Av. Muhammet Aksan

Yeni Koronavirüs (Covid-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 7244 Sayılı Kanun, 17 Nisan 2020 tarihli Resmi Gazete’de ilan edilerek yürürlüğe girdi. Kanunda, iş sözleşmesini fesih yasağı, işverenin tek taraflı ücretsiz izin verme hakkı, ücret nakit desteği gibi düzenlemeler ile işveren ve işçiye yönelik tedbirler yer alıyor.

Ücret nakit desteğine başvuru yapabilecek işçiler bakımından kanunda ikili bir değerlendirme yapılıyor. 15 Mart 2020 tarihi ile kanunun yürürlük tarihi 17 Nisan arasındaki kısıtlı süreçte sözleşmesi feshedilenler de ücret nakit desteğine başvurabiliyorlar.

İKİ KOŞUL ARANIYOR

Kanun yürürlüğe girdiği tarihte çalışıyor olanların yapacakları başvurularda ise iki koşul aranıyor. İş Kanunu geçici madde 10 uyarınca işçinin, tek taraflı ücretsiz izinden yararlandırılıyor olması gerekiyor. Geçici madde 10 da 7244 sayılı kanunla getirildi, işverene işçisini tek taraflı ücretsiz izne ayırma hakkı düzenlendi. Kanunun lafzından işçi ve işverenin mutabakatı ile kullanılan ücretsiz iznin bu kapsama dahil olmadığı anlaşılmamalı. Zira kanun koyucunun amacı, işveren ve işçinin koşullarını kolaylaştırmak olduğundan burada geçici 10. maddeden önce işçinin rızası ile verilmiş ücretsiz iznin de başvuru koşulunu sağladığı kabul edilmeli.

İkinci koşul, işçinin Kısa Çalışma Ödeneği’nden yararlanamıyor olması. Yine burada yararlanma yerine ‘yararlanamama’ ifadesinin kullanılması ile kısa çalışma başvuru şartlarının oluşmaması gerektiği düşünülebilir. Fakat yine kanun koyucunun amacı, mükerrer ödemeyi engellemek olduğundan Kısa Çalışma Ödeneği’ne işveren tarafından başvurulmadığı ve şartların hiç değerlendirilmediği ihtimali de kapsama dahil olduğu kabul edilmeli.

İŞVERENE İDARİ PARA CEZASI

4447 sayılı kanuna eklenen geçici 24. maddenin devamında ücret nakit desteğinden yararlanan işçilerin fiilen çalıştırılmaya devam edilmesi halinde işverene idari para cezası kesilmesi ve nakit desteğin faizi ile geri alınmasına hükmedildi.

Kanunda başvuruyu kimin, hangi usulle yapacağı açıklanmadı. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, yaptığı açıklama ile işverenlerin, ücretsiz izne ayrılan işçilerine ilişkin bildirimlerini, SGK'nın https://uyg.sgk.gov.tr/IsverenSistemi adresi üzerinden Covid-19 Ücretsiz İzin Ekranı'nı seçerek yapabileceklerini belirtti. Ancak 15 Mart'tan sonra işten çıkarılan ve işsizlik ödeneğine başvurmamış olan işçilerin, https://esube.iskur.gov.tr adresinden veya e-devlet aracılığıyla işsizlik ödeneğine başvuruda bulunması gerekiyor.

01 Mayıs 2020 Cuma