İşe alınan ya da işten çıkarılan işçilerin işe giriş ve işten ayrılma tarihleri bazen istemeden de olsa yanlış bildiriliyor. Bu konuda SGK, belirli hallerde ve şartlarda düzeltme imkanı tanıyor.
İsa Karakaş
İşçi çalıştıran tüm işverenlerin işe aldıkları işçileri, SGK tarafından öngörülen yasal sürelerde SGK’ya bildirmeleri zorunlu bulunuyor. Aynı şekilde her ne sebeple olursa olsun işten ayrılan işçilerin de doğru kodlarla süresi içinde SGK’ya bildirilmesi gerekiyor. Aksi takdirde her bir fiil ve kişi sayısına göre SGK, idari para cezası uyguluyor. İşe alınan ya da işten çıkarılan işçilerin işe giriş ve işten ayrılma tarihleri bazen istemeden de olsa yanlış bildiriliyor. Bu konuda SGK belirli hallerde ve şartlarda düzeltme imkanı tanıyor.
GİRİŞ TARİHİNİN DÜZELTİLMESİ
İşverenlerin ilk ve tekrar işe giriş bildirgelerinde sigortalının işe alındığı tarihin hatalı olduğunu ileri sürmeleri halinde; sigortalının işe alındığı tarihin hatalı olduğunun işverenlerce kesin delillerle ispatlanması ve bağlı bulundukları SGK il/merkez müdürlüğü tarafından da işverenler tarafından ibraz edilen belgelere göre işe giriş tarihinin hatalı yazıldığının anlaşılması halinde, itirazlar kabul edilip işe giriş tarihi ile ilgili gerekli düzeltmeler yapılıyor. SGK il/merkez müdürlüğü tarafından yapılacak değerlendirmede işe giriş bildirgesinde düzeltilmesi istenen tarihe ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinde sigortalı adına yapılan bildirim bulunup bulunmadığı, sigortalının çalışmaya başladığı tarihten itibaren en geç bir ay içinde çalışmaya başladığını SGK’ya sigortalı bildirim belgesini verip vermediği hususu değerlendirilerek işlem yapılacak işverenin sunduğu belgeler ile SGK kayıtlarının birbirini doğrulması halinde gerekli düzeltmeler yapılacak. İşveren bildirimlerinde tereddüt ve şüphe duyulması halinde konunun SGK’nın denetim ve kontrolle görevli denetim elemanları tarafından araştırılarak sonucuna göre işlem yapılıyor.
Örneğin 24 Aralık 2020 tarihli işe giriş bildirgesi 23 Aralık 2020’de SGK’ya verilen sigortalının işvereni daha sonra SGK’ya yaptığı itirazda işe başlangıç tarihinin 29 Aralık 2020 olduğunu belirtti. Aylık prim ve hizmet belgesinde yapılan inceleme sigortalının işe giriş tarihinin işverenin bildirim tarihini doğruladığı, sigortalının sigortalı bildirim belgesini SGK’ya vermediği anlaşılıp, işverenin talebi doğrultusunda işe giriş tarihinde düzeltme yapılacak. Aylık prim ve hizmet belgesinde sigortalının işe başlangıç tarihinin 22 Aralık 2020 tarihi olduğunun tespit edilmesi halinde bu defa işe başlangıç tarihi 22 Aralık 2020 olarak düzeltilecek. Bu defa geç verilmiş duruma düşen işe giriş bildirgesinden dolayı işverene idari para cezası uygulanacak.
İŞTEN AYRILIŞ BİLDİRGESİ
Sigortalı işten ayrılış bildirgesinin, işverenler tarafından verildikten sonra 10 gün içinde silinmesi ve güncellenmesi işlemi ile meslek adı ve kodu, AÇSHB iş kolu ve sigortalının adresi her zaman e-sigorta yoluyla işverenler tarafından güncellenebiliyor.
10 günlük süre geçtikten sonra işverence bildirgenin sehven verilmesi, SGK’nın denetim ve kontrolle görevli denetmen elemanları tarafından düzenlenen raporlarla silinmesinin istenmesi ya da mahkeme kararı ile silinmesi gereken durumlarda silme işlemi ‘4/a Tescil Programı’nın ‘İşten Ayrılış Silme’ menüsü aracılığıyla yapılıyor. İşverenlerin işten ayrılış bildirgesinin verilme süresi geçtikten sonraki düzeltme ve güncelleme taleplerinin yapılabilmesi bakımından, işverenin sunduğu belgelerdeki işten ayrılış tarihi aylık prim ve hizmet belgesindeki bildirimle kontrol ediliyor. Şüphe ve tereddüt olmaması halinde söz konusu bildirgelerin döküm alındıktan sonra silinmesi, sigortalı işten ayrılış bildirgesinin gün, prime esas kazanç ve işten çıkış tarihi bilgilerinin aylık prim ve hizmet belgesi SGK’ya verilmemişse işverenden temin edilerek, verilmiş ve işverenin beyanı ile uyumlu ise aylık prim ve hizmet belgesinde bildirilen kayıtlar esas alınarak düzeltilmesi söz konusu. Oluşan idari para cezasının ise silinen işten ayrılış bildirgesinin verilme süresi içinde olması halinde komisyon kararı ile kaldırılıyor.
BELGENİN BAŞKA BİR İŞYERİNDEN VERİLMESİ
İşverenlerin sigortalı işten ayrılış bildirgesini kendilerine ait diğer bir işyerinden sehven verilmesine yönelik vermiş olduğu dilekçelere istinaden aylık prim ve hizmet bildirgesinde sigortalının bir önceki aya ilişkin çalışmasının işverenin iddia ettiği şekilde olduğunun tespit edilmesi halinde; ‘(4/a) Tescil Programı’nın ‘İşten Ayrılış Bildirgesi’ menüsünden işyeri numarası güncelleniyor. Bu düzeltmeden dolayı idari para cezası uygulanmayacak.
İŞSİZLİK ÖDENEĞİNDE YAPILACAK DÜZELTME
İşten ayrılış nedeni ve işten ayrılış tarihinin 10 günlük süreden sonra SGK tarafından düzeltilmesi halinde, işsizlik sigortası ödeneği almak isteyen sigortalılara düzeltilen işten ayrılış bildirgesi ile İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamında somut belge ile (ihbar veya kıdem tazminatının ödendiğini gösterir bordro veya banka dekontu vs.) İŞKUR’a müracaat etmesi yönünde bilgi veriliyor. Sigortalıların işten ayrılış nedenine yönelik talepleri işverenle birlikte müracaat etmişse değiştirilecek, bunun dışında sigortalı taleplerinde işten ayrılış nedeni ile ilgili herhangi bir değişiklik yapılmıyor. İşverenlerin işten ayrılış nedenine yönelik talepleri buna ilişkin belgelerle müracaat edilmesi halinde değiştiriliyor.