Hikmet Baydar

Geçen yazımızda 2020 beklentileri ile ilgili verileri sizlerle paylaşmıştık. Bu yazımızda 2019’un son gününde açıklanan Kasım 2019 dış ticaret istatistikleri bize neler anlatıyor konusuna değineceğiz.

Türkiye İstatistik Kurumu ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre ihracat 2019 yılı kasım ayında, 2018’in aynı ayına göre yüzde 0.1 artarak 15 milyar 503 milyon dolar, ithalat yüzde 9.7 artarak 17 milyar 737 milyon dolar olarak gerçekleşti. Böylece kasım ayında dış ticaret açığı yüzde 232.2 artarak 2 milyar 234 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2018 Kasım ayında yüzde 95.8 iken, 2019 Kasım ayında yüzde 87.4’e geriledi.

2018 Kasım ayında ihracat ve ithalat neredeyse birbirine denkken, 2019 Kasım ayında ithalat 2.234 milyon dolar daha fazla hale gelmiş. Bu gelişme, iç piyasada hareket-lenme olabileceği konusundaki düşüncemizi destekleyen bir gelişmedir. İç pazar ne kadar hareketlenirse, ithal ikame politikalar uygulanmadığı takdirde dış ticaret açığının artacağını bilmemiz gerekiyor. 2018 Kasım ayında ihracat ithalatın neredeyse tamamına yakınını karşılarken, Kasım 2019’da yüzde 87.4’e gerilemiş.
Burada dikkatinizi çekmek istediğim husus, ithalatın yüzde 90 oranında ara malı ve sermaye malı olduğudur. Dolayısıyla ithalatın artması üretim artacak demektir. Üretimin artması, içeride enflasyonun artmasını engelleyici önemli bir faktördür.Yoksa yurt içerisinde talep enflasyonu yaşarız.

Bu arada ithalatın 2018 Ocak-Kasım döneminde 206.493 milyon dolardan, 2019’un aynı döneminde 183.686 milyon dolara, tam 22.807 milyon dolar düşmüş olduğunu da gözden kaçırmamamız lazım. Bu düşüşte ithal ikame politikaların etkisi de olabilir. Aynı dönemde ihracatın 154.110 milyon dolardan 156.886 milyon dolara yükseldiğini dikkate alırsak ithalatın değişiminin iç pazar açısından ne kadar önemli mesajlar içerdiğini de kolaylıkla anlarız.

Bu veriler bize iç piyasa için üretimin 2019’un son çeyreğinde artmaya başladığını gösteriyor. Yakında iç piyasadaki canlanmayı daha da hissedebiliriz.

Son sözümüz; bir işi başarmak için önce doğru verileri doğru analiz etmeli, sonra da gerekli hazırlıkları zamanında ve tam olarak yapmalıdır. O zaman fırsatları iyi yakalamak mümkün.

03 Ocak 2020 Cuma