İlgili çevrelerde uzunca bir süredir geldi, geliyor, gelecek diye dillendirilen vergi, sosyal güvenlik primleri ve idari para cezalarında yeniden yapılandırmaya ilişkin düzenleme geçtiğimiz hafta içerisinde Meclis’e sunulmuştu. Kanun teklifi, bu yazının hazırlandığı sıralarda TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan  geçti. Muhtemelen bu yazının yayınlandığı günlerde TBMM görüşmeleri tamamlanmış ve yayınlanmak üzere Cumhurbaşkanı onayına sunulmuş olacaktır.

 

Yapılandırma kanun teklifi, kapsam itibari ile daha önceki yapılandırma kanunlarındaki konuları içeriyor. Yeni yapılandırmada en önemli farklılık, taksit süresinin 48 aya çıkarılması ve taksitlerin aylık olarak ödenmesi prensibinin getirilmesidir. Daha önceki yapılandırma kanunlarında taksitlerin iki ayda bir ödenmesinin en temel gerekçesi, vergiye ilişkin yapılandırma taksitleri ile Sosyal Güvenlik Kurumu’na olan borçların çakışmaksızın daha kolaylıkla ödenebilmesiydi. Bu defa muhtemelen iki ayda bir taksitlerin unutulması gibi nedenlerle aksamaları artırabiliyor olmasının önüne geçmek amacıyla ve otomatik ödeme talimatları ile de bu ödemelerin daha düzenli yapılabilmesini sağlayabilmek için aylık dönemler halinde ödeme düzenlemesi yapıldı. TBMM görüşmeleri sırasında bu konularda bir farklı düzenleme olursa onu da bu köşede paylaşırız. 

 

MATRAH ARTIRIMI

 

Teklifte en çok merak edilen ve üzerinde tartışılan 2022 yılına ilişkin matrah artırımı olup olmayacağı konusu da netliğe kavuşmuş durumda. Bu konuya kafa yoran genel ekseriyetin beklentisine uygun olarak 2022 yılı gelir vergisi beyannamesinin mart, kurumlar vergisi beyannamesinin de Nisan 2023 ayı içerisinde verileceğinden şu an için kapsam dışı tutulmuş durumda. Düzenlemede 2018-2021 yılları ise kapsamda olup 2018 yılı matrahları yüzde 35, takip eden yıllar yüzde 30, yüzde 25 ve yüzde 20 artırılmak suretiyle yararlanılabilecek. Matrah artırımlarında önceki düzenlemelerde olduğu gibi gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri için farklı olmak üzere asgari matrah artırım tutarları da belirlendi. Matrah artırımına ilişkin hüküm, muhtasar ve KDV beyanları açısından da eskiden olduğu gibi yeni düzenlemede de yerini alıyor.

 

ANA BAŞLIKLAR HALİNDE BAZI ÖNEMLİ DÜZENLEMELER

 

* Kasa ve cari hesaplar yüzde 3 vergi ödenmek suretiyle düzeltilebilecek.

 

* Stok ve demirbaş kayıtları düzeltilebilecek. Kayıtlarda olmayan ancak bildirilen stok emtia ve demirbaşlar için ait olduğu oranın yarısı oranında KDV hesaplanacak. Hesaplanan ve beyan edilen KDV gider yazılamaz. Demirbaşlar için beyan edilen KDV indirilemez, emtia için beyan edilen KDV indirilebilir, ancak iade konusu yapılamaz.

 

* Kayıtlarda görünen, ancak işletmede bulunmayan emtia, makina, teçhizat ve demirbaşlar vergisel yükümlülükler yerine getirilerek kayıtlar düzeltilebilir. Hesaplanan KDV üç taksit halinde ödenebilir. 

 

* Beyannamesini süresinde veren ve vergisini ödemiş olan mükellefler için matrah artırımı nedeniyle uygulanacak vergi oranları 5 puan indirimli uygulanacak. 

 

* Artırılan matrahlar üzerinden hesaplanan vergileri ilk taksit ödeme süresi içerisinde ödeyenler için hesaplanan vergi tutarı yüzde 10 eksik ödenebilecek. 

 

* Genel yapılandırma düzenlemelerinde olduğu gibi gecikme zammı yerine aylık yurt içi ÜFE’nin uygulanması prensibi var. 

 

* Kanun kapsamında yapılandırılacak vergi borçlarının tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde ödenmesi halinde feri alacaklar yerine hesaplanan Yİ-ÜFE tutarının yüzde 90’ı silinecek. 

 

* Yapılandırma kapsamı kesinleşmiş ve ihtilaflı alacaklar bakımından 31 Aralık 2022 yılı öncesi dönemleri kapsadığından kasım ayına ilişkin KDV ve muhtasar beyanları da kapsamda bulunuyor.

 

* Matrah artırımında bulunan mükellefler bakımından matrah artırımı konusu vergiler bakımından kanunun yayımından itibaren yedi iş günü içerisinde tamamlanmayan vergi incelemeleri devam ettirilmeyecek. 

06 Şubat 2023 Pazartesi