinde artış olduğunu görüyoruz.

ENFLASYONDA ARTIŞ SÜREBİLİR

Yıllık bazda enflasyonu yukarı iten başlıca sektörlere gelince... Gıda, ulaştırma, eğlence ve kültür ile ev eşyası harcama gruplarında enflasyon nispeten daha yüksek çıkmış.

ÜFE verilerinin fiyatlara daha tam olarak yansımadığını görüyoruz. İmalatta yüzde 44’ün üzerinde, enerjide yaklaşık yüzde 72 fiyat artışı varken, TÜFE’de artışlar ev eşyası ve ulaştırmada yüzde 30’lar seviyesinde. Bu durumda enflasyonda artış sürebilir gibi görünüyor.

Bunun yanında kurlar düşse bile mevcut stokların yüksek kurlarla oluştuğunu düşünürsek, düşük kurların enflasyona yansıması bir miktar zaman alacak.

FAİZLERDE DÜŞÜŞ BEKLEMEK ZOR

Enflasyon yükseliş eğiliminde olduğu dönemlerde faizlerde düşüş beklemek maalesef zor. Aksine reel faiz ayarlaması için faizler yükseltilmek zorunda kalınılabilir.

15 Ekim 2018 Pazartesi