Orta Vadeli Program’daki Ar-Ge ve tasarıma destek verilmesi, yasal düzenleme yapılarak realize edildi.

Tasarının genel gerekçesinde kanunun ana eksenleri; ”Yüksek katma değerli ürünlerin üretilmesini sağlamak ve desteklemek, Ar-Ge insan kaynağı kapasitesini artırmak, bilgiyi ticarileştirmek, teknoloji ve yenilikçi şirketlerin ortaya çıkmasını ve gelişimini desteklemek, üniversite-sanayi işbirliğini geliştirmek ve kurumsallaştırmak, Ar-Ge ve yenilik ekosistemini güçlendirmek” şeklinde ifade edilmiştir. Artık tasarıma ilişkin geleneksel bakış açısı değişmiş, yüksek teknoloji ürünlerinden gıda ürünlerine kadar her alanda ürünü farklılaştırarak rekabet konusunda avantaj sağlamak bakımından önemli bir araç haline dönüşmüştür. İhracatta rekabet gücü bakımından olmazsa olmaz bir unsur haline dönüşmüştür.

Kanun ile Ar-Ge merkezleri yanında tasarım merkezleri de tanımlanarak kapsama alınmıştır. Buna göre tasarım merkezi; “Organizasyon yapısı içinde ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş, münhasıran yurtiçinde tasarım faaliyetlerinde bulunan ve en az on tam zaman eşdeğer tasarım personeli istihdam eden, yeterli tasarım birikimi ve yeteneği olan birimler” olarak tanımlanmıştır. Buna bağlı olarak da tasarım projesi, tasarımcı, tasarım personeli gibi kavramlar da kanun ile tanımlanmıştır.

Kanun ile Bakanlar Kurulu’na personel sayısı ve yararlanılacak teşviklerin boyutları konusunda da birçok yetki verilmiştir. Bu konuda Bakanlar Kurulunca henüz bir karar yayınlanmamıştır.

Bu genel bilgilerden sonra kanun ile Ar-Ge ve tasarım için getirilen yeni teşviklerin neler olduğunu satır başları ile belirtmeye çalışalım.

Gelir vergisi stopaj teşviki; GVK geçici 75. maddesi uyarınca Ar-Ge ve destek personeli için hesaplanan gelir vergisi stopajının;

• Doktoralı veya temel bilimler alanlarından birinde en az yüksek lisans derecesine sahip olanlar için yüzde 95
• Yüksek lisans derecesine sahip veya temel bilimler alanlarından birinde lisans derecesine sahip olanlar için yüzde 90
• Diğerleri için yüzde 80’i terkin edilecektir.
• Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin haftalık 45 saatin üzerindeki ve ek çalışma sürelerine ilişkin ücretleri de aynı şekilde teşvikten yararlanacaktır.
• Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde en az bir yıl süreyle çalışan Ar-Ge ve tasarım personelinin yüksek lisans yapanlar için 1.5 yılı, doktora yapanlar için 2 yılı geçmemek üzere merkez dışında geçirdiği sürelere ilişkin ücretlerin yüzde 100’ünü aşmamak şartıyla Bakanlar Kurulunca ayrı ayrı veya birlikte belirlenecek kısmı gelir vergisi stopaj teşviki kapsamında değerlendirilecektir. Doğal olarak bu teşvikin uygulanması için BKK yayınlanması gerekecektir.
• Kanun kapsamında yürütülen yazılım, Ar-Ge, yenilik ve tasarım projeleri ile ilgili araştırmalarda kullanılmak üzere ithal edilen eşya, gümrük vergisi ve her türlü fondan, bu kapsamda düzenlenen kağıtlar ve yapılan işlemler damga vergisi ve harçtan istisna olacaktır.
• Ar-Ge ve tasarım merkezleri tarafından sözleşme çerçevesinde siparişe dayalı olarak yürütülen Ar-Ge veya tasarım faaliyetlerine ilişkin harcamaların yüzde 50’si bu merkezler tarafından, yüzde 50’si ise siparişi veren gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından indirim konusu yapılabilecektir.
• Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde gerçekleştirilen faaliyetlerde araştırmacı, tasarımcı ya da idari personel olarak, üniversite kurullarının izniyle tam zamanlı veya yarı zamanlı görevlendirilebilecektir.
• Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenen kriterleri haiz tasarım yarışmalarında sergilenen tasarımların tescil giderleri, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bütçesine konulacak ödenek imkanları çerçevesinde geri ödemesiz olarak desteklenecektir.
• Bakanlığın uygun gördüğü projelerin finansmanında kullanılmak üzere gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından sağlanan sermaye destekleri, beyan edilen gelir veya kurum kazancının yüzde 10’unu ve öz sermayenin yüzde 20’sini ve toplam 500 bin TL’yi aşmamak üzere, ticari kazancın ve kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılabilecektir.

06 Mart 2016 Pazar