İsa  KARAKAŞ

İsa KARAKAŞ

Diğer Yazıları

 

Asgari ücrette, 1 Temmuz itibariyle yapılan yüzde 34 oranındaki güncelleme ile birlikte işverenlerin başta sigorta ve işsizlik sigortası olmak üzere istihdam maliyetleri de arttı. Ayrıca birtakım yükümlülüklerin yerine getirilmemesi ya da eksik getirilmesi halinde uygulanan SGK idari para cezaları da artırıldı. 

 

Asgari ücret, ülkemizde 7.5 milyonu aşkın işçiyi doğrudan doğruya etkiliyor. Asgari ücrete yakın ücret alanları da hesaba kattığımızda, 11 milyonu aşkın işçiyi doğrudan ya da dolaylı olarak yakından ilgilendiriyor. Öte yandan, mihenk taşı gibi diğer çalışanların ücret dengelerinin belirlenmesinde de göz önünde tutuluyor.

 

İş mevzuatımız gereği asgari ücretin, işçilere normal bir çalışma günü karşılığı ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek miktarda olması gerekiyor. Asgari ücret, bu sene başında yüzde 54.6 oranında güncellenmişti. Bu yüksek artışa rağmen maalesef daha 6 ay geçmeden enflasyon karşısında eridi. Bunun üzerine 1 Temmuz 2023 tarihinden itibaren yeni asgari ücret yüzde 34 oranında tekrar güncellendi.  

 

Bu güncelleme ile birlikte işverenlerin başta sigorta ve işsizlik sigortası olmak üzere istihdam maliyetleri de arttı. Ayrıca birtakım yükümlülüklerin yerine getirilmemesi ya da eksik getirilmesine bağlı olarak uygulanan SGK idari para cezaları da artırıldı.   

 

YENİ ASGARİ ÜCRET

 

1 Temmuz 2023 tarihinden itibaren yapılan yüzde 34 oranında artışla birlikte yeni asgari ücretin neti ve işverene maliyeti aşağıdaki şekilde hesaplandı. Yeni asgari ücretten de gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılmayacak. Sadece SGK ve işsizlik sigortası işçi prim kesintisi yapılacak.

 

Asgari ücret: 13,414.50 TL

SGK primi %14: 1,878.03 TL

İşsizlik sigorta primi %1: 134.15 TL

Kesintiler toplamı: 2,012.18 TL

Net asgari ücret: 11,402.32 TL

 

İŞVERENE MALİYETİ 

 

Asgari ücret: 13,414.50 TL

SGK primi %15.5 (İşveren payı) (*): 2,079.25 TL 

İşveren işsizlik sigorta primi %2: 268.29 TL

İşverene toplam maliyet: 15,762.04 TL

 

* Yukarıdaki verilerde, yüzde 20.5 olan işveren SGK uzun vadeli sigorta kolları priminden yüzde 5 oranındaki SGK teşviki düşürülerek hesaplama yapıldı. Dolayısıyla kaçak ya da sahte sigortalı çalıştıran veya SGK prim borcunu ödemeyen işverenlerin maliyeti yüzde 5 daha fazla olacak.

 

Diğer taraftan, kaçak ve sahte sigortalı çalıştırmayan ve yasal yükümlülüklerini yerine getiren özel sektör işverenlerine belirli şartlarla temmuz ayından itibaren aylık 500 TL asgari ücret desteği de verilecek. Bu rakam da göz önünde bulundurulduğunda asgari ücretin işverene maliyeti 15 bin 262 TL’ye kadar düşüyor.

 

YENİ SGK TABANI VE TAVANI

 

Yasa gereği, asgari ücretin bir günlük olarak belirlenmesi esastır. Aylık, haftalık, saat başına, parça başına veya iş tutarına göre ücret ödenen durumlarda gerekli ayarlamalar buna göre yapılıyor.

 

Buna göre, 1 Ocak 2023-30 Haziran 2023 döneminde aylık taban 10.008,00 TL iken, 13.414,50 TL’ye yükseldi. Sigorta primine esas tavan ise aylık 75.060,00 TL’den 100.608,90 TL’ye çıktı.

 

Bu bağlamda 1 Temmuz 2023 gününden itibaren günlük prime esas en alt kazanç 447,15 TL, günlük en üst kazanç ise 3.353,63 TL esas alınarak işlem yapılması gerekecek.

 

SGK İDARİ PARA CEZALARI

 

1 Ocak 2023’ten itibaren işyerinin bildirimine ilişkin işyeri bildirgesinin yasal sürede verilmemesi halinde 10.008,00 TL ile 30.024,00 TL arasında ceza uygulanıyor. Bu cezalar, temmuzdan itibaren 13.414,50 TL ile 40.243,50 TL arasında olacak.

 

Çalışanların sigortalı işe giriş bildirgesini ve GSS giriş bildirgesini süresinde ve kurumca belirlenen şekle ve usule uygun vermeyenler hakkında, 2023 yılında her bir sigortalı için 10.008,00 TL ile 50.040,00 TL arasında değişen idari para cezaları uygulanıyor. Bu cezalar da temmuz ayından itibaren 13.414,50 TL ile 67.072,50 TL arasında olacak. 

 

Yine çalışanların 4/a kapsamındaki sigortalılığı sona erenlerin süresi içinde ya da kurumca belirlenen şekle ve usule uygun olarak yapmayanlar veya kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde anılan ortamda göndermeyenler hakkında, bir takvim ayında işlenen bu fiillerden dolayı tutmakla yükümlü bulunulan defter ve belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle verilmesi gereken ceza tutarını aşmamak kaydıyla her bir sigortalı için 2023 yılında 1000,8 TL idari para cezası uygulanıyordu. Bu ceza da 1.341,45 TL’ye yükseltildi. İşyeri kayıt ve belgeleri ile diğer cezalar da yüzde 34 oranında artırıldı.

 

ÇIRAK VE ÖĞRENCİLER

 

Mesleki Eğitim Kanunu uyarınca; aday çırak, çıraklar, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile mesleki ve teknik ortaöğretim okul ve kurumlarında okurken staja, tamamlayıcı eğitime veya alan eğitimine tabi tutulan öğrencilerin sigorta primleri, asgari ücretin yüzde 50’si üzerinden hesaplanıyor. Buna göre, çırak ve stajyer öğrencilerin aylık prime esas kazancı 6.707,25 TL olarak esas alınacak.

17 Temmuz 2023 Pazartesi