TÜİK tarafından 10 Nisan 2019 günü açıklanan verilere göre Şubat 2019’da ihracat birim değer endeksi yüzde 6.3 azalırken, ithalat birim değer endeksi yüzde 1.2 azalmış.

İmalat sanayinde ise (gıda, içecek ve tütün hariç) ihracat birim değeri yüzde 6.4 düşerken, ithalat birim değerinde ­­­yüzde 1.8 azalma olduğunu gözlemliyoruz.

İhracat birim değerindeki düşüşün iki ana sebebi var.

Birinci neden; kur yükselişini takip eden yabancıların döviz bazında indirim taleplerinin sipariş kaçabilir korkusuyla kabul edilmesi.

İkinci neden ise global durgunluktan dolayı daha düşük kâr marjına dayalı olarak teklif edilen fiyatlardır.

Bunların dışında daha az etkili olabilecek husus girdi fiyatlarında düşüştür. Ara malı ve hammadde ağırlıklı yapılan ithal birim değerindeki yüzde 1.8 düşüş böyle bir etkide bulunuyor. Ancak bu etki, hammaddeyi doğrudan kullanan tarafından ithalatın yapılması durumunda kısa sürede gerçekleşebilir.

Burada özellikle üzerinde durmamız gereken, hammadde endeksi ihracatta 2018 şubat ayına göre 2019 şubat ayında 96.4’ten 92.1 seviyesine düşmüşken, ithalatta 91.2’den 84.3 seviyesine kadar gevşemiş. Yani hammadde girdilerinde yüzde 7.6 oranındaki düşüş hammadde maliyetlerinde azalmayı gösteriyor. Bu durumda ihracatta daha rekabetçi fiyat teklif edebilmenin de önü açılmış ve bu fırsat değerlendirilmiş.

Burada özellikle dikkatinizi çekmek istediğimiz konu, miktar endekslerindeki değişimdir. İhracat miktar endeksi söz konusu dönemde yüzde 10.3 artarken, ithalat miktar endeksi yüzde 15.9 azalmış.

İmalat sanayinde ise ihracat miktar bazında yüzde 8.4 artarken ithalat yüzde 16.9 gerilemiş. Hammadde ithalatındaki miktar azalışı yüzde 31.5’dir. İşte bu düşündürücüdür. Hammadde üretim için olmazsa olmazımız konumundadır.

İthalatta miktar bazında daralmanın önümüzdeki günlerde durgunluğun devam etme beklentisini yansıtıyor olmasından korkuyoruz.

Dış ticaret endeksi bize iki önemli konuyu hatırlatıyor. Birincisi; mevcut şartlarda ciroların düşmesini engellemek için satış ve pazarlamanın etkinliğinin artırılması. İkincisi ise finansal yönetimde tahsilatta azalma olması durumuna göre hazırlıklı olmanın gerekliliğidir.

15 Nisan 2019 Pazartesi