Şehiriçi toplu taşıma araçlarında tam süreli veya bir ayda 10 günden fazla çalışanlar, sigortalı olarak SGK’ya bildirilmek zorunda. Çalışma gün sayısı 10 günden az olanlar ise 30 gün üzerinden kendileri prim ödeyebilir.
Ticari taksi, dolmuş ve benzeri nitelikteki şehiriçi toplu taşıma aracı sahipleri ya da ortakları, Bağ-Kur (4/1-b) kapsamında sigortalı bulunuyor. Bu araç sahiplerinden bir işverene bağlı olarak tam süreli ya da ay içerisinde 10 günden fazla çalışanların diğer işçilerde olduğu gibi SSK (4/1-a) kapsamında sosyal güvenliklerinin sağlanması gerekir.
10 GÜNDEN AZ ÇALIŞANLAR
Şehiriçi toplu taşıma araçlarında kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılanlardan, ay içerisinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 günden az olanların, SGK’ya 30 gün üzerinden bizzat prim ödemeleri imkânı bulunuyor. Ödenen bu primler de SSK (4a) kapsamında sigortalılık sayılıyor.
Ticari taksi, dolmuş ve diğer toplu taşıma araçları sahiplerinin yanında ücret karşılığında tam süreli çalışanlar ise SSK (4a) kapsamında sigortalı olarak SGK’ya bildirilmek zorunda.
KISA VADELİ SİGORTA KOLLARI
Kısmi süreli çalışan taksici-dolmuşçular, asgari ücret esas alınarak belirlenen prime esas kazancın alt ve üst sınırı arasında olmak kaydıyla ticari taksici ve dolmuş şoförleri tarafından belirlenen günlük kazancın 30 katının yüzde 32.5’i oranında SGK’ya prim ödüyor.Bu prim oranının;
- Yüzde 20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları,
- Yüzde 12.5’i genel sağlık sigortası primidir.
Ödenen bu primler arasında kısa vadeli sigorta kolları (iş kazası ve meslek hastalığı, hastalık ve analık sigortası) primleri bulunmuyor.
İŞSİZLİK SİGORTASI PRİMİ
Bu sigortalılardan işsizlik sigortasına tabi olmak isteyenler ayrıca yüzde 3 sigortalı ve işveren hissesi oranındaki işsizlik sigortası primi de ödeyebilirler. İşsizlik sigortası priminin ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar ödenmemesi halinde o aya ait işsizlik sigortası primi ödeme hakları düşüyor.
Tam süreli çalışanların ise söz konusu primlerin yanı sıra yüzde 2 oranında kısa vadeli sigorta kolları primleri de işverenleri tarafından her ay (sigortalı ve işveren hisseleri) SGK’ya gönderiliyor.
Sorun cevaplayalım:
İŞVEREN TARAFINDAN SİGORTALI GÖSTERİLENLER DAHA AVANTAJLI
İşverenleri tarafından sigortası yaptırılan taksici ve dolmuş çalışanları, yüzde 2 oranında kısa vadeli sigorta kolları primleri her ay SGK’ya yatırıldığından araçta bulundukları sırada başlarına gelen tüm olaylar (gasp, darp, kaza vs.) iş kazası sayılıyor.
Bu durumda ölen taksi ve dolmuş çalışanlarına başta eşleri olmak üzere çocukları ile anne ve babalarına herhangi bir prim ve yaş şartıaranmaksızın SGK tarafından ölüm geliri bağlanması söz konusu olacak. 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 günveya 1800 gün primi olanların yakınlarına ayrıca ölüm sigortasından ikinci bir maaş dabağlanacak. İşverenleri tarafından sigortalı gösterilen çalışanların daha birçok avantajı bulunuyor.
10 GÜNDEN AZ ÇALIŞANLAR İŞ KAZASI GEÇİRİRSE...
Ticari taksi, dolmuş ve benzeri nitelikteki şehiriçi toplu taşıma araçlarında çalışanlardan kendi primlerini yatıranlar araçlarında bulundukları sırada gasp ve şiddete maruz kalmaları ve kaza geçirmeleri halinde SGK’nın iş kazası sigortasından yardım alamaz. Ölümleri halinde de iş kazası sigortasından yakınlarına gelir bağlanmaz. Kendi primlerini yatıran taksici ve dolmuşçulardan iş kazası sigortası primi de kesilmiyor.
“Çalışanlarına düşük maaş vererek zengin olacaklarını sananlara acıyorum. Çünkü ben bütün servetimi doğru insanlara verdiğim yüksek maaşlara borçluyum.”
Sakıp Sabancı