Ekonomide politikalar sonuç vermeye başladı

gurlesel@superonline.com

Küresel alanda ve Türkiye’de uygulanan politikalar, hedeflenen sonuçlara ulaşmaya başladı. Bu çerçevede işletmeler için de zorlu koşullar geride kalmaya başlayabilir. 

1. KÜRESEL EKONOMİDE ENFLASYONDA DÜŞÜŞ HIZLANDI

Küresel ekonomide enflasyonla mücadele amacıyla 1.5 yıldır uygulanan sıkı para politikaları sonuçlarını vermeye başladı. Özellikle sıkı para politikalarının uygulandığı gelişmiş ülkelerde enflasyon düşüşleri hızlandı. Bu nedenle faiz artışlarının sonuna gelindi. 

Ancak sıkı para politikaları nedeniyle ekonomiler de önemli ölçüde yavaşladı. Resesyon küresel ekonomiyi teğet geçmiş olmakla birlikte ekonomik büyümeler yüzde 2’lere kadar düştü. Dünya ekonomisinde 2024’ün ilk çeyrek döneminin de durağan geçmesi bekleniyor. İzleyen çeyrek dönemlerde ise toparlanma öngörülüyor. Bu çerçevede yeni bir fiyat şoku ve finansal şok yaşanmazsa dünya ekonomisinde ‘en kötü’, geride kalmaya başlayacak. 2024’ün ikinci çeyrek döneminden itibaren Türkiye’nin ihracatı da olumlu etkilenecek. En önemli riskler ise jeopolitik riskler olmaya devam ediyor.

2. TÜRKİYE’DE FAİZ ARTIŞLARININ SONUNA YAKLAŞILDI 

Merkez Bankası, para politikasında sıkılaşmaya devam ediyor. Faiz oranı yüzde 40’a çıkartıldı. Merkez Bankası, faiz oranlarındaki artışın sonuna yaklaşıldığını da söyledi. Buna bağlı olarak aralık ve ocak aylarında 250 baz puan faiz artışları daha yaparak faiz oranını azami yüzde 45 seviyesine kadar çıkaracak. Merkez Bankası, likidite ve kredi sıkılaşmasına ilişkin önlemler almaya da devam edeceğini açıkladı. Buna göre yeni mevduat munzam karşılıkları artışları ile özellikle kredi kartlarına ilişkin yeni sıkılaştırma kararları bekleniyor.    

3. TÜRKİYE’NİN RİSK PRİMİ GERİLİYOR 

Türkiye ekonomisinde de politika değişiklikleri etkisini göstermeye başladı. Sıkı para politikası ile iç talebin yavaşladığı görülüyor. 

Sanayi üretimi ve perakende satışlar ile inşaat-konut sektörü yavaşlıyor. Yeni politikalara bağlı cari işlemler dengesi eylül ayında uzun süre sonra fazla verdi. Ekim ayı enflasyonu yavaşladı. Enflasyon ve cari işlemler dengesinde kalıcı iyileşme için doğru yolda olunduğu görülüyor. Diğer yandan, sıkı para politikasının etkisiyle faiz oranları artıyor, kredi piyasası sıkışıyor ve tasarruf eğilimi yükseliyor. Ekonomide politika değişiklikleriyle ve alınan ilk sonuçları ile Türkiye’nin risk primi de düşüyor. Yeni politikalar ekonomide ihracatı ve yatırımları ise azami ölçüde destekliyor. Türkiye ekonomisinde de risklerin azaldığı, finansal istikrarın ve fiyat istikrarının sağlanacağı bir döneme girildi. 

4. İHRACAT VE DÖVİZ KAZANDIRICI HİZMETLERE DESTEKLER ARTIYOR 

Merkez Bankası, ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler reeskont kredileri faiz oranlarını değiştirmeyerek yüzde 25.93 oranında sabit tuttu. Reeskont kredi faiz oranları, Merkez Bankası’nın politika faizine bağlı olarak değişiyor. Ancak Merkez Bankası politika faizini yüzde 40’a çıkarmış olmakla birlikte ihracatın desteklenmesi amacıyla ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler reeskont kredileri faiz oranını yüzde 25.93 seviyesinde sabit tuttu. Böylece ihracatçılar lehine önemli bir avantaj sağladı.

5. ŞİRKETLER YENİ KOŞULLARA UYUM SAĞLAMALI

Şirketlerimiz küresel ekonomideki yavaşlama koşulları ile içeride yeni ekonomi politikalarının etkilerine uyum sağlamalı. Bu yeni koşulların başında iç ve dış talepteki yavaşlama geliyor. Firmalar stok, üretim ve nakitlerini satışlarındaki yavaşlama beklentisiyle yönetmeli. Finansman alanındaki sıkılaşma karşısında firmalar özkaynak finansmanı ve getirisi olmayan maddi varlıkların likidite edilmesi ile kaynak yaratabilecek. Dış talepteki yavaşlamaya rağmen ihracata dönük faaliyetler artırılmalı. İnsan kaynakları yönetimi de çok önemli hale geldi. Nitelikli insan kaynaklarının korunması odaklı bir ücret politikası izlenmeli. Yeni yıla ait ücret artışlarının iki dönemde yapılması yararlı olacak. Şirketler ayrıca içeride ve dışarıda 2024’ün ikinci çeyreğinden itibaren başlayacak toparlanmaya da hazırlanmalı.        

SON SÖZ

Şirketler içerideki ve dışarıdaki yumuşak iniş koşullarına uyum sağlamalı.

04 Aralık 2023 Pazartesi