Torba Kanun ile birlikte anne ve baba adayı işçilere yeni haklar tanındı.Anneler doğum izinlerinin bitmesinden sonra tam gün yerine yarım gün çalışabilecek. Çalışmadığı yarım çalışma süresi için de İŞKUR’dan ödenek alacak.
İş mevzuatımızda yapılan değişikliklerle çalışan annelere yönelik imtiyazlı uygulamalar getirildi. Kadın işçiler, doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta izinli sayılıyor. Çoğul gebelik halinde ise doğumdan önce çalıştırılmayacak 8 haftalık süreye 2 hafta süre daha ekleniyor. Sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın işçi isterse doğumdan önceki 3 haftaya kadar işyerinde çalışabiliyor. Çalıştığı bu süre doğum sonrasındaki süreye ekleniyor. Kadın işçinin erken doğum yapması halinde doğumdan önce kullanamadığı sürelerin, doğum sonrası sürelere eklenmesi gerekiyor. Bu sürelerde gerekli şartların bulunması halinde SGK analık sigortasından annelere geçici iş göremezlik ödeneği sağlıyor.
BAŞVURU İŞKUR’A
Torba Kanun ile birlikte mevcut bu düzenlemeye ek olarak anne ve baba adayı işçilere yeni haklar tanındı.Bu hakların başında belirtilen doğum izinlerinin bitimini takiben annenin tam gün çalışması yerine yarım çalışmasıdır. Ayrıca çalışmadığı yarım çalışma süresi için İŞKUR’dan ödenek almasıdır.
İŞKUR mevzuatında yapılan değişikliklerle belirtilen doğum sonrası analık hali sona eren ve işe başlayan kadın sigortalıya ya da 3 yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek sigortalı-lara istekleri halinde haftalık çalış-ma süresinin yarısı kadar 1. doğum-da 60 gün, 2. doğumda 120 gün, sonraki doğumlarda ise 180 gün ücretsiz izin alan işçiye doğum veya evlat edinme tarihinden önceki son 3 yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi bildirilmiş olması, haftalık çalışma süresinin yarısı kadar fiilen çalışılması, doğum ve evlat edinme sonrası analık hali izninin bittiği tarihten itibaren 30 gün içinde İŞKUR’a doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma belgesi ile başvuruda bulunulması halinde yarım çalışma ödeneği verilmesi uygulaması getirildi.
SOSYAL HAKLARI
Yarım çalışma ödeneği İŞKUR’ca verilecek olup yarım çalışma ödeneği alan sigortalılar için İŞKUR yüzde 32.5 oranında uzun vade ve genel sağlık sigortası primini aylık prim ve hizmet belgesi ile Kuruma bildirecek. Yarım çalışma ödeneği ödenen süreler 4/a (SSK) kapsamında sigortalılık süresi sayılacak. Bu bağlamda yarım çalışan annelerin sosyal güvenlik haklarında bir kayıp olmayacak.
BRÜT ASGARİ ÜCRET ÜZERİNDEN BİLDİRİM
Yarım çalışma ödeneği alan sigortalıların bildirimleri aylık prim ve hizmet belgesi ile yapılacak. Buna göre haftalık 45 saat çalışan bir annenin yarım çalışma ödeneğine hak kazanma ve bu ödenekten faydalanması halinde ay içinde 15 gün işveren tarafından mevcut prime esas kazançları üzerinden sigortalılık bildirim işlemleri gerçekleştirilecek. Kalan 15 günlük bildirim ise İŞKUR tarafından geçerli brüt asgari ücret üzerinde yapılacak. İŞKUR tarafından bu sigortalılar için ayrıca sigortalı işe giriş ve işten ayrılış bildirgesi düzenlenmesi istenmeyecek.
SGK, ALTINDAN PRİM ALACAK
SGK, 4/a (SSK) kapsamındaki sigortalıların prime esas kazançlarının hesabında ayni ödemelerden prim almıyor. Bazı işverenler bayram, yılbaşı, 25. veya 50. hizmet yılı gibi nedenlerle işçilerine altın hediye ediyor.
SGK, altın olarak yapılan ödemelerin nakit yardım olarak değerlendirilmesi sonucunda hatıra altınlarının sosyal veya kişisel bir ihtiyacın karşılanması maksadıyla verilmemiş olması, hatıra altınlarının tıpkı para gibi alışverişte kullanılabilecek bir ödeme aracı olması nedeniyle hatıra altın tutarlarının ücret ödeme bordrolarına yansıtılmış olan bedeller üzerinden ilgili ayda sigorta primine esas kazanç tutarına dahil edilmesi, sigortalılara hatıra altın verildiğinin tespit edilmesi ancak ödeme bordrosunda gösterilmediği durumlarda altının verildiği ayın son günündeki Merkez Bankası satış fiyatı üzerinden hesaplanacak miktarının sigorta primine esas kazanç tutarına dahil edilmesi gerektiğine hükmetti. Bu bağlamda sigortalılara işverenlerince 1 Haziran 2016 tarihinden sonra bayram, yılbaşı, 25. veya 50. hizmet yılı gibi nedenlerle verilen altınların bedellerinin sigorta primine esas kazanç olarak kabul edilerek sigorta primine tabi tutulması zorunlu hale getirildi. Aksi takdirde eksik bildirimden dolayı SGK idari para cezası uyguluyor.