Dr. Veysi Seviğ

Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanun’un 48/A maddesi “Vergiye Uyumlu Mükelleflerin Borçlarının Tecili” ile ilgili düzenlemeleri içermektedir. Şöyle ki; “Devlete ait olup Maliye Bakanlığı’na bağlı tahsil dairelerince takip edilen ve Vergi Usul Kanunu kapsamına giren vergi, resim, harç ve cezalar ile bu alacaklara bağlı gecikme faizi ve gecikme zammının vadesinde ödenmesi veya haczin tatbiki veyahut haczolunmuş malların paraya çevrilmesi amme borçlusunu çok zor duruma düşürecekse, borçlu tarafından yazı ile istenmiş olmak ve aşağıdaki şartları taşımak koşuluyla vadesi bir yılı geçmemiş alacaklar Maliye Bakanlığınca 36 ayı geçmemek üzere faiz ve teminat alınarak tecil edilebilir.”

Madde hükmünden yararlanmak isteyen borçlunun;

1 - Başvuru tarihi itibarıyla en az 3 yıl süreyle; ticari, zirai veya mesleki faaliyetleri nedeniyle yıllık gelir veya kurumlarvergisi mükellefi olması,

2 - Başvuru tarihinden geriye doğru3 yıla ait vergi beyannamelerini kanuni sürelerinde vermiş olması (Kanuni süresinde verilen bir beyannameye ilişkin olarak kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla verilen beyannameler bu şartın ihlali sayılmaz.),

3 - Bu madde kapsamına giren ve başvuru tarihi itibarıyla vadesi 1 yılı geçmemiş borçlunun borç ödemede hüsnüniyet sahibi olmasına rağmen ödenmemiş borcu olması gerekir.

Şu kadarki; bu madde ile 48’inci maddeye göre tecil edilen veya özel kanunlaragöre ödeme planına bağlanan borcun bulunması madde hükmünden yararlanılmasına engel teşkil etmez.

Bu madde kapsamında tecil edilen alacaklara 48’inci maddeye görebelirlenen oranda faiz tatbik edilir.

Amme borçlusunun alacaklı tahsil daireleri itibarıyla tecil edilen borçlarının toplamı beş yüz bin Türk Lirası’nı(bu tutar dahil) aşmadığı takdirde teminat şartı aranmaz. Bu tutarın üzerindekiamme alacaklıların tecilinde, gösterilmesi zorunlu teminat tutarı 500 bin Türk Lirası’nı aşan kısmın yüzde 25’i kadar olacaktır.

Uygulamaya yönelik olarak Sayın Cumhurbaşkanı;

1 - Teminatsız tecil tutarını; yarısına kadar indirmeye, yeniden kanuni tutarını getirmeye, zorunlu teminat oranını yüzde 50’ye kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye, yeniden kanuni orana getirmeye,

2 - Borçlunun çok zor durum halinin tespitinde kullanılmak üzere varlıklar, yükümlüler ve nakit akımlarını esas alan mali göstergeler ile mali durumu tespite yarayan diğer ölçütlere dayalı kriterleri belirlemeye, belirlenen kriterler çerçevesinde çok zor durum halini değerlendirmeye ve bu dereceleridikkate alarak;

a) Tecil süresini 60 aya kadar uzatmaya,

b) Farklı faiz oranları belirlemeye,

3) Tecil edilecek gecikme zammını Türkiye İstatistik Kurumu’nun her ay için belirlediği Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksinin (Yİ-ÜFE) aylık değişim oranları esas alınarak hesaplatmaya,

4 - Madde hükmünü alacaklı diğer amme idarelerini, alacak türlerini ve uyumlu borçlu kapsamına girebilecek borçlu kriterlerini belirleyerek uygulatmaya (Devlete ait olup Maliye Bakanlığı’na bağlı olanlar dışında tahsil dairelerince takip edilen alacaklar dahil) yetkilidir.

Bu fıkranın (4) numaralı bendindeki yetkinin kullanılması halinde bu madde ile Maliye Bakanına tanınan yetkiler 48’inci maddede tanımlanan alacaklı amme idarelerinin tecile yetkili makamları tarafından kullanılır.

Maliye Bakanı;

1 - Tecil edilecek amme alacağını tür ve tutar olarak,

2 - Tecilde taksit zamlarını, ödemelerin başlayacağı ayı, tecil talep tarihini takip eden aydan başlamak üzere 12 ayı geçmeyecek şekilde belirlemeye, ödeme dönemlerini, azami 6 ayda bir yapılacak şekilde düzenlemeye,

3 - Tecilde diğer şartları belirlemeye yetkilidir.

Maliye Bakanı, tecil yetkilisini, sınırlarını açıkça belirtmek ve yazılı olmak şartıyla oluşturulacak tecil komisyonlarını devredebilir.

Tecil şartlarına riayet edilmemesi nedeniyle muaccel olan amme alacağının talep edilmesi halinde en fazla iki defa geçerli sayılabilir.

Haciz yapılmışsa mahcuz (hacizli) mal, değeri tutarınca teminat yerine geçer.

27 Eylül 2019 Cuma