İSA KARAKAŞ
İlk defa sigortalı çalıştırmaya başlayan işverenler, SGK’ya kağıt olarak verilen işyeri bildirgelerini elektronik ortamda gönderebiliyor. SGK, yeni düzenlemelerle işyeri tescili için gerekli birtakım belgelerin de elektronik ortamda gönderilebilmesinin yolunu açtı.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) uygulamasında, sigortalı sayılanların maddi olan ve olmayan unsurlar ile birlikte işlerini yaptıkları yerler, ’işyeri’ olarak tarif ediliyor. Ayrıca işyerinde üretilen mal veya verilen hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen işyerine bağlı yerler, dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden veya meslek eğitimi yerleri, avlu ve büro gibi diğer eklentiler ile araçlar da işyerinden sayılıyor.
İşyeri tarifi, başta iş kazaları ile meslek hastalıkları olmak üzere diğer tüm SGK işlemleri, işveren yükümlülükleri ile çalışanlar açısından büyük bir öneme sahip. Bu yazımızda işverenlerin işyerleri ile ilgili SGK’ya yapacakları bildirimde getirilen yeni kolaylıklar izah ediliyor.
İŞYERİ BİLDİRGESİ
SGK uygulamasında, yeni işyeri açanlar, örneği SGK tarafından hazırlanan matbu işyeri bildirgesini en geç sigortalı çalıştırmaya başlanan tarihte, kuruma göndermekle yükümlü bulunuyor.
SGK, işverenler için zaman tasarrufu sağlanması ve gereksiz kırtasiyeciliğin önüne geçilmesi için sigortalı çalıştırmaya başlayacak işverenlerin bilgilerini internet üzerinden gönderebilmeleri yönünde daha önceden düzenlemelere gitmişti.
İşveren işlemlerinin kolaylaştırılması ve işlemlerin elektronik ortama taşınması amacıyla kağıt ortamında ilgili sosyal güvenlik merkezine verilmekte olan işyeri bildirgelerinin, e-Sigorta kanalıyla internet üzerinden gönderilmesine imkan sağlayan program çalışmaları tamamlandı. Bahse konu uygulama vasıtasıyla ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlayan işverenler, SGK’ya kağıt ortamında verilen işyeri bildirgelerini elektronik ortamda gönderebiliyor.
İşyeri bildirgelerinin SGK’ya e-Sigorta kanalıyla gönderilebilmesi için öncelikle bildirgeyi düzenleyecek kişiye ilişkin T.C. kimlik no, nüfusa kayıtlı olduğu il, cilt no ve doğum yılı bilgileri ile sisteme girilmesi gerekiyor.
Bildirgeyi düzenleyecek olan kişiye ilişkin bilgilerin sisteme girilmesinin ardından, işverenin tüzel kişilik koduna bakılarak, gerçek kişi, kamu tüzel kişisi, özel hukuk tüzel kişisi, adi ortaklık, apartman yöneticiliği olarak 5 farklı şekilde işyeri bildirgesi düzenlenebilecek.
YENİ DÜZENLEME
Yeni işyeri kuranların, SGK’ya işyeri bildirgesi verdikten sonra ayrıca birtakım belgeleri kağıt ortamında göndermeleri gerekiyor. Buna göre 4/1-a kapsamında sigortalı işçi çalıştıran işyerlerinin tescilinde;
* İşverenden iş alan alt işverenler tarafından kanundan doğan yükümlülükleri başlamadan önce, asıl işverenle yapmış olduğu sözleşmenin bir örneğinin,
* Adi ortaklıklar tarafından noter onaylı ortaklık sözleşmesinin,
* İhale konusu işlerde; işin sözleşmesi veya işin üstlenildiğini gösterir idarenin yazısının,
* İnşaat işyerlerinde; varsa arsa sahibi ile müteahhit arasındaki inşaat yapım sözleşmesinin, elden, posta yoluyla veya kurumca belirlenen şekilde gönderilmesi zorunludur. Bu doğrultuda verilmesi zorunlu olan belgeler ile ihtiyaç olması halinde ünitece istenen diğer belgeler, işyeri bildirgesinin gönderildiği SGK ünitesine posta yoluyla gönderilebilir veya elden ibraz edilebilir.
SGK, yeni yaptığı düzenlemelerle bu belgelerin de artık elektronik ortamda gönderilebilmesinin yolunu açtı.
BELGELER AYRICA KAĞIT OLARAK VERİLMEYECEK
e-Devlet üzerinden ‘İşyeri Bildirgesi (4-a’lı Sigortalı Çalıştırılanlar Yönünden)’ menüsü vasıtasıyla gerçekleştirilen işyeri tescil işlemlerinde belgelerin elektronik ortamda taranarak sisteme kaydedilmesi durumunda, söz konusu belgelerin ayrıca SGK’ya gönderilmesine gerek bulunmuyor. Ancak, işyeri tescil işlemi sırasında işveren tarafından sisteme eklenmeyen belgelerin ilgili sosyal güvenlik merkezine elden ibraz edilmesi ya da posta yoluyla gönderilmesi gerekiyor.
e-Devlet üzerinden gönderilen işyeri bildirgeleri ilgili sosyal güvenlik merkezince/sosyal güvenlik il müdürlüğünce onaylanıncaya kadar işverenler tarafından sisteme kaydedilmiş belgeler üzerinde değişiklik yapılması mümkün olacak. Ancak işyeri bildirgesinin ilgili sosyal güvenlik merkezince onaylanması sonrasında sisteme kaydedilen belgeler yalnızca görüntülenebilecek olup; işverenler tarafından söz konusu belgelerde herhangi bir değişiklik yapılamayacak.
PDF veya Jpeg formatında sisteme kaydedilecek olan belgelerden sisteme en fazla 10 adet eklenebilecek olup; her bir belge en fazla 10 MB büyüklüğünde olabilecek. Ayrıca, e-Devlet üzerinden ‘İşyeri Bildirgesi (4-a’lı Sigortalı Çalıştırılanlar Yönünden)’ menüsü vasıtasıyla gerçekleştirilen işyeri tescil değişiklik işlemleri dolayısıyla verilmesi gereken belgeler de sistem üzerinden elektronik ortamda eklenebilecek.
İşyeri bildirgesinin SGK’ya gönderilmesinin ardından kuruma verilecek belgeler arasında kuruma gönderilmiş olan işyeri bildirgesinin çıktısı yer almayacak olup; işverenlerden işyeri bildirgesinin çıktısı istenilmeyecek.
Kurumlarca elektronik ortamda SGK’ya çeşitli bilgiler aktarılıyor ve bu bilgiler SGK ünitelerine elektronik ortamda görüntülenebiliyor. Yine SGK’ya özel olarak aktarılmayan bilgiler de (tüzel kişilerin; hükmi şahsiyetin tescil edildiği Ticaret Sicil Gazetesi gibi) ilgili kurum uygulamalarından sorgulanabiliyor. Bu doğrultuda SGK ünitelerince elektronik ortamda ulaşılabilecek belge ve bilgiler için belge/bilgi talep edilemiyor.
05 Kasım 2021 Cuma