SALİH KESKİN
www.inovasyonuzmani.com

İnovasyon; yeni fikrin, yeniliğin, değere dönüşmesidir. Bu değerin maddi bir karşılığı ve bir alıcısı var. Belediye gibi kamu ağırlıklı kurumlar içinse ‘değer’in tam karşılığı para değildir; toplumsal yaşam ile vatandaşlara bulunulan katkıdır ki, bu da inovasyon çeşitlerinden sosyal inovasyonun alanına girer.

En önemli devlet organlarından olan yerel yönetimlerin öncelikli görevleri arasında inovasyona yeterince önem vermek, kendini sürekli yenilemek ve değişimi yakalayan bir kurum olmak da bulunur.
Örnek teşkil eden modeller

Türkiye’deki yerel yönetimlerin yapmış oldukları inovasyon uygulamaları şimdiye kadar çok ses getirmemişse de örnek teşkil etmesi, model olması açısından önemli. Mesela;

* İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından geliştirilen İSEM mobil uygulamasını kullanan vatandaşlar, işaret dili eğitimi almış eğitmenler tarafından hazırlanmış işaret dili sözlüğü ile Türkiye’nin en geniş video sözlüğüne erişebiliyor.

* Yine İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından sunulan ve internet bağlantısıyla erişilen sesli kitap hizmeti ile engellilerin eserlere ulaşması kolaylaşıyor.

* Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin Akıllı Otopark Sistemi kapsamında Ankara’nın her köşesine döşenen akıllı dedektörler aracılığıyla otoparklardaki boş yerler otomatik olarak tespit edilebiliyor.

* Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından hayata geçirilen Akıllı Trafik Yönetim Sistemi sayesinde araç yoğunluğu ve ortalama araç hızı gibi veriler kullanılarak, il merkezindeki 52 kavşakta bulunan trafik ışıkları yönetilebiliyor.

* Yine Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından 2018 yılında uygulanmaya başlanan bir başka yenilikle tüm vatandaşlar, il genelindeki toplu taşıma araçları hizmetlerinin tamamından temassız banka kartlarını kullanarak yararlanabiliyor.

* Manisa’da, Gülbahçe Köyü’nde, 2012 yılından bu yana köy kadınları için kuaför hizmeti sunuluyor.

* Bartın Belediyesi tarafından vatandaşın hizmetine sunulan akıllı veznelerden belediyeye ait faturalar, 7 gün 24 saat, nakit olarak ya da kredi kartı ile ödenebiliyor. Belediyelerin, bulundukları bölgenin gizli imkânlarını keşfetmek ve yenilik kapasitelerini artırmak için periyodik ve metodolojik çalışmalara ihtiyacı var. Bu ihtiyacı karşılamak içinse kendi potansiyellerini kullanmanın yanında dışarıdan da destek almaları gerekiyor. Belediyelerin yenilikçiliğe dayalı bir çalışmada dikkate alması gereken noktalar şunlar olmalı:

* Kentin geleceğinin inovasyon projeleri ile senarize edilmesi gerekiyor.

* Kentin beşeri kaynakları dikkatli ve etkin bir şekilde kullanılmalı. Kaynakların bir envanteri çıkarılmalı.

* Kentte yaşayanların yaratıcı zekâsının ve üreticiliğinin bir havuza akıtılması önemli. Tıpkı bir kaynaktan akan su gibi yaratıcı fikirler de halktan belediyeye doğru vakumlanmalı.

* Vatandaşla birlikte kentin ortak iddiaları oluşturulmalı ve bu iddialara yönelik eylem planları geliştirilmeli.

* Kentin ayırt edici özelliklerinin çıkarılması, bu özelliklerin yaygınlaştırılması ve de değere dönüştürülmesi için inovasyon odaları kurulmalı, yaratıcı fikir geliştirme atölyeleri düzenlenmeli.

DÜNYAYA AYAK UYDURULMALI

İpekyolu Kalkınma Ajansı’nın katkılarıyla Güneydoğu Anadolu’daki bir ilçe belediyesinde yaptığımız inovasyon çalışması, bu bağlamda birçok yönüyle aktarılmaya değer özellikler taşıyor.

Sonuçlar gösteriyor ki, bu tür çalışmalara ülkemizdeki her belediyenin ihtiyacı var.

Şimdiye kadar bu tür ‘ortak’ çalışmalar yapılmadığından halkın sürece katıldığı andaki şaşkınlığı doğal karşılanıyor. Artık gelişen ülkelerde bir kentin veya ilçenin gelişimi orada yaşayanların da dâhil olduğu proje çalışmaları ile sağlanıyor. Örneğin, Paris Belediyesi, teknoloji şirketleri ile ortak çalışmalar yürütüyor, akıllı şehirler adına yapmış oldukları buluşları, halkın kendi şehirlerinde denemelerine imkân sunuyor. Sonuç olarak, şaşkınlıklar artta bırakılmalı, dünyaya ayak uydurulmalı.

Şunu da son olarak hatırlatalım: Kentte yaşayanların yaratıcıklarını ifade edebilmelerinin önünün açılması ve vatandaşların belediyeyle arasındaki bağın güçlendirilmesi için hayata geçirilmiş iyi fikirlerin sahiplerinin ödüllendirilmesi ve takdir edilmesi de oldukça önemli.

Belediyeler halkla birlikte nasıl inovasyon yapabilir?

02 Nisan 2021 Cuma