gurlesel@superonline.com

Zorlu bir yılı geride bırakıyoruz ve yeni yıla giriyoruz. Geleneksel hale gelen bir sonraki yıl, dünya ve Türkiye ekonomisi için beklentilerimizi paylaşalım.

1. DÜNYADA KRİZ YOK, YAVAŞ BÜYÜME VAR 

2023 yılında küresel enflasyonla mücadele için uygulanan sıkı para politikaları ve yüksek faizler, dünya ekonomisinde yavaşlamaya, ticarette ise daralmaya yol açtı. 2024 yılına girerken enflasyonlarda önemli düşüşler gerçekleşiyor ve muhtemelen önümüzdeki yıl yüzde 2 hedeflerine ulaşılmış olacak. Enflasyonda kalıcı düşüşler sağlanırsa 2024’ün ikinci yarısından itibaren faiz oranlarında gerileme ve para politikalarında gevşeme bekleniyor. Buna bağlı olarak ilk çeyrekte durağan, ikinci çeyrekte beklentilerin iyileştiği, ikinci yarıda ise büyümenin toparlandığı bir yıl olması öngörülüyor. 2024’te dünya ekonomisinde yüzde 2.5 büyüme, dünya ticaretinde ise yüzde 4.5 büyüme bekleniyor. 2024’te kriz beklentisi olmamakla birlikte büyüme yine zayıf kalacak.

2. DOLAR, PARİTELER, EMTİA VE ENERJİ FİYATLARI

Enflasyonda kalıcı düşüş ve para politikalarında ikinci yarıdan itibaren gevşeme olacağı senaryosu içinde 2022 ve 2023 yıllarında değerli kalan ABD dolarının sınırlı ölçüde değer kaybetmesi bekleniyor. Euro-dolar paritesi 2024 yıl ortalaması 1.12 olarak görülüyor. Doların sınırlı ölçüde zayıflaması ve talebin ikinci yarıdan itibaren toparlanması halinde emtia fiyatlarında da yüzde 10-15 arası kademeli artışlar olabilecek. Enerji fiyatları da talebe bağlı olarak sınırlı artışlar gösterecek. Enerji ve gıda fiyatlarında jeopolitik riskler izlenmeye devam edilecek.

3. 2024 YILININ RİSKLERİ          

2024’te küresel ekonomi için en önemli risk, jeopolitik gelişmeler olacak. Rusya-Ukrayna savaşı, Ortadoğu’daki savaş, Çin-Tayvan gerginliği, öncelikli jeopolitik riskler. 2024’te ABD ve Rusya ile AB kurumlarında olmak üzere birçok önemli seçim yapılacak. Seçimler siyasi riskleri oluşturuyor. Ekonomik alanda en önemli risk ise Çin ekonomisinde yavaşlama ve yapısal sorunların krize dönüşmesi olacak. 

4. TÜRKİYE EKONOMİSİNDE BÜYÜMENİN KOMPOZİSYONU DEĞİŞECEK

Türkiye ekonomisi için 2024’te öncelikli hedef, enflasyonla mücadele ve cari işlemler açığında kalıcı iyileşme sağlanması olacak. Bu hedeflere dönük olarak sıkı para politikası yıl boyunca sürecek. 2024 yılı bütçesi deprem harcamaları nedeniyle yüksek bir açık verecek ve enflasyonla mücadeleye katkısı sınırlı olacak. 2024’te yüzde 4 büyüme hedefine ulaşılacak. Ancak büyümeye iç tüketim yerine bu kez ihracat ve yatırımlar katkı sağlayacak. Özellikle hizmet gelirlerindeki artış ve ithalatın yavaşlamasıyla cari işlemler açığı azalacak. En önemli gösterge ise enflasyon olacak. Mayıs ayında yüzde 72-75 aralığına kadar yükselmesi beklenen enflasyonda haziran ayından itibaren hem baz etkisiyle hem de sıkılaştırıcı politikalar sonucu düşüş yaşanacak ve yıl sonunda yüzde 38-40 enflasyona ulaşılacak.

5. PARA POLİTİKASI, FAİZLER VE DÖVİZ KURLARI          

2024’ün önemli bir bölümünde Merkez Bankası, sıkı para politikası uygulamaya devam edecek. Yüksek politika faizi, TL likiditesinin azaltılması, kredi sınırlamaları ve kredi kartlarına sınırlamalar görülecek. Ancak 2024’ün yaz aylarında enflasyonda hedeflenen düşüş gerçekleşirse Merkez Bankası eylül ayından itibaren faiz oranlarını indirmeye başlayabilecek. Buna bağlı olarak mevduat ve kredi faiz oranları da ikinci çeyrekten itibaren aşağı yönlü olacak. TL’de kademeli bir değer kaybı da sürecek. Enflasyonda düşüş oldukça TL’deki değer kaybı da azalacak. 2024 sonuna kadar TL’de yüzde 30 bir değer kaybı yaşanabilecek.       

6. TÜRKİYE İÇİN EKONOMİK RİSK POLİTİKALARDA DEĞİŞİM OLMASI

2024 yılında Türkiye ekonomisi için en önemli risk, uygulanan rasyonel ekonomi politikalarında değişim yaşanması olacak. Enflasyonla mücadeleden geri adım atılması veya farklı politikaların uygulanması halinde enflasyon, döviz kurları ve faizlerde yeni sıçramalar kaçınılmaz olacak ve Türkiye döviz dengesi açısından yine sıkıntılı bir döneme girebilecek. 

SON SÖZ 

2024’ün ilk yarısı temkinli, ikinci yarısı ise içeride ve dışarıdaki toparlanmanın yaratacağı fırsatların değerlendirileceği bir yıl olacak. İyi seneler dileklerimizle. 

02 Ocak 2024 Salı