SGK, sahte sigortalı çalıştırdığı tespit edilen işyerleri ile işverenler hakkında ‘işyeri tescil programı’na sahte, kontrollü ve şüpheli kodları koyarak işlem yapıyor. Uygulama ile haksız yere emekli aylığı veya sağlık yardımı ödenmesinin önüne geçilmesi amaçlanıyor.
SGK 4/a (SSK) sigortalılığı için işyerinde gerçekten ve eylemli olarak hizmet sözleşmesine göre çalışmak, en önemli şart. Bu durumda olanların sigortalı yapılması kanunen zorunlu. İşçi-işveren kendi aralarında sigortasız çalışma ile ilgili sözleşme yapmış olsa bile bunun geçerliliği mümkün olmayacak. Bu nedenle her işverenin kendi sigorta primi payı ile birlikte çalıştırdığı işçilerinin de sigortalı primi payını maaşlarından keserek gerçeğe uygun bir şekilde SGK’ya bildirmesi gerekir.
KODLAMA İŞLEMLERİ
4/a (SSK) sigortalılığı gerektirecek çalışmaları bulunmadığı halde sahte sigortalı bildirimi yapıldığı tespit edilen işyerleri ile işverenleri hakkında SGK işyeri tescil programına sahte, kontrollü ve şüpheli kodları konulur. Bu kapsamdaki sigortalılar hakkında yersiz olarak hizmet bildirme ve birleştirme yapılmaması açısından SGK Tescil ve Hizmet Dökümü Programı’nda; “sahte işyeri”, “kontrollü işyeri” ve “şüpheli işyeri”nden bildirilen hizmetler farklı renk (turuncu renk) ile yer alır.
‘Sahte işyeri’ kodu
“Sahte işyeri” kodu konulan işyeri dosyaları hakkında SGK’nın denetim ve kontrolle görevli memurlarınca düzenlenen denetim raporları bulunduğundan sigortalı tescil ve hizmet servislerince işverence verilen aylık prim ve hizmet belgeleri “1”, dört aylık sigorta primleri bordroları ise “T” kodu girilerek hizmet iptal edilir. Daha sonra sigortalıya ait işe giriş bildirgesi silinerek, bu işyerinden sigortalı adına hizmet bildirimi ve birleştirme işlemleri yapılmaz. Sahte işyerinden bildirim yapılmış ise bu işyerinden bildirilen sigortalıların hizmeti ve tescili geciktirilmeksizin iptal edilir.
‘Kontrollü işyeri’ kodu
“Kontrollü işyeri” kodu konulduğu tarihten itibaren bir aylık süre içinde işyeri tescil ve e-sigorta servislerince işyerinin denetime çıkarılması hususunda işlem başlatılır. Ayrıca denetim sonuçlanıncaya kadar e-bildirge şifresi askıya alınır. “Kontrollü işyeri” kodu bulunan işyerlerindeki sigortalıların hizmetleri, hizmet bildirme ve birleştirme işlemlerinde dikkate alınmaz.
Yapılacak denetim sonucunda “kontrollü işyeri” kodu kaldırılmasına karar verilmesi halinde bu hizmetler, hizmet bildirme ve birleştirmeye dahil edilerek sigortalı tescil ve hizmet servislerince yeniden hizmet yazısı hazırlanır. Denetim raporu sonucunda işyerinin “sahte işyeri” olduğunun tespiti halinde “sahte işyeri” hakkında yapılan işlemler “kontrollü işyeri” hakkında da yapılır.
‘Şüpheli işyeri’ kodu
İşyeri tescil ve e-sigorta servislerince “şüpheli işyeri” kodu konulduktan sonra 10 gün içinde işyerinin denetime çıkarılması hususunda işlem başlatılır. Denetim sonuçlanıncaya ya da bu işyerlerinin “sahte işyeri” olduğuna ilişkin kod konuluncaya kadar “şüpheli işyeri” kodu konulan işyerlerinden hizmet bildirilen sigortalıların hizmet bildirimi ve birleştirmesi yapmaya devam edilir.
YERSİZ ÖDEMELERE GEÇİT VERİLMİYOR
Sigortalılara yersiz sağlık yardımı yapılmaması ve aylık bağlanmaması için sahte ve kontrollü işyerlerine ait listeler, SGK işyeri tescil ve e-sigorta servislerince bekletilmeksizin alınır ve işyeri tescil programlarına belirtilen kodlar geciktirilmeksizin konulur. Bu sayede SGK sigortalı tescil ve hizmet servislerince sahte ve kontrollü işyerlerinden hizmet bildirme ve birleştirme yapılmaması hususları gözden kaçmaz. Böylece hak edilmediği halde emekli aylığı ya da SGK sağlık yardımı alınmasının önüne geçilir.