Giriş: 30.08.2019 - 00:00
Güncelleme: 24.10.2022 - 13:57
ADNAN VEYSEL ERTEMEL

ADNAN VEYSEL ERTEMEL

3 boyutlu yapıcı devrimi

İcadı on yıllar öncesine dayanan 3D yazıcılar (3 boyutlu yapıcı olarak da tanımlanabilir), patent koruma sürelerinin sona ermesiyle son yıllarda hızla yaygınlaşıyor. Katmanlı imalat (aditive manufacturing) esasına göre çalışan ve bilgisayar ortamında tasarlanan bir modelin bir cihaz aracılığıyla fiziksel olarak basılmasını sağlayan bu teknoloji günümüzde çok farklı kullanım alanlarına ulaşmış durumda... Sahip olma maliyetinin hızla düşmesi ve kullanım kolaylığının artması, bu teknolojinin ilkokullarda kendin-yap (maker) atölyelerinde kullanabilmesini mümkün hale getirdi.Birçok kişinin bir insanın plastik malzemeden üretilmiş minyatürünün basılması gibi fonksiyonel olmayan bir teknoloji olarak algıladığı 3D yazıcılar günümüzde birçok sektör için yıkıcı oluşturmaya başladı bile... 3D yazıcılar (yedek parça ve lojistik dahil) üretim süreçleri, gıda, sağlık, inşaat ve daha birçok alanda iş yapma şekillerini değiştiriyor.3D yazıcı teknolojisi ile Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) astronotlarının ihtiyacı olan gıdalar anında ‘basılarak’ elde ediliyor. Benzer biçimde uzay aracının arıza yapması durumunda ihtiyaç duyulan yedek parça o anda ‘basılıyor’. Medikal sektöründe eskiden çok yüksek maliyetleri olan özel protezlerin 3D yazıcılarla çok daha uygun maliyeti mümkün hale geldi...
Çin’de 3D yazıcı teknolojisiyle çok dayanıklı alaşımlı malzeme kullanılarak 150 yıldan uzun süre ömrü olan müstakil bir ev sadece 4 bin dolarlık bir maliyetle bir günden kısa bir sürede inşa edilebiliyor. İnşaat sektöründe henüz yeni deneyimlenen bu teknolojinin sektöre gelecekte yıkıcı biçimde etki yapacağına kesin gözüyle bakılıyor.

3D yazıcı teknolojisinin stratejik avantajlarını inceleyelim:

* Özelleştirilebilir olması: Günümüzde her türlü ürünün bilgisayar (CAD) ortamındaki modelini bedavaya indirip 3D yazıcıda bastırabileceğiniz gibi modelde istediğiniz şekilde değişiklik yaparak öyle bastırmanız da mümkün. Örneğin bir kahve kupası modelini indirdikten sonra kulpunu kendi tasarımınızla değiştirerek size özgü bir kahve bardağı bastırabilirsiniz. Yeni modeli arzu ederseniz başkalarının kullanımı için internette paylaşabilirsiniz. 3D yazıcıların açık inovasyona dayalı bu doğası çok önemli. Gartner’ın yaptığı bir araştırmaya göre 2021’e kadar dünyanın tüketici ürünleri üreten ilk 100 şirketinin yüzde 20’si dijital mecralarda müşterilerin kendilerine has ürünler tasarlamasına izin vererek özelleştirilmiş ürünlere sahip olmalarını sağlayacak.

* Maliyet avantajı: Yurtdışında 20 farklı perakende ürünü üzerinde yapılan bir araştırmada perakende fiyatının 8 ila 10’da biri maliyetine 3D yazıcıyla ürünü basılabildiği görüldü. Maliyet avantajı sadece nihai tüketici tarafında değil üretim ve yedek parça temininde de söz konusu...

* Lojistik süreçlerini yıkıcı biçimde etkilemesi: Amazon.com şirketi Amerika’da uzun vadede her mahalle bazında 3D yazıcı istasyonu kurmayı planlıyor. Bir müşterinin internetten verdiği sipariş sonrası şirket müşterisinin en yakınındaki yazıcı istasyonunda ürünü hemen ‘bastırarak’ sıcağı sıcağına teslim edecek. Bu yeni vizyonda lojistiğin nasıl da yıkıcı biçimde etkilendiğini tüm çıplaklığıyla görmek mümkün...

* Küçük ölçekli üretim ve prototipleme: Bu konuda 3D yazıcılar büyük avantaj sunuyor. 3D yazıcıların maliyet avantajı ve etkinliği öyle bir noktaya geldi ki, seri üretim süreçlerinde de bu teknoloji kullanılmaya başlandı. Gartner’ın bir araştırmasına göre 2021’e kadar üretim yapan büyük ölçekli şirketlerin yüzde 40’ı 3D yazıcı teknolojisi konusunda mükemmeliyet merkezleri kuracak.

* Yeni ürünleri piyasaya sürmedeki belirsizlik ve risklerin ortadan kaldırılması. Bu boyutu gelecek yazımızda detaylı şekilde ele alacağız.