İşverenlerin istihdam yükünü hafifletmek için verilen asgari ücret desteğinden SGK’ya borçlu olanlar da faydalanabilecek. Eksik ücret, kaçak ve sahte sigortalının tespiti halinde ise destekler gecikme cezası ile birlikte tahsil edilecek.

İsa Karakaş

İstihdam üzerindeki maliyetlerin hafifletilmesi için 2016 yılından beri her yıl yeniden belirlenen asgari ücrete paralel asgari ücret desteği sağlanıyor. Bu destek, 1 Ocak 2020-31 Aralık 2020 döneminde uygulanıyor. Asgari ücret desteğinin riske edilmemesi, idari para cezaları ve diğer müeyyidelerle karşılaşılmaması için dikkat edilmesi gereken önemli hususlar bu yazımıza konu edinildi.

FAYDALANABİLECEK İŞVERENLER

Asgari ücret desteğinden 4/1-a (SSK) kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran özel sektör işyeri işverenleri ile 5018 sayılı kanuna ekli(I)sayılı cetvelde sayılan kamu idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda 4/1-a (SSK) kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenler hariç olmak üzere diğer kamu işyeri işverenleri de destekten yararlanacak. Bu bakımdan, mahiyet kodu (1) ve (3) olarak tescil edilen işyerlerinden 5018 sayılı kanuna ekli (I) sayılı cetvelde sayılan kamu idareleri ile 5018 sayılı kanuna ekli(I)sayılı cetvelde sayılan kamu idareleri niteliğinde olduğu halde mahiyet kodu (2) olarak tescil edilen işyeri işverenleri söz konusu destekten yararlanamayacak.

SÜRESİNDE VERİLMELİ

İşverenler, destekten yararlanabilmek için 2020 yılına ait aylık prim ve hizmet belgesini/muhtasar ve prim hizmet beyannamesini yasal süresi içinde verecek. Yasal süresi içinde verilen asıl ve ek belgelerdeki/beyannamelerdeki toplam gün sayısından yine yasal süresinde verilen iptal belgelerdeki/beyannamelerdeki gün sayısı düşülerek yararlanılabilecek prim ödeme gün sayısı hesaplanacak. Aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresi içinde verilmemesi halinde belgelerin/beyannamelerin yasal süresinde verilmediği aylar için destekten yararlanılamayacak.

SGK’YA BORÇLU OLANLAR

2020 yılı öncesi tescil edilmiş olan işyerleri için uygulanacak asgari ücret desteğinde işverenler SGK’ya vadesi geçmiş borcu olsa dahi destekten faydalanabilecek. Aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden kaynaklanan prim borçlarının ödenmiş olma şartı da bulunmuyor.

ORTALAMANIN ALTINDA SİGORTALI BİLDİRİMİ

Destekten yararlanılacak dönemdeki sigortalı sayısı ile en az sigortalı bildirimi yapılan dönemdeki sigortalı sayısının tespitinde;

• Gün bildirimi yapılmayan sigortalılar (Eksik gün nedeni 18-Kısa Çalışma Ödeneği, 21-Diğer Ücretsiz İzin, 27-Kısa Çalışma Ödeneği ve Diğer Nedenler, 28-Pandemi Ücretsiz İzin, 29- Pandemi Ücretsiz İzin ve Diğer olarak seçilen sigortalılar hariç) ile uzun vadeli sigorta kollarından bildirimi yapılmayanlar dikkate alınmayacak.
• Her bir aydaçalışan sigortalı sayısı, ilgili dönemlerde kuruma verilmiş asıl ve ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalı sayısından, iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalı sayısı düşülmek suretiyle tespit edilecek.
• Bir sigortalının işten ayrılmasını müteakip aynı ay içinde ayrıldığı işyerinde tekrar işe başlamış olması halinde, bu sigortalı için ilgili aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde iki ayrı kayıt yer almakla birlikte sigortalı sayısının tespitinde mükerrer olanlar dikkate alınmayacak.
• Aylık prim ve hizmet belgelerinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde, bir sigortalının birden fazla belge türü/kanun türü ile bildirilmiş olması halinde, bu sigortalı için ilgili dönemde iki ayrı kayıt yer almakla birlikte, sigortalı sayısının tespitinde mükerrer olanlar dikkate alınmayacak.
• Ay içinde işe giren veya işten çıkan sigortalılar da hesaplamaya dahil edilecek.

KAÇAK VE SAHTE SİGORTALILAR

Ocak ile Aralık 2020 dönemleri için çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği ya da prime esas kazancını eksik bildirdiği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işverenlerin destekten yararlanması mümkün değil. Bu dönemde yararlanılmış destek tutarı olması halinde ise yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve cezası ile birlikte geri alınacak.

ÜCRET EKSİK BİLDİRİLİRSE…

2020 yılı ocak ila aralık ayları için sigorta primine esas kazancın eksik bildirildiğinin veya hiç bildirilmediğinin anlaşılması halinde, bu dönemler için destekten yararlanılamayacak. Yararlanılmış olması halinde, yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve cezası ile birlikte geri alınacak.

12 Haziran 2020 Cuma