İşverenler iş kazalarını 3 gün içinde artık sadece SGK’ya bildirmek zorunda. Bu bildirimi yapmayan ve 10’dan az çalışanı bulunan işletmelere 2.466 TL ceza kesiliyor. 50’den fazla çalışanı bulunan çok tehlikeli işyerlerinde ise bu rakam yüzde 200 artırılarak uygulanıyor.
İş kazaları, daha önce SGK ve Çalışma Bölge Müdürlüklerine (Çalışma ve İş Kurumu Müdürlüklerine) bildirilirken İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile tekli bildirim esası kabul edilerek sadece SGK’ya bildirim yeterli görüldü. Böylece iş kazalarının mükerrer incelenmesi bertaraf edilerek zaman kaybının ve gereksiz bürokratik işlemlerin önüne geçildi.
3 İŞ GÜNÜ İÇİNDE
İş kazalarının hem işverenlerce hem de sağlık hizmeti sunucularınca SGK’ya bildirilmesi gerekir. Buna göre, iş kazası bildirimi işveren tarafından kazadan sonraki 3 iş günü içinde, sağlık hizmet sunucuları tarafından da iş kazasının sağlık hizmet sunucusuna intikal tarihinden itibaren en geç 10 gün içinde SGK’ya yapılacak.
İdari para cezasına esas olan bildirim sürelerinin tespitinde; işveren için öngörülen 3 günlük sürenin başlangıcında iş kazasının meydana geldiği tarih, sağlık hizmeti sunucuları için öngörülen 10 günlük sürenin başlangıcında ise iş kazası vakasının intikal ettiği sağlık hizmet sunucusuna yapılan başvuru poliklinik tarihi dikkate alınacak.
E-BİLDİRİM DE YAPILABİLİR
İş kazası bildirimi, örneği SGK tarafından hazırlanan “İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu” ile yapılıyor. Bildirim Formu (e-Bildirim) elektronik ortamda gönderilebileceği gibi kağıt ortamında da doğrudan ya da posta yoluyla SGK’nın ilgili ünitesine gönderilebilecek. Bu form doldurulurken özelikle iş kazasına maruz kalan kişinin maluliyet durumunun belirtilmesi gereksiz inceleme ve soruşturma formalitelerinden kurtulmak için önem taşıyor. Zira SGK müfettişleri sadece ölüm ve maluliyetle neticelenen iş kazalarını soruşturuyor.
CEZALARI SGK UYGULAYACAK
23 Nisan 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren kanun değişikliği ile iş kazalarının yasal sürede bildirilmemesi halinde verilecek idari para cezalarını SGK’nın uygulaması öngörüldü. Buna göre, 23 Nisan 2015 (dahil) tarihinden sonra meydana gelen iş kazası veya sağlık hizmet sunucuları tarafından konulan meslek hastalığı tanısı nedeniyle bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyenlere uygulanacak idari para cezalarına ilişkin iş ve işlemler SGK tarafından, bu tarihten önceki durumlara ilişkin iş ve işlemler ise Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerince sonuçlandırılacak.
İDARİ PARA CEZASI TEK OLACAK
İş kazası bildirim yükümlülüğü her bir sigortalı için ayrı ayrı bildirim formu düzenlenerek SGK’ya bildirilir. Ancak söz konusu bildirimlere idari para cezası uygulanması aşamasında aynı vakadan dolayı iş kazasına uğrayan birden fazla sigortalı olması durumunda, her bir sigortalı için yapılması gereken bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyen işverene, sigortalı başına idari para cezası uygulanmayacak, iş kazası vaka bazında değerlendirilerek tek ceza uygulanacak.
Örneğin 7 sigortalının iş kazası geçirdiği olayda işveren 5 sigortalı için süresi içinde Kuruma iş kazası bildiriminde bulunmuş, diğer 2 sigortalının bildirimini yapmamışsa, bu durumda söz konusu 2 sigortalının her biri için ayrı ayrı idari para cezası verilmeyecek ve tek bir ceza uygulanacak. Aynı olayda sigortalıların hiçbiri için işveren tarafından bildirim yapılmasa dahi, uygulanacak idari para cezası değişmeyecek.
TEHLİKELİ İŞYERLERİNDE YÜZDE 200 ARTIYOR
İdari para cezaları İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda yer alıp Çalışma ve İş Kurumu Müdürlüklerince uygulanıyordu. 23 Nisan 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren kanun değişikliği ile SGK tarafından uygulanması öngörüldü. 2015 yılı için 2.466 TL’dir. Kanun değişikliğinden önce bu ceza miktarı tüm işyerleri için aynı oranda uygulanırken yapılan değişiklikle birlikte işyerinde çalışan sayısı ve işyerinin tehlike sınıfı esas alınarak kademeli olarak artırıldı.
Örneğin bu ceza miktarı 10’dan az çalışanı bulunan az tehlikeli işyerlerinde belirtilen miktarda, 50’den fazla çalışanı bulunan çok tehlikeli işyerlerinde ise yüzde 200 oranında artırılarak uygulanıyor.
İş kazası bildirimi yapmakla yükümlü olan sağlık hizmeti sunucuları ile meslek hastalığı bildirimi yapmakla yükümlü olan yetkilendirilen sağlık hizmet sunucuları için çalışan sayısı ve işyerinin tehlike sınıfı dikkate alınmıyor. Sadece maktu olarak 2015 yılı için 2.466 TL tutarında idari para cezası kesiliyor.