AV. MUHAMMET AKSAN

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 53’üncü maddesi ile 4/b bendi kapsamında (Bağ-Kur) sigortalı sayılanların, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı, 4/a bendi kapsamında (SSK) sigortalı bildirilemeyecekleri düzenlemesi getirilmişti.

Ancak 5510 sayılı kanunun geçici 8’inci maddesi ile 1 Ekim 2008’den önce kendi işyerlerinden sigortalı olanlar bakımından sigortalılıklarında ara verene kadar 4/a sigortalılıklarına devam edebilmelerine izin verilmişti.

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yayınlanan 24 Nisan 2019 tarihli 2019/9 sayılı genelge ile geçici 8’inci maddede verilen bu imkânı geriye dönük olarak ortadan kaldıran bir düzenlemeye yer verildi.

TESCİL KAYDI BEYANI

Buna göre, 1 Ekim 2008 tarihinden önce 1479 sayılı kanun kapsamında tescili yapılması gerektiği halde 506 sayılı kanun kapsamında tescil yapıldığı söz konusu tarihten sonra tespit edilen sigortalılar, kanunun geçici 8’inci maddesi kapsamında değerlendirilmeyecek, 4/a kapsamında yapılan tescil kaydı beyan kabul edilerek, 4/b kapsamında sigortalı olması gereken tarih itibariyle 4/b kapsamında sigortalılığı başlatılacak ve 4/a kapsamındaki hizmetler 4/b kapsamında hizmet olarak değerlendirilecek. 4/a kapsamındaki hizmetlerin 4/b kapsamında hizmet olarak değerlendirilmesine ilişkin iş ve işlemler cari usullere göre sonuçlandırılacak. Bu durum, 4/a kapsamında çalışmaya başladığı tarih ile şirket ortağı olduğu tarih aynı olan sigortalılar için de uygulanacak. Burada esas olan, 4/a kapsamında çalışma devam ederken 4/b kapsamında sigortalılığı gerektiren şirket ortaklığının gerçekleşmesidir.

UYGULAMADA FARKLILIKLAR

Şirket ortağı olup kurumca 4/b kapsamında tescili yapılanların, ortağı olduğu şirketten daha sonra 4/a kapsamında bildirilmesi 1479 sayılı kanunun mülga 24’üncü maddesi kapsamında şirket ortağı olması nedeniyle 4/b kapsamında sigortalı olan şirket ortağının, daha sonraki bir tarihte ortağı olduğu şirketten 4/a kapsamında sigortalı bildirilmesi halinde, önce başlayan sigortalılık sona ermediği sürece diğer sigortalılık devreye girmeyeceğinden, 4/a kapsamındaki sigortalılık iptal edilecek, 4/b kapsamındaki sigortalılığı geçerli sayılacak.

Uygulamada ancak etkilerini doğurmaya başlayan 2019/9 sayılı genelge, kanunla getirilen bir imkânı kaldırması bakımından eleştiriye açık. 4/a ve 4/b sigortalılık, prim ve emeklilik yaşı bakımından ciddi farklılıklar gösterdiğinden 4/a sigortalı olarak emekli olmayı bekleyen sigortalıların 4/b kapsamına alınması sebebi ile mağduriyetler yaşanacağından 2019/9 sayılı genelgenin yürürlükten kaldırılıp kaldırılmayacağı merak konusu.

02 Ekim 2020 Cuma