Yeni asgari ücretin yürürlüğe girmesiyle birlikte işverenlerin SGK’ya her ay yaptığı ödemeler de değişiyor. Çalışanlara yapılan çocuk yardımı, aile zammı, yemek ve özel sağlık sigortası ücretlerinde SGK primlerinden istisna tutulacak oranlar, ocak ayından itibaren geçerli olacak.

 

 

İşverenlerin SGK’ya her ay yapmış olduğu ücret ve diğer ödemeleri mevzuata uygun olarak beyan etmeleri büyük öneme haiz bulunuyor. Aksi takdirde ağır idari para cezaları ile karşılaşabilecekleri gibi halihazırda faydalandıkları teşvik ve desteklerin de riske edilmesi söz konusu olabilecek. 

 

1 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli olacak yeni asgari ücretin yürürlüğe girmesi ile en son yapılan diğer değişiklikler çerçevesinde bu aydan itibaren SGK’ya yapılacak kısmen prime tabi ödemelerin hesabı, bu yazımızda izah edildi.                   

 

ÇOCUK YARDIMI

 

Çalışan sigortalının hizmet akdinin devam etmesi şartıyla ve fiilen çalışmasının olup olmadığı üzerinde durulmaksızın; sigortalı veya isteğe bağlı sigortalı sayılmayan, kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olan çocuklarından 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim veya Mesleki Eğitim Kanunu’nda belirtilen aday çırak, çırak ya da işletmelerde mesleki eğitim görmesi halinde 20, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış ve evli olmayan çocukları ile yaşına bakılmaksızın kanuna göre malul olduğu tespit edilen evli olmayan çocuklar için çocuk zammı adı altında yapılan ödemelerin, çocuk başına 16 yaşından büyükler için belirlenen aylık asgari ücretin yüzde 2’si, aylık prime esas kazançların hesaplanmasında dikkate alınmayacak. Bu durumda, çocuk zammı adı altında yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutar; 

 

Brüt aylık asgari ücret x %2 x Çocuk sayısı (İki çocuğa kadar) = İstisna tutarı Ödenen çocuk zammı - İstisna tutar = Prime esas kazanca dahil edilecek çocuk zammı, formülüyle hesaplanacak. Buna göre, 1 Ocak 2023 ila 31 Aralık 2023 tarihleri arasında 10.008,00 TLx %2 = 200,16 TL (aylık) primlerden istisna edilebilecek.

 

AİLE YARDIMI 

 

Sigortalılara aile zammı adı altında yapılacak ödemelerin, sigortalının hizmet akdinin devam etmesi şartıyla fiilen çalışmasının olup olmadığı üzerinde durulmaksızın, sigortalının eşinin kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmaması ve kurumdan gelir veya aylık almaması durumunda, 16 yaşından büyükler için belirlenen aylık asgari ücretin yüzde 10’u, aylık prime esas kazançların hesaplanmasında dikkate alınmayacak. Bu durumda, aile zammı adı altında yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutar; 

 

Brüt aylık asgari ücret x %10 = 

 

İSTİSNA TUTARI 

 

Ödenen aile zammı - İstisna tutarı = Prime esas kazanca dahil edilecek aile zammı, formülü vasıtasıyla hesaplanacak. ­­Buna göre; 1 Ocak 2023 ila 31 Aralık 2023 tarihleri arasında; 10.008,00 TL x %10 = 1.000,80 TL (aylık) tutarındaki kazançları, prime esas kazanca dahil edilmeyecek.    

 

YEMEK PARALARI

 

Çalışanlara yemek parası adı altında yapılan ödemeler, işyerinde veya müştemilatında işveren tarafından yemek verilmemesi şartıyla fiilen çalışılan gün sayısı dikkate alınarak 16 yaşından büyükler için belirlenen günlük asgari ücretin belirli bir oranında SGK primlerinden istisna tutuluyor. SGK, uzun yıllardan beri yemek paraları ödemelerinin asgari ücretin yüzde 6’sını istisna kapsamında uygularken, 1 Aralık 2022’den itibaren bu oranı yüzde 23.65’e yükseltti. Diğer yandan, 1 Ocak 2023’te yürürlüğe giren yeni asgari ücret yüzde 54.66 oranında artırılarak, 10.008,00 TL’ye yükseltildi. Bütün bu değişiklikler, 2023 Ocak ayından itibaren çalışanlara yemek parası olarak yapılacak ödemelerin kısmen prime tabi tutulması uygulamasını değiştirdi. Bu durumda, yemek parası adı altında yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutar;

 

Brüt günlük asgari ücret x %23.65  x (ay içinde fiilen çalışılan gün sayısı) yemek parası verilen gün sayısı = İstisna tutarı

Ödenen yemek parası - İstisna tutarı = Prime esas kazanca dahil edilecek yemek parası, formülüyle hesaplanacak. 

 

Buna göre; 1 Ocak 2023 ila 31 Aralık 2023 tarihleri arasında; 333,60 TL x %23,65 = 78,90 TL 

 

SGK primlerinden istisna edilecek günlük yemek parasıdır. Diğer yandan, sigortalılara ay içinde yemek parası olarak nakit ödeme yapılmaksızın, çalıştıkları işyerinin dışında yemek üretimi yapan başka firma veya şahıslar tarafından (örneğin yemek kuponu karşılığında) gerek işyerinde, gerekse işyerinin dışında yemek verilmesi halinde, işverenlerce bu firma veya şahıslara fatura karşılığında yemek bedeli olarak ödenen fatura bedelleri prime esas kazanca dahil edilmeyecek.

 

ÖZEL SİGORTA PRİMLERİ İŞVEREN KATKILARI  

 

Sigortalı adına ay içinde özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payı adı altında işverence yapılan ödemeler toplamının aylık asgari ücretin yüzde 30’una isabet eden kısmı prime esas kazanca dahil edilmeyecek, kalan tutar ise ödendiği ayın prime esas kazancına dahil edilecek. 

 

Buna göre özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payı adı altında işverenlerce yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutar;

 

Brüt aylık asgari ücret x %30 = İstisna tutarı,

 

Özel sağlık sigortası primi + Bireysel emeklilik katkı payı - İstisna tutarı = Prime esas kazanca dahil edilecek özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payı tutarı, formülüyle hesaplanacak. 1 Ocak 2023 ila 31 Aralık 2023 tarihleri arasında; 10.008,00 TL brüt asgari ücret esas alınarak belirtilen formül vasıtasıyla istisna tutarı hesaplanacak.

16 Ocak 2023 Pazartesi