YAKUP KOCAMAN

Sosyal ticaret, hem Afrika’da hem de Kuzey Amerika’da sosyal medya kanallarının dahi çapını aşan bir yeni bir fırtına estiriyor. O kadar ki, Facebook, kendi platformu üzerinde dönen milyar dolarları aşan sosyal ticaret için bir elektronik para birimi geliştirmeye çalıştı.

Sosyal medya kanallarının gelir modeli, normalde insanların iletişim ihtiyacını karşılarken, bu arada onlara reklam göstererek gelir elde etmeye dayanıyor. Nitekim, Youtube, Facebook, Twitter, Instagram gibi firmaların mali tabloları incelendiğinde gelir kalemlerinin yüzde 100’e yakınının reklam kazançlarından oluştuğu rahatça görülebilir.

Oysa, sosyal medya mecralarının dahi okuyamadığı şey, 2000 yılı sonrasında doğan kuşaklar için alışverişin online alışveriş anlamına geldiği idi. Anlayamadıkları diğer şey ise bir e-ticaret sitesi kurmak için yeterli bilgi birikimine ve mali imkana sahip olmayan insanlar için sosyal medyanın doğal bir pazaryeri olduğu idi. Dolayısıyla artık ticaret yerine ‘e’ eki ile ‘e-ticaret’ kelimesini kullanmak bile gereksiz hale geliyor.

AFRİKA’DA VARLIK NEDENİ

Öyle ki, geldiğimiz noktada, Afrika kıtasında sosyal medya kanallarının varlık nedeni, sosyalleşme ihtiyacından ziyade ticarete aracılık edecek yegane bedava altyapı sunması olmuş durumda. Esasında ticaret dediğimiz şey de insanın sosyalleşme ihtiyacının bir parçası değil mi?

Mesela, Afrika’da e-ticaret, günde milyonlarca ziyaretçi çekebilecek şekilde büyük altyapı ve reklam yatırımları gerektiren internet siteleri üzerinden dönmüyor.

Afrika’da e-ticaretin yüzde 100’e yakını sosyal medya üzerinden dönüyor. Çünkü sosyal medya kanalları, satıcılar için sıfır maliyetle bir site kurmak anlamına geliyor. Alıcılar için ise zaten günde 4-5 saatlerini geçirdikleri bir ortamda iletişim ve eğlence ihtiyaçlarının yanısıra alışveriş ihtiyaçlarını da karşılamak anlamına geliyor.

Sadece Afrika’da değil, bugün İngiltere ve ABD gibi gelişmiş pazarlarda bile sosyal e-ticaret uçuşa geçmiş durumda.

HACMİ 84.2 MİLYAR DOLAR

Araştırma firması Business Insider Intelligence tahminlerine göre, 2019 itibariyle ABD’de 22 milyar dolar büyüklüğe ulaşmış olan sosyal e-ticaret pazarı, 2024’e gelindiğinde 4 kat artışla 84.2 milyar dolara ulaşmış olacak.

Bunun 61 milyar dolarını en büyük 500 perakendecinin sosyal medya kanalları aracılığıyla yaptıkları satışlar oluştururken, 23.2 milyar dolarını da küçük işletmeler ve bireyler gerçekleştiriyor olacak. Bu dönemde, sosyal ticaretin normal ticaret içerisindeki payı da yüzde 3.9’dan yüzde 7.8’e yükselecek.

İşin özü, sosyal ticaret, hem büyük büyük firmalara hem de küçük ve orta ölçekli firmalara müşterilerine birebir dokunabilecekleri sıradışı bir doğal etkileşim fırsatı sunuyor. Bireyler, karşısında canlı bir varlık görmeden, soğuk bir e-ticaret deneyimi yaşamak istemiyor.

İKİNCİ EL PAZARI NEDEN SOSYALE KAYDI?

Bedava ve hazır bir iletişim ortamı sunan sosyal medya kanalları, ikinci el pazarı için devasa bir ekonomik büyüklük meydana getiriyor. İlan sitelerinin ziyaretçi sayılarındaki dramatik düşüşlerin nedeni, ikinci el pazarının sosyal mecralara kayması. Geleneksel bir ilan listeleme sitesinde ürün ilanınızın ücretsiz olarak yayınlanmasına en fazla 1 ay müsaade edilirken Facebook pazaryeri (marketplace) gibi bir sosyal platformda, iğneden arabaya kadar her şeyi alıp satmak için ücretsiz ve sınırsız sürede ilan yayınlamak mümkün.

02 Ekim 2020 Cuma