SGK genel sağlık sigortası borçlarından kurtulma yolları

SGK tarafından zorunlu veya isteğe bağlı sigortalılığı bulunmayan dönemde kişilerin hanesine otomatikman yazılan genel sağlık sigortası borçlarından, 31 Temmuz 2023 tarihine kadar gelir testi yaptırarak kurtulmak mümkün. Geliri yüksek olanlar ise 31 Ağustos’a kadar borçlarını ödeyerek tüm faizlerden kurtulabilir. 

SGK tarafından takip edilen alacakların cazip şartlarla yapılandırılması için son başvuru tarihi 3 Temmuz 2023. Peşin ve ilk taksit ödemesinin ise en geç 31 Temmuz 2023 tarihine kadar yapılması elzem. Bu alacaklardan farklı olarak genel sağlık sigortası (GSS) borçları bulunuyor. Bu yazımızda, zorunlu sigortalılığı bulunmayan veya zorunlu sigorta ya da isteğe bağlı sigortalı olunmayan dönemde SGK tarafından otomatikman kişilerin hanesine yazılan genel sağlık sigortası borçlarından kurtulma yollarına yer veriliyor.

HER AY 300 TL’DEN FAZLA

Genel sağlık sigortası kolu, belirli istisnalar dışında neredeyse toplumun tamamını, hatta ülkemizde öğrenim gören yabancı öğrenciler ile ikamet eden yabancıları bile kapsıyor. 30 gün primi bulunan zorunlu sigortalılar ile isteğe bağlı sigortalılar, genel sağlık sigortasından otomatikman faydalanabiliyor. 

Bunların dışında kalan işsizler, kaçak sigortalı çalışanlar, hiçbir işte çalışmayanlar, 18 yaşından sonra öğrenim hayatını sonlandıranlar, 20 yaşını aşan lise mezunları ile 25 yaşını aşan üniversite mezunu işsizler, sigortasız tarım işçileri, sigortasız ev hizmetlerinde çalışanlar, hiçbir sigortalılığı bulunmayıp sağlık harcamalarını kendi cebinden karşılayanlar ile sosyal güvenliği olmayan diğer tüm vatandaşlar, 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren gelir testi ve genel sağlık sigortası kapsamında yer alıyor.

Ancak halen bu durumun farkında olmayan ve her ay hanesine (asgari ücrete göre değişen 2023 yılı ilk 6 ayı için) 300,24 TL borç ve borca ait gecikme zammı ile cezası uygulanan çok sayıda vatandaşımız bulunuyor. Hal böyle iken belirtilen kişilerin yüklü miktarda birikmiş genel sağlık sigortası borcu mevcut. 

Genel sağlık sigortası prim borcunuzun bulunup bulunmadığını e-devletten öğrenebilirsiniz. 

Kamuoyunda ‘Torba Yasa’ olarak bilinen ‘Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’ ile genel sağlık sigortası borçlarından kurtulmak mümkün.

GELİR TESTİ YAPTIRIN 

Herhangi bir kapsamda sosyal güvencesi olmayan vatandaşların prim ödeyip ödeyemeyeceklerini, ödeyeceklerse ne kadar prim ödeyeceğini belirleyen işlem, gelir testidir. Gelir testi yaptırmak, bu kapsamdaki vatandaşlarımız için daha önceden mecburi idi. Bu zorunluluk 2017 yılında kaldırılmıştı. Ancak düşük gelirli olanlar için bu testi yaptırmak avantajlı.

Keza ikametgahın bulunduğu yerdeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına müracaat ederek yapılacak gelir testi sonucunda gelirin aynı hanede yaşayan aile içinde kişi başına düşen tutarının asgari ücretin 1/3’ünün altında çıkması halinde tek kuruş GSS primi ödemeden genel sağlık sigortasından faydalanmak imkan dahilindedir.

TEST YAPTIRMAYANA HER AY BORÇ 

Geliri, brüt asgari ücretin üçte birinin üzerinde olan kişilerin ödemesi gereken prim tutarı, brüt asgari ücretin yüzde 3’ü tutarındadır. Bu nedenle 1 Ocak 2023-30 Haziran 2023 döneminde bu kapsamdaki kişilerin ödeyeceği prim tutarı aylık 300,24 TL’dir. Gelir testi yaptırmayan kişilere gelirleri düşük olsa bile her ay 300.24 TL borç ve borca ait gecikme zammı ile cezası uygulanıyor. Bu borç, zaman geçtikçe yüklü miktara ulaşıyor. 1 Temmuz 2023 gününden geçerli olmak üzere yürürlüğe girecek yeni asgari ücrete göre bu borç daha da artacak.

TÜM FAİZLERDEN VAZGEÇİLECEK 

Torba Kanun’la birlikte 2022 Aralık ayı ve öncesine ait 60/g kapsamındaki genel sağlık sigortası prim borcu aslının 31 Ağustos 2023 tarihine kadar ödenmesi halinde gecikme cezası ve zammının tamamının tahsilinden vazgeçilecek. Genel olarak primlerini kendileri ödeyenler, e-devlet üzerinden, şahsen veya posta yoluyla dosyalarının olduğu yerdeki Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü veya Sosyal Güvenlik Merkezi’ne müracaat edebiliyor. Ancak kapsamda bulunan kişilerin genel sağlık sigortası prim borçlarının yapılandırılması için daha önceki yıllarda yapılan uygulamalarda başvuru şartı aranmamıştı. Bu kişilerin otomatik olarak borçları yapılandırıldığından, otomatik olarak yapılandırılan genel sağlık sigortası borçlarını e-devlet üzerinden veya bankalar aracılığıyla öğrenip takip etmeleri imkanı verilmişti. Aynı uygulamanın bu yapılandırma döneminde de geçerli olması öngörülüyor. 

BORCUN TAMAMEN SİLİNMESİ

Daha önce hiç gelir testi yaptırmamış GSS sigortalılarının, 31 Temmuz 2023 tarihine kadar gelir testine başvurmaları ve hane içindeki gelirlerinin asgari ücretin brüt tutarının üçte birinden (3.336 TL’den) az olduğunun tespiti halinde genel sağlık sigortası prim borçları silinecek ve primleri devlet tarafından ödenecek.

Borcunu yapılandıranların hem kendileri hem de bakmakla yükümlü oldukları kişiler, sağlık hizmetlerinden diğer sigortalılar gibi yararlanabilecek.

03 Temmuz 2023 Pazartesi